สาเหตุที่ทำให้ผมหงอกก่อนวัยและวิธีป้องกัน
ในชีวิตสมัยใหม่ที่เปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว เรามักพบว่าวัยรุ่นบางคนเริ่มมีผมหงอก ทำให้หลายคนเกิดความไม่มั่นใจ บางคนถึงขนาดหลีกเลี่ยงการเข้าสังคมเพราะกลัวโดนเพื่อนล้อ และมีคำถามที่สงสัยกันว่าอะไรทำให้ผมหงอกตั้งแต่อายุยังน้อย? มาดูสาเหตุและวิธีการเพื่อป้องกันไม่ให้ผมหงอกตั้งแต่อายุยังน้อยกัน
4 สาเหตุหลักที่ทำให้ผมหงอกตั้งแต่อายุยังน้อย
- ปัจจัยทางพันธุกรรม
พันธุกรรมเป็นหนึ่งในปัจจัยสำคัญในการตรวจพบผมหงอกตั้งแต่วัยรุ่น หากครอบครัวมีประวัติผมหงอกตั้งแต่อายุยังน้อยไม่ว่าจะเป็นจากฝั่งบิดาหรือมารดา บุคคลนั้นก็มีแนวโน้มที่จะมีผมหงอกตั้งแต่อายุยังน้อย ผมหงอกโดยกรรมพันธุ์ประเภทนี้มักเกิดจากปัญหาในส่วนของยีนที่ควบคุมการผลิตเมลานิน ที่ไม่สามารถสังเคราะห์เมลานินได้เพียงพอส่งผลทำให้เกิดผมหงอก
- มีความกดดันมากเกินไป
ความกดดันด้านการแข่งขันในสังคมยุคใหม่กำลังเพิ่มมากขึ้น ในแต่ละวันคนหนุ่มสาวมักเผชิญกับความกดดันหลายประการ ไม่ว่าจะเป็น ในด้านการทำงาน การศึกษา และแม้แต่การใช้ชีวิต การอยู่ในภาวะที่ได้รับความกดดันสูงเป็นเวลานาน จะทำให้เกิดความผิดปกติของต่อมไร้ท่อในร่างกาย ซึ่งจะส่งผลต่อการผลิตเมลานินตามปกติและทำให้เส้นผมขาว นอกจากนี้ ความเครียดยังนำไปสู่ปัญหาสุขภาพอื่นๆ ในร่างกายตามมา เช่น นอนไม่หลับ วิตกกังวล ฯลฯ ซึ่งเป็นปัจจัยที่อาจส่งผลให้ผมหงอกทางอ้อมได้เช่นกัน
- ภาวะทุพโภชนาการ
สุขภาพเส้นผมมีความเกี่ยวข้องอย่างใกล้ชิดกับภาวะโภชนาการ หากร่างกายขาดสารอาหารที่จำเป็นก็อาจทำให้ผมหงอกได้ ตัวอย่างเช่น การขาดโปรตีน วิตามินบีรวม วิตามินซี วิตามินอี เหล็ก สังกะสี และสารอาหารอื่นๆ อาจส่งผลต่อการสังเคราะห์เมลานิน ส่งผลให้ผมหงอกเร็ว
- โรคหรือผลจากยา
โรคหรือยาบางชนิดอาจทำให้ผมหงอกได้ ตัวอย่างเช่น ความผิดปกติของต่อมไทรอยด์ โรคด่างขาว และโรคอื่นๆ รวมถึงการใช้ยาบางชนิดในระยะยาว อาจส่งผลต่อการผลิตเมลานิน ส่งผลให้ผมหงอกได้
ผมหงอกจะเพิ่มมากขึ้นหรือไม่?
หลายคนมีคำถามว่าจะมีผมหงอกมากขึ้นหรือไม่ คำตอบของแพทย์คือ เป็นไปได้ เพราะเมื่ออายุมากขึ้น การทำงานของอวัยวะต่าง ๆ ในร่างกายก็ค่อยๆ ลดลง และการผลิตเมลานินก็จะค่อยๆ ลดลงไปด้วย นอกจากนี้ หากสาเหตุของผมหงอกที่กล่าวข้างต้นไม่ได้รับการแก้ไขหรือรักษาอย่างมีประสิทธิภาพ จำนวนผมหงอกก็อาจค่อยๆ เพิ่มขึ้นอย่างแน่นอน
แต่ไม่ได้หมายความว่าผมหงอกไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ การปรับปรุงนิสัยการใช้ชีวิต ปรับอาหาร และลดความเครียด สามารถชะลอการเพิ่มผมหงอกได้อย่างมีประสิทธิภาพ ขณะเดียวกันการแพทย์แผนปัจจุบันยังให้การรักษาบางอย่าง เช่น การรักษาด้วยเลเซอร์ การปลูกถ่ายเมลาโนไซต์(melanocyte) เป็นต้น ซึ่งสามารถช่วยฟื้นฟูสีผมให้เป็นปกติได้
4 วิธีป้องกันผมหงอก
- ปรับพฤติกรรมในการใช้ชีวิตให้ดีขึ้น
การนอนหลับให้เพียงพอและหลีกเลี่ยงการนอนดึก หมั่นออกกำลังกายในระดับปานกลางเพื่อรักษาสุขภาพที่ดี รวมถึงหลีกเลี่ยงการโดนแสงแดดจัดเป็นเวลานานเพื่อปกป้องสุขภาพของเส้นผมและหนังศีรษะ นอกจากนี้ยังรวมถึงความร้อนจากไดร์เป่าผมด้วย เวลาเป่าผมควรใช้ลมความร้อนต่ำที่สุดสลับกับลมเย็นเพื่อไม่ให้ผมถูกทำร้ายมากเกินไป
- ปรับโครงสร้างอาหาร
ตรวจสอบให้แน่ใจว่าได้รับสารอาหารอย่างเพียงพอในแต่ละมื้ออาหาร และควรหลีกเลี่ยงการบริโภคอาหารบางอย่าง เช่น อาหารที่มีไขมันเยิ้ม อาหารรสเผ็ด และอาหารระคายเคืองอื่นๆ เพื่อหลีกเลี่ยงความเสียหายต่อเส้นผม สำหรับอาหารที่แนะนำในการบริโภคควรมีสารอาหารต่างๆ ที่จำเป็นกับเส้นผม โดยเฉพาะโปรตีน วิตามินบีรวม วิตามินซี วิตามินอี ธาตุเหล็ก สังกะสี ทองแดงฯลฯ อย่างเช่น
หอยนางรมเป็นอาหารที่อุดมไปด้วยธาตุทองแดงซึ่งเป็นธาตุสำคัญในกระบวนการสร้างเม็ดสีเมลานิน ซึ่งมีส่วนสำคัญในการสร้างสีผม แร่ธาตุทองแดงที่ร่างกายต้องการต่อวันก็ประมาณหอยนางรมตัวขนาดกลางๆ 2 ตัว
สาหร่ายต่างๆ ก็สามารถช่วยบำรุงเส้นผมได้ เนื่องจากสาหร่ายจะเข้าไปช่วยกระตุ้นการทำงานของเมลาโนไซต์ ซึ่งเป็นตัวตั้งต้นในการสร้างเซลล์เมลานินและทำให้เกิดสีดำในเส้นผม
ข้าวกล้อง มีพาบา (PABA) หรือ กรดพารา-อะมิโนเบนโซอิก จัดเป็นวิตามินประเภทหนึ่งที่ละลายในน้ำ ซึ่งโดยพบมากในข้าวกล้อง ธัญพืชไม่ขัดสี รวมถึงจมูกข้าวสาลี ประโยชน์สำคัญของพาบาคือการช่วยฟื้นคืนสภาพสีผม นอกจากนี้ยังช่วยบำรุงผิวให้เนียนนุ่มขึ้นอีกด้วย
ไข่แดงและผักใบเขียว มีกรดโฟลิก หรือ วิตามินบี 9 ซึ่งกรดโฟลิกจะช่วยชะลอให้ผมขาวช้าลง และหากได้กรดโฟลิกคู่กับวิตามินบี 5 และพาบาก็จะยิ่งให้ผลดีขึ้น
เห็ด มี ซีลีเนียม ซึ่งช่วยบำรุงผมได้ และในเห็ดยังมี แพนโทเธนิค (Pantothenic) ซึ่งถือเป็นธาตุอาหารสำคัญที่ช่วยรักษาเม็ดสีภายในผมทำให้ผมดำ และช่วยป้องกันผมหงอกได้อีกด้วย
- ลดความเครียด
เรียนรู้ที่จะจัดการงานและชีวิตอย่างมีเหตุผลเพื่อหลีกเลี่ยงการอยู่ในภาวะกดดันสูงเป็นเวลานาน วิธีที่สามารถผ่อนคลายร่างกายและจิตใจ รวมถึงลดความเครียดต่างๆ เช่น การออกกำลังกาย การทำสมาธิ การฟังเพลง และการหากิจกรรมสนุกๆที่ชอบ ในขณะเดียวกันก็ควรหมั่นรักษาจิตใจและอารมณ์ให้ดีอยู่เสมอ เพื่อที่จะเผชิญกับความท้าทายและความยากลำบากในชีวิตได้อย่างเข้มแข็ง
4. ตรวจร่างกายเป็นประจำสม่ำเสมอ
ตรวจหาอาการของโรค วิธีการรักษาโรคหรือยาที่ใช้อยู่ในปัจจุบัน เพราะสิ่งต่างๆเหล่านี้อาจเป็นสาเหตุที่ทำให้ผมหงอกได้ หากพบว่าอยู่ดีๆก็มีอาการผมหงอกขึ้นมา ควรรีบไปพบแพทย์ทันทีเพื่อที่จะได้ได้รับการรักษาและการจัดการแก้ไขอย่างทันท่วงที
กล่าวโดยสรุป การมีผมหงอกตั้งแต่อายุยังน้อยไม่ใช่สิ่งที่ไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ ด้วยการทำความเข้าใจค้นหาสาเหตุของผมหงอกและดำเนินมาตรการป้องกันที่เหมาะสม ก็สามารถชะลอการเกิดผมหงอกและเพิ่มจำนวนของผมหงอกได้อย่างมีประสิทธิภาพ ในขณะเดียวกัน การปรับปรุงพฤติกรรมในการใช้ชีวิตและทำจิตใจให้แจ่มใส ก็เป็นสิ่งสำคัญในการป้องกันผมหงอกเช่นกัน