ทำไมคนไทยเชื่อว่าวันที่เกิดพระอาทิตย์ทรงกลด คือฤกษ์ดี?
หากใครเคยเห็นพระอาทิตย์ทรงกลด ก็พอจะรู้ว่ามันสวยมากเพราะมันเหมือนสายรุ้ง ที่บางครั้งอาจจะเห็นเป็นวงกลม หรือบางครั้งอาจจะไม่เต็มวงก็สวยเช่นกัน คนไทยมีความเชื่อว่าวันที่เกิดพระอาทิตย์ทรงกลดเป็นที่ฤกษ์งามยามดี แล้วมันเป็นแบบนั้นจริงหรือไม่ พระอาทิตย์ทรงกลดคืออะไร เกิดได้อย่างไร และเชื่อมโยงกับความเชื่อของคนไทยอย่างไร วันนี้มีคำตอบค่ะ
พระอาทิตย์ทรงกลด หรือ Halo เป็นปรากฎการณ์ธรรมชาติอย่างหนึ่ง ที่เกิดขึ้นในชั้นบรรยากาศชั้นล่างสุด ซึ่งติดกับพื้นผิวโลกที่มีชื่อว่า โทรโพสเฟียร์ (Troposphere) บรรยากาศชั้นนี้จะมีความสำคัญกับทุกสิ่งมีชีวิตบนโลก เพราะมีไอน้ำ มีออกซิเจน มีฝน เมฆ พายุ และมีฤดูกาล โดยชั้นบรรยากาศชั้นนี้จะสูงจากพื้นดิน 8 - 15 กิโลเมตร
ที่บอกว่าบรรยากาศชั้นโทรโพสเฟียร์จะมีเมฆนั้น เมฆจะแบ่งได้ 3 ชั้น ตั้งแต่เมฆชั้นต่ำ เมฆชั้นกลาง และเมฆชั้นสูง และเมฆที่ทำให้เกิดพระอาทิตย์ทรงกลด คือเมฆชั้นสูงที่มีชื่อว่า เมฆเซอโรสเตรตัส ซึ่งมีผลึกน้ำแข็งลอยอยู่ ผลึกน้ำแข็งเหล่านี้จะมีหกเหลี่ยมใส ๆ เหมือนคริสตัวเล็ก ๆ แววๆ
เมื่อแสงส่องมาตกกระทบกับเกล็ดน้ำแข็งในมุมที่เหมาะสม ก็จะเกิดการหักเหและสะท้อนกลับ ทำให้เราเห็นลำแสงเป็นสีรุ้ง โดยการหักเหจะหักเหที่มุม 22 องศาทำให้เกิดพระอาทิตย์ทรงกรดวงเล็ก เเบบนี้เห็นบ่อย เเละหักเหที่มุม 46 องศาซึ่งเป็นวงใหญ่ เเละเห็นได้ยากกว่ามุม 22 องศา ซึ่งพระอาทิตย์ทรงกลดมักจะเกิดในช่วงประมาณ 9 โมงถึงเที่ยงเพราะช่วงนี้เกล็ดน้ำแข็งยังไม่ละลาย และมักจะเป็นวันที่อากาศไม่ร้อนจัด
ซึ่งบางครั้งเราอาจจะเห็นสีของพระอาทิตย์ทรงกลดต่างกันออกไป ขึ้นอยู่กับมุมที่แสงตกกระทบกับผลึกน้ำแข็ง ซึ่งมีมุมต่างกันและการสะท้อนของแสงออกมาสีก็จะต่างกัน บางครั้งเห็นเป็นวงเล็ก บางครั้งก็ขยายวงใหญ่ ขึ้นอยู่กับการหักเหของแสง นี่คือความรู้พื้นฐานฟิสิกส์ชัดๆ ไม่ได้เรียนนานก็ลืมสิคร๊าบ
ความเชื่อของไทยที่ว่าหากวันไหนมีพระอาทิตย์ทรงกลด แสดงว่าวันนั้นเป็นฤกษ์ที่ดี จะทำอะไร หยิบจับอะไรก็ได้ผลดี และมักจะถูกโยงไปเข้ากับเหตุการณ์ต่าง ๆ ในบ้านเมืองเราขณะนั้นเสมอ อาจจะเพราะคำว่า พระของคนไทยหมายถึงสิ่งที่เป็นของสูงและน่านับถือขึ้นต้นด้วยคำว่า และคำว่า กลด หมายถึง ร่มสำหรับพระธุดงค์ ซึ่งถือว่าเป็นของสูงสำหรับพระ ปรากฎการณ์พระอาทิตย์ทรงกลดจึงเป็นเหมือนกับความเป็นสิริมงคล ศักดิ์สิทธิ์ และเป็นนิมิตหมายอันดีในเรื่องต่าง ๆ ก็อาจจะเป็นได้