วันนี้เรามาศึกษากายวิภาค จากสรีระของศพคนจริงๆ มาดูกันครับว่าแต่ละส่วนของร่างกายทำหน้าที่อะไรบ้าง

วันนี้เรามาศึกษากายวิภาคกันนะครับ มาดูกันว่าเบื้องหลังความสวย หล่อของพวกเรา ภายในร่างกายของมนุษย์นั้นประกอบไปด้วยอะไรบ้าง และทำหน้าที่อย่างไร

การที่เราสามารถมีชีวิตอยู่ได้นั้น ส่วนต่างๆของร่างกายทำงานได้อย่างมหัศจรรย์แค่ไหน ข้อมูลและภาพที่ทุกๆคนจะได้อ่านต่อไปนี้ ผมถือว่าเป็นเนื้อหาที่ดีมากๆ และหาอ่านแบบนี้ได้ไม่ค่อยมากนัก เราลองมาสำรวจร่างกายมนุษย์ จากสรีระของร่างกายมนุษย์จริงๆ (ศพ) ไปพร้อมกันเลยครับ 

ข้อมูลโดย ชนาณัติ แสงอรุณ เผยแพร่บนเฟซบุ๊ก เมื่อวันที่  4 เมษายน 2014  และมีเนื้อหาดังนี้ครับ .. 

 ภาพที่เอามาให้ดูนี่เป็นผลงานของฝรั่งครับ เป็นงานที่ทำร่วมกันมาถึง 17 ปีเลยทีเดียว โดยคุณ David L. Bassett, ศิษย์เก่าและคณะที่มีชื่อเสียงด้านการผ่าตัดของวิทยาลัยการแพทย์ และคุณ William Gruber ช่างภาพผู้ประดิษฐ์เครื่องส่องแบบ stereo

ความจริงก็ทำกันมานานตั้งแต่ปีค.ศ. 1948 แต่ยังไม่สมบูรณ์จนกระทั่งถึงปีค.ศ. 1962 ภาพถ่ายชุดนี้ประกอบด้วยภาพส่วนต่าง ๆ ทุกส่วนของร่างกายคนเรา ภาพที่จะได้ชมกันนี่เป็นแค่บางส่วนของผลงานนะครับ ไปดูกันดีกว่า...

ภาพนี้เป็นการผ่าลึกลงไปเพื่อโชว์ด้านข้างของศรีษะ จากภาพจะเห็นเส้นเลือด(เส้นสีแดง และน้ำเงิน) และเส้นประสาท(เส้นสีเทา) มากมายที่อยู่บนหน้าของเรานั่นเอง รูที่เห็นข้างศรีษะคือช่องหู กล้ามเนื้อรูปพัดด้านบนกะโหลกที่อยู่หลังปาก เหนือขากรรไกรขึ้นไป มีหน้าที่ช่วยควบคุมการเคี้ยว

ภาพนี้คือไขสันหลังตรงส่วนคอ ได้ทำการผ่าเอาเยื้อหุ้มไขสันหลัง และกระดูกตรงคอออกไปเพื่อให้มองเห็นตัวไขสันหลังและเส้นประสาทได้ชัดเจน ในภาพจะเห็นเส้นเลือดต่าง ๆ มากมายที่ไปเลี้ยงไขสันหลังกระดูกสันหลัง และเรายังได้เห็นถึงจุดกำเนิดของไขสันหลังที่ต่อลงมาจากก้านสมองครับ

หลังจากเลาะผิวหนังและเนื้อเยื่อบางส่วนออก จะพบการจัดเรียงตัวของเส้นเลือดที่บริเวณฝ่ามือและข้อมือ (คนผ่ามือนิ่งและสมาธิสุดยอดเลยเนอะ ถ้าเป็นผมทั้งเส้นเลือดทั้งมัดกล้ามเนื้อทั้งเส้นเอ็นคงจะกระจุยกระจายไปละ)

ภาพนี้แสดงถึงขากรรไกรล่าง กล้ามเนื้อที่แก้มที่ช่วยเคี้ยวถูกตัดพับออกมาเพื่อแสดงให้เห็นกระดูกขากรรไกรล่างครับ แล้วก็เส้นเลือด และเส้นประสาท

ภาพนี้ผ่าโดย Donald Stilwell ศาสตราจารย์มหาวิทยาลัย Standford ชื่อดัง ในรูปคือกระดูกบริเวณคอและทรวงอก จะเห็นว่ามีเส้นเลือดมากมายเส้นเลือดเหล่านี้ทำหน้าทีมาเลี้ยงกระดูกสันหลังนั่นเองมันจึงพันกันมากมายอยู่แถวนั้น แล้วเส้นเลือดเหล่านี้ยังต่อยาวไปจนถึงส่วนบนของกระดูกคอเข้าไปในกะโหลกเพื่อไปเลี้ยงสมองครับ

ภาพนี้จะแสดงถึงเยื่อหุ้มสมองกับก้อนสมองที่อยู่ในกะโหลกของเรา ทางฝั่งขวาของศีรษะแสดงถึงการเชื่อมต่อของหนังศีรษะกับเยื่อหุ้มสมองที่เรียกว่า dura ส่วนด้านซ้ายเยื่อหุ้มสมองได้ถูกตัดออกแล้วจึงทำให้เห็นก้อนสมองส่วนหลังและ ซีรีเบลลัม(ก้อนเล็กตรงท้ายทอย) ภาพนี้ยังทำให้เห็นถึงการมาบรรจบกันของโพรงสมองอีกด้วยครับ

ลูกกลม ๆ ที่เห็นในภาพคือลูกตา จริง ๆ แล้วจะมีกระดูกมาปิดครอบเจ้าลูกตาอีกทีหนึ่งแต่เอาออกไปแล้ว เส้นแดง ๆ ที่ดูยุ่งเหยิงคือเส้นเลือด แล้วก็สังเกตดี ๆ ที่ใต้ลูกตาจะมีกล้ามเนื้อควบคุมการเคลือนไหวของลูกตาครับ

ในภาพเป็นช่องอกส่วนกลาง เป็นที่อยู่ของหัวใจที่ตั้งอยู่ระหว่างปอดสองข้าง เส้นเลือดใหญ่ ๆ ที่แนบติดหัวใจทางด้านขวาคือเส้นเลือด Aorta ครับ เป็นเส้นเลือดที่ใหญ่ที่สุดในร่างกาย (แม่เจ้า มันใหญ่มาก) ถัดจากเส้น aorta จะเป็นกลุ่มของเส้นเลือดที่วิ่งไปเลื้ยงร่างกาย สังเกตดูที่หัวใจจะมีเส้นพาดผ่านตรงกลาง เส้นนั้นคือเส้นประสาทที่ทำหน้าที่บอกให้กระบังลมทำงานตอนเราหายใจครับ

หลังจากเอาเนื้อเยื่อชั้นนอกรอบขากรรไกรออกไป จะพบเส้นเลือดและเส้นประสาทรับความรู้สึกที่บริเวณด้านล่างฟันและคาง

ภาพนี้คือไต เป็นการผ่าหลังจากฉีดลาเท็กสีแดง กับสีน้ำเงินเข้าเส้นเลือดเรียบร้อยแล้วครับ พอผ่าเสร็จปุ๊บก็เลยเป็นสีสวยแบบที่เห็นนี้แหละครับ

ภาพนี้เป็นการเลาะชั้นผิวทางฝั่งซ้ายของศีรษะและคอออกครับ ทำให้เห็นเส้นเลือดและเส้นประสาทที่มักอยู่ตามหนังศีรษะ พวกเส้นเหล่านี้มาจากชั้นรอบนอกไม่ได้มีการทะลุถึงข้างในกะโหลก อีกเช่นเคยครับมีการฉีดลาเท็กสีแดงกับน้ำเงินไว้ก่อนแล้ว เราจึงสามารถเห็นเส้นเลือดได้ชัดเจนและสวยงามครับ และถ้าลองสังเกตดี ๆ จะมีเนื้อเยี่อชั้นนึงปกคลุมบริเวณคอไหล่ไว้ เรียกว่า cervical fascia คล้าย ๆ พวกพังผืดครับ มีความเหนียวกว่าปกติหลายเท่า

ภาพนี้แสดงให้เห็นถึงกระดูกสันหลังที่ถูกตัดตามขวาง ทำให้พบช่องเล็ก ๆ ตามยาวที่แทรกอยู่ตรงกลาง มีไว้สำหรับเป็นที่อยู่ของไขสันหลังครับ ตรงกระดูกสันหลังจะเห็นเนื้อเยื่อสองส่วนที่เป็นสีน้ำตาลกับสีขาว สีน้ำตาลคือตัวกระดูกแข็ง ๆ ส่วนสีขาวคือหมอนรองกระดูกที่บางครั้งเป็นสาเหตุของอาการปวดหลังของเรา

รูปนี้แสดงถึงกระดูกฝ่ามือที่เรียงตัวเป็นสองแถวระหว่างกระดูกนิ้วทั้งสี่ กับ กระดูกแขนส่วนหน้าครับ มันทำให้เราเห็นว่าพวกข้อต่อเนี่ยมันมีการเชื่อมต่อกันอย่างไร 

ในภาพเราจะเห็นเส้นเอ็นสีขาว ๆ ยาว ๆ ที่เชื่อมต่อระหว่างนิ้วเท้ากับกล้ามเนื้อขา แล้วยังเห็นพวกเส้นเลือดที่อยู่หลังเท้าอีกด้วยครับ

ภาพนี้คือลูกตาขวาที่เอาเยื่อหุ้มตานอกสุด (sclera) กับกระจกตาออกแล้ว เพื่อแสดงถึงช่องส่วนหน้าของลูกตา ม่านตา กล้ามเนื้อยึดเลนส์ตา และผิวของเยื่อหุ้มตาอีกชั้นที่เรียก choroid(คาดว่าเป็นเยื่อสีขาว) ตามจริงภาพนี้ไม่ได้ฉีดสีลงไปในเส้นเลือด แต่ว่าถ้าสังเกตดี ๆ จะเห็นรอยบาง ๆ ของเส้นเลือดบนลูกตาครับ

ภาพนี้คือหัวใจที่เลาะเอาเยื่อหุ้มหัวใจออกแล้ว แต่เหลือไว้ส่วนหนึ่งตรงห้องหัวใจบนด้านซ้ายที่เป็นผนังสีเหลือง ๆ

ภาพนี้แสดงถึงปอดที่ถูกผ่าแล้วก็แบะวางไว้ข้าง ๆ หัวใจ เพื่อให้มองเห็นส่วนต่าง ๆ ได้ชัดขึ้น ส่วนตัวหัวใจเองนั้นก็สามารถเห็นได้ถึงห้องหัวใจที่ถูกเก็บอย่างดีจากตัวอย่างในภาพ คือมันยังแบ่งเป็นโซนให้เห็น ส่วนเส้นเลือดเอออร์ตาได้ถูกตัดออกเพื่อที่จะแสดงให้เห็นส่วนต่าง ๆ ของหัวใจให้ชัดขึ้นครับ

ภาพนี้เป็นกระดูกซี่โครงทรวงอก ในภาพคือส่วนด้านหลังของทรวงอก จะเห็นได้ว่ามีซี่โครงเรียงรายเป็นระเบียบ ตัวซี่โครงนี้จะมีเยื่อหุ้มอยู่เกือบทุกส่วน เขาไม่ได้ตัดออกแบบที่แล้ว ๆ ตัวligament ที่อยู่ตรงหมอนรองกระดูกก็ยังมีอยู่ ตัวปอดในภาพถูกทำให้พองเพื่อให้เห็นอะไรได้ชัดเจนขึ้น เส้นประสาทไขสันหลังคู่ที่สามถึงแปดจะจับอยู่ที่ตัวปอดทั้งด้านหน้าด้านหลัง ส่วนเส้นเลือดแดงดำที่อยู่ระหว่างซี่โครงทำการตัดออกไปครับ

ภาพนี้คือข้อต่อหัวเข่ามองจากด้านหน้า จากในภาพแสดงให้เห็นถึงช่องภายในที่มีตัวเส้นเอ็นเชื่อมต่ออยู่โดยพับไปมาหน้าหลัง แล้วก็มีกระดูกอ่อนที่สร้างจากขากระดูก tibia วางตัวอยู่บนผิวข้อต่อ ระหว่างกระดูกอ่อนจะมีเส้นเอ็นรูปกากบาท ตัวนี้จะชอบได้รับบาดเจ็บบ่อยในพวกนักกีฬาครับ

ภาพด้านขวาคือกระดูกเชิงกรานของผู้หญิงครับ ซึ่งจะมีน้ำหนักเบากว่าของผู้ชายที่อยู่ทางด้านซ้าย สังเกตได้ว่ากระดูกหัวเหน่าของผู้หญิงจะกว้างกว่าด้วย ทำให้เหมาะสำหรับคลอดทารก (ตรงมุมสามเหลี่ยมด้านล่างครับ)