ทางเพลง ท่องเพลิน 1 : สาวเมืองร้อยเอ็ด

              ผมเกิดที่ศรีสะเกษ  เป็นคนลาวภาคอีสาน  แต่เชื่อไหมว่า จังหวัดในภาคอีสานหลาย ๆจังหวัด  ผมยังไม่เคยไป และก็ไม่คิดอยากจะไป  ไม่ใช่ไม่มีธุระจะไปดอก  แต่เพราะยังไม่มีภาพงดงามในใจที่จะไปดูชม

             ภาพจังหวัดต่าง ๆในจินตนาการที่งดงาม  สำหรับผม  มันมาจากการได้ฟังเพลงเกี่ยวกับจังหวัดนั้น ๆ  แต่ไม่ใช่พวกเพลงมาร์ช  เพลงรำวง ที่หน่วยงานราชการแต่งปั้นขึ้น โดยอาศัยอำนาจการปกครองเป็นสื่อ  เป็นตัวกำหนด  

             เพลงที่ผมกำลังพูดถึง คือเพลงลูกทุ่งสังวาสอีสาน  ยิ่งเป็นกลอนลำ ยิ่งเยียมเลย  เพลงเหล่านี้จะเล่าให้ฟังทุกจังหวัดคงไม่หมด ขอเล่าเฉพาะจังหวัดที่มีเพลงในดวงใจอันดับต้น ๆ ก็แล้วกัน

             “โอ้แม่พุ่มพวง  บัวหลวงแห่งบึงพลาญ  งามแท้เด้อแม่แจ่มจันทร์  แค่สบตากันอดฝันบ่ได้…”

เสียงเพลงบัวหลวงบึงพลาญ  ของศรชัย  เมฆวิเชียรดังมาคราใดเหมือนผมได้ไปอยู่กลางบึงพลาญชัย ในสวนสมเด็จพระศรีนครินทร์ กลางเมืองร้อยเอ็ด  เมืองที่มีรูปโหวดเครื่องดนตรีอีสานเป็นสัญลักษณ์ติดตั้งประดับไว้ทุกมุมถนนในเขตเทศบาลเมือง 

             ครั้งแรกที่ไปร้อยเอ็ด  ที่จริงใช้คำว่าผ่านดีกว่า  เป็นครั้งที่ผมนั่งรถจากอำเภอค้อวัง จังหวัดยโสธร ไปมหาวิทยาลัยขอนแก่นเพื่อสมัครสอบเอ็นทรานซ์  รถสายัณห์อุบล-อุดร  ก็แล่นเฉียด ๆ ตัวบึงพลาญชัย  มองผ่านหน้าต่างออกไปก็เห็นสวนสาธารณะ น่าลงไปเดินแล่น  ในเพลงบอกว่าสาวร้อยเอ็ดงามนัก  นึกอยากเจออยากรู้จัก  แต่ก็ไม่มีโอกาส  พอไปเรียนที่วิทยาลัยครูอุบลราชธานี  ในปี ๒๕๓๔  ขึ้นปีสอง   มีน้องมาจากร้อยเอ็ดหลายคน หน้าตาก็น่ารักดี  แต่รุ่นพี่จีบอยู่ก็เลยตัดใจ  และล่าสุด เมื่อ ปื  ๒๕๔๓  กลับจากขอนแก่นลงต่อรถที่สารคาม ก็เจอดอกไม้งาม  "อยากเก็บไปปักแจกัน  ประดับห้องใจห้ามใผเกี่ยวข้อง”  ผมเดินตามเธอจากคิวรถบัสข้ามคลองสมถวิล  มายืนรอรถด้วยกันที่หน้าร้านหนังสือดอกหญ้า  แล้วเธอก็ต่อรถร้อยเอ็ดหายลับตาไป  คิดฝันจินตนาการเอาเองว่าได้ไปส่งเธอถึงบ้าน  ส่วนความเป็นจริงผมก็จับรถอุบลฯกลับบ้านคนเดียว

             เพลงเกี่ยวกับร้อยเอ็ดอีกเพลงหนึ่ง เป็นเพลงหมอลำ ลำโดยราชาลำเพลิน รุ่งโรจน์  เพชรธงชัย  ที่มาร้องลูกทุ่งเมื่อสักห้าหกปีมานี้ ชุด สายเปลสายใจ ในรูปแบบลูกทุ่งอีสาน  ก่อนจะมาออกเทปอยู่กับเอ็มดีเทป  และท็อปไลด์ไดมอนด์  ล่าสุดเห็นมีลำเพลินชุด ค่าดองน้องตื่ม ออกมานั่นแหละ 

             กลอนลำเพลินกาเต้นก้อนชุดเก่า ๆของเขา  ที่ชื่อ “หนุ่มร้อยเกินเอิ้นหา”  ผู้แต่งน่าจะเป็นอาจารย์ประจิตร  อุ่นทรวง  เนื้อความตอนหนึ่งพูดถึงฮีตคลองสร้างสามัคคีของคนในชุมชนอีสานบ้านเฮาไว่ นาสนใจว่า

        “…เดือนสามเอาบุญข้าวจี่  ฮอดเดือนสี่เธอคืนมาบ่  เดือนห้าสงกรานต์พี่รอ  กลับเถิดหนอพี่รอโฉมยง…”  

        นี่ช่างเป็นชีวิตที่รันทดแท้หนุ่มร้อยเอ็ด  เมืองสิบเอ็ดผักตูเอ๋ย  สาวร้อยเอ็ดไปอยู่ไสกัน ละนอ…