ขนมโปรตุเกส Tigelada คือต้นกำเนิดของขนมหม้อแกง
ขนมหวานในบ้านเรามีหลายชนิดที่มีที่มาจากต่างประเทศ อย่างทองหยิบ ฝอยทอง ก็มีที่มาจากประเทศโปรตุเกส เป็นต้น รวมถึงขนมหม้อแกงด้วย ซึ่งคนส่วนใหญ่ไม่ค่อยรู้ถึงที่มาเท่าใดนัก โดยขนมหม้อแกงหรืออีกชื่อหนึ่งคือขนมกุมภมาศ หมายถึงหม้อทอง ซึ่งมาจากคำว่า กุมภ แปลว่าหม้อ และมาศแปลว่าทอง เพราะเริ่มแรกเป็นถูกจัดเป็นขนมภายในพระราชวังสำหรับถวายพระสงฆ์ กษัตริย์ ภายหลังจึงเริ่มนำมาเผยแพร่ให้ประชาชนได้ลองทำทานกัน ย้อนกลับไปถึงที่มาของขนมหม้อแกงเป็นเรื่องราวเดียวกับขนมไทยอื่นๆ ที่ได้รับอิทธิพลมาจากท้าวทองกีบม้า ชาวโปรตุเกสที่เข้ามาพำนักในสยามสมัยกรุงศรีอยุธยา
ซึ่งท่านได้รับแรงบันดาลใจมาจากขนมดั้งเดิมของโปรตุเกสที่ชื่อ Tigelada ซึ่งแปลว่าถ้วย โดยความแตกต่างระหว่างหม้อแกงและ Tigelada คือหม้อแกงจะใช้ส่วนผสมของกะทิ ทำให้มีรสชาติหอมหวานมัน ในขณะที่ Tigelada ใช้นม ทำให้มีรสชาติหอมนมเหมือนคัสตาร์ด เรียกได้ว่าอร่อยละมุนคนละแบบนั่นเอง วิธีการทำหม้อแกงในสมัยก่อนนั้นต้องใช้ความเชี่ยวชาญอย่างมาก เนื่องจากต้องนำหม้อที่มีส่วนผสมของไข่ขาวไข่แดง กะทิ น้ำตาลโตนด แป้งข้าวเจ้า ถั่วเขียวบดไปผิงไฟอ่อน ซึ่งต้องกะระยะเวลาให้แม่นยำไม่ให้ผิงนานหรือเร็วเกินไป มิฉะนั้นอาจจะสุกไม่ทั่วหรือไหม้เกินไปทำให้รสชาติไม่อร่อยและแข็งกระด้าง ไม่เหมือนสมัยนี้ที่สะดวกสบายกว่าเยอะ เพราะเรามีเตาอบหรือตู้อบแล้วนั่นเอง