ประเพณีลอยกระทงไม่ได้มีแค่ที่ประเทศไทย
ประเพณีลอยกระทงไม่ได้มีแค่ที่ประเทศไทย
แท้จริงแล้วประเพณีลอยกระทงประดับประดาเรือคล้าย
กับการลอยกระทงของประเทศไทยนั้นพบเห็นได้
หลากหลายรูปแบบทั่วเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
ซึ่งแต่ละรูปแบบมีเรื่องราวที่เป็นเอกลักษณ์และความสำคัญทางวัฒนธรรม
1. ประเทศพม่า (เมียนมาร์)
ประเพณีเกี่ยวข้องกับโคมไฟลอยบนแหล่งน้ำ และเกี่ยวข้องกับการบูชาพญานาค ซึ่งเป็นสัตว์งูในตำนานที่เชื่อกันว่าอาศัยอยู่ในแหล่งน้ำ มีความเชื่อมโยงกับเรื่องราวการสร้างเจดีย์ของพระเจ้าอโศกและการแทรกแซงของวิญญาณนาค
2.ประเทศลาว
ลอยกระทง หรืองานไหลเฮือไฟ ตรงกับ ขึ้น 15ค่ำ เดือน 11 โดยในวันนี้จะมีประเพณีการแข่งเรือที่ริมแม่น้ำโขง บูชาแม่นํ้าด้วยการลอยประทีป และไหลเรือไฟ สำหรับชาวหลวงพระบางยังมีความเชื่อว่าอีกว่า เป็นการบูชาคุณแห่งแม่นํ้าโขงที่เลี้ยงดูมา
เฉลิมฉลองในชื่อลายฮั้วไฟหรือลอยกระทงสไตล์ลาว ประเพณีนี้เชื่อมโยงอย่างลึกซึ้งกับแม่น้ำโขงและทางน้ำอื่นๆ ซึ่งแสดงถึงความสำคัญของแม่น้ำในวัฒนธรรมและชีวิตของลาว
3. ประเทศกัมพูชา
เทศกาลน้ำ เป็นเทศกาลที่คล้ายกับลอยกระทงในประเทศไทยเราค่ะ จัดขึ้นทุกปีตั้งแต่วันขึ้น 14 ค่ำ 15 ค่ำ จนถึงแรม 1 ค่ำ เดือนพฤศจิกายน จัดขึ้นเพื่อเป็นการระลึกถึงบุญคุณ และแสดงความขอบคุณต่อแม่น้ำโขง และทะเลสาบโตนเลสาบ ชาวกัมพูชาจะร่วมกันลอยทุ่นที่ประดับด้วยดวงไฟ ไปตามแม่น้ำโขง
ลอยกระทงมีการเฉลิมฉลองปีละสองครั้ง รวมถึงการแข่งเรือและดอกไม้ไฟในทะเลสาบโตนเลสาบ เพื่อแสดงความเคารพต่อแหล่งน้ำ และผสมผสานกิจกรรมรื่นเริง เช่น การแข่งเรือ
4. ประเทศอินเดีย
มีประเพณีที่คล้ายกัน ซึ่งเกี่ยวข้องกับการลอยบูชาหรือโคมไฟในแหล่งน้ำ ในบางภูมิภาค พิธีกรรมเหล่านี้มีขึ้นเพื่อขอการอภัยโทษ ขอพรจากเทพเจ้า และการปกป้อง
5. ประเทศจีน
ประเทศจีน เป็นประเพณีเก่าแก่ของชนเผ่าฮั่น มองโกล ไป๋ และเหมียว การลอยกระทง มีความหมายถึง การไว้อาลัยผู้เสียชีวิต เริ่มมีขึ้นในมณฑลจี๋หลิน เนื่องจากมณฑลนี้มีแม่น้ำซงฮวาไหลผ่าน ถือเป็นเส้นทางการขนส่งทางน้ำตั้งแต่โบราณกาล ในสมัยราชวงศ์หมิง และชิง
การลอยกระทงไม่ได้จำกัดว่าต้องลอยในเทศกาลใด คือในเทศกาลต่างๆ ที่สำคัญจะนิยมมีประเพณีลอยกระทง และในแต่ละพื้นที่ก็จะมีความหมายในการลอยกระทงที่แตกต่างกันออกไปด้วย เช่น การลอยกระทงในเขตเจียงหนาน กระทงที่ลอยไปตามน้ำหมายความว่าให้โรคภัยไข้เจ็บหายลอยไปกับน้ำ
ประเพณีเหล่านี้แม้ว่าจะมีชื่อและเรื่องเล่าที่แตกต่างกัน แต่ก็มักจะแสดงความขอบคุณ ขอพร และให้เกียรติความสำคัญของน้ำในวัฒนธรรมเหล่านี้ สิ่งเหล่านี้แสดงถึงความเคารพต่อองค์ประกอบทางธรรมชาติ และเป็นข้อพิสูจน์ถึงความร่ำรวยและความหลากหลายทางวัฒนธรรมทั่วเอเชีย