รู้จักกับ ‘วังโกะโซบะ’ อาหารที่มีลักษณะคล้ายๆ กับก๋วยเตี๋ยวเรือไทย

บอร์ด อาหาร เนื้อหาโดย Noxx

หากว่าอยากจะกินอะไรเยอะๆ หลายๆ ชาม ในไทยเราก็คงหนีไม่พ้นก๋วยเตี๋ยวเรืออนุเสาวรีย์ กินทีชามซ้อนกันเป็นคอนโดสิบชั้นกันไปเลย อะไรแบบนี้ที่ญี่ปุ่นเขาก็มีเมนูแบบนี้เหมือนกันนะ เรียกว่า ‘วังโกะโซบะ’ โซบะชามละคำที่กินทีหนึ่งนี่ถึงกับต้องนับชามแข่งกัน แต่ส่วนใหญ่มีแค่รสชาติแบบเดียว ชาวญี่ปุ่นแท้ๆ ก็แอบมีบ่นว่าเบื่อเหมือนกัน

วังโกะโซบะ คือโซบะชามเล็กที่เสิร์ฟแค่ชามละคำแต่จะกินหลายๆ ชาม ต้นกำเนิดมาจากจ.อิวาเตะ นานมาแล้วพื้นที่แถบภูเขาของจังหวัดอิวาเตะนั้นสภาพภูมิอากาศที่หนาวเย็นมากจนชาวนาในแถบนั้นไม่สามารถปลูกข้าวได้ สิ่งที่พวกพวกเขาพอจะปลูกได้มีเพียงธัญพืชอย่างบัควีทเท่านั้น

แล้วพวกเขาก็คิดค้นวิธีจนสามารถนำเมล็ดมาบัควีททำเป็นเส้นโซบะได้ ส่วนคำว่า วังโกะ เป็นภาษาท้องถิ่นของจังหวัดอิวาเตะ แปลว่า ชาม เป็นชามขนาดเล็กที่ทำจากไม้ คนญี่ปุ่นนิยมใช้เป็นชามใส่ซุป

มีตำนานที่เล่าถึงต้นกำเนิดของวังโกะโซบะมากมายแต่มีอยู่ 2 ตำนานที่มักได้ยินบ่อยที่สุด ตำนานแรกเล่าว่ามีเจ้าของที่ดินแห่งหนึ่งได้จัดงานเทศกาลขึ้นในที่ดินของเขาเอง ซึ่งมีชาวบ้านและแขกมาร่วมงานเพื่อกินโซบะมากกว่าร้อยคนแต่โซบะที่เตรียมไว้ไม่น่าจะพอกับจำนวนแขกที่มาร่วมงาน

เขาจึงแก้ปัญหาด้วยการลดปริมาณโซบะที่ตักให้แขกแต่ละคนให้น้อยลงโดยตักใส่ชามเล็กๆ เพื่อกระจายให้ได้กินกันทุกคน

ส่วนอีกตำนานก็เล่าว่าช่วงที่ นันบุ โทชินาโอะ (Nanbu Toshinao) ได้เป็นไดเมียวแห่งเมืองโมริโอกะ เมื่อครั้งที่ท่านเดินทางไปที่เมืองฮานามากิพอถึงเวลาอาหารผู้ติดตามได้นำโซบะซึ่งเป็นอาหารท้องถิ่นมาถวาย และด้วยความที่โซบะเป็นอาหารพื้นๆ รสชาติจืดชืด ผู้ติดตามเกรงว่าจะไม่ถูกปากไดเมียวจึงตักโซบะแบ่งใส่ชามเล็กๆ ในปริมาณที่ไม่เยอะถวายให้ไดเมียว แต่รสชาติของโซบะกลับถูบปากไดเมียวท่านจึงขอเติมอีกเรื่อยๆ หลังจากนั้นวิธีการกินโซบะแบบนี้จึงกลายเป็นธรรมเนียมไป คือเจ้าบ้านจะเสิร์ฟโซบะให้แขกในชามเล็กๆ และคอยเติมให้จนกว่าแขกจะพอใจ

วังโกะโซบะกินกันอย่างไร ร้านวังโกะโซบะมีทั้งแบบชุดและบุฟเฟต์ให้ได้เลือกทาน แต่ส่วนใหญ่จะเป็นบุฟเฟต์ที่ให้เรากินได้แบบไม่อั้น อย่างเช่นร้านอาสึยามะที่เปิดมาร่วมร้อยปี

เมื่อสั่งวังโกะโซบะพนักงานจะเสิร์ฟชามเปล่าให้เราหนึ่งใบ ผ้ากันเปื้อนหนึ่งผืน และเครื่องเคียงเพื่อแก้เลี่ยนหนึ่งชุด เช่น ไก่สับปรุงรส ซาซิมิมากุโร่ สาหร่าย เห็ดหมักซอสและหัวไชเท้าฝน ซึ่งเครื่องเคียงจะแตกต่างกันไปตามราคาและไม่สามารถขอเพิ่มได้ เวลากินจะมีพนักงานยืนประกบคอยเติมโซบะให้แบบชามต่อชามทันทีที่เรากินหมด แต่บางคนอาจรู้สึกกดดันที่มีคนคอยจ้องตัวเองตอนกินอยู่ตลอดเวลา และกติกาสำคัญคือเมื่อรู้สึกว่ากินอิ่มพอแล้วจะต้องรีบปิดฝาชามทันทีไม่อย่างนั้นพนักงานก็จะเติมโซบะให้เรื่อยๆ ถึงแม้เราจะบอกว่าไม่เอาแล้วก็ตาม