แข่งกันไปเหยียบดวงจันทร์

                  เราเคยเรียนรู้การเดินทางไปเหยียบดวงจันทร์ของสหรัฐอเมริกามามากแล้ว  และรู้ด้วยว่ารัสเซียก็มียานอวกาศไปสำรวจดวงจันทร์อยู่บ้าง  ความสำเร็จของสหรัฐอเมริกาที่ไปเหยียบดวงจันทร์ได้ครั้งแรก   ( 20 กรกฎาคม พ.ศ.2512)นั้น และเป็นเพียงชาติเดียวที่ทำได้    ทำให้เข้าใจกันไปว่ารัสเซียไม่มีเทคโนโลยีที่อาจหาญทัดเทียมสหรัฐอเมริกา  ทั้งๆที่รัสเซียเคยเป็นหนึ่งในด้านอวกาศมาก่อน    จากการเฝ้าสังเกตและติดตามหาหลักฐานอย่างทรหดมานานก็เพิ่งได้ความมาเปิดเผยว่า มีการแข่งขันไปดวงจันทร์กันมานานร่วม 10 ปี และสหรัฐอเมริกาเกือบแพ้ไป 12 วัน!

                ก็เพราะมีความพยายามขุดคุ้ยอยู่มาก จึงได้เอาเรื่องราวเหตุการณ์ในอดีตของรัสเซียมาเล่าได้    ซึ่งเขาบ่นว่าหามาลำบากเพราะรัสเซียชอบแต่ประกาศโครงการล่วงหน้า แต่ไม่เคยเลยสักหนที่จะบอกรายละเอียด จุดประสงค์  หรือความก้าวหน้าสำคัญในโครงการให้ชัดเจน  จนกว่ารัสเซียจะเป็นผู้ชนะพบความสำเร็จก่อน   คนบางคนจึงชอบเถียงกันเสมอว่ารัสเซียเขาแข่งสหรัฐอเมริกาไปเหยียบดวงจันทร์ไหมหนอ? แล้วเราก็จะได้รู้กัน

คุย!

            พ.ศ. 2508 ผู้บัญชาการยานวอสกอด 2 คุยกับผู้สื่อข่าวเชโกสโลวะเกียว่า "ชาวอเมริกันพูดกันอย่างเปิดอกไปทั่วว่าจะเตรียมคนไปลงดวงจันทร์   แต่รัสเซียก็ไม่ได้อยู่ปล่าๆหรอก   เรามาดูกันว่าใครจะไปเหยียบดวงจันทร์ก่อนกัน " พ.ศ. 2500 ลีโอนอฟ นักเดินอวกาศคนแรกบอกผู้สื่อข่าวหนังสือพิมพ์ฮังการีว่า " การส่งยานเปล่าๆไปจะตามด้วยยานมีคนไปลงดวงจันทร์"

             พ.ศ. 2510  ออร์บาสทอฟกล่าวว่า "การเป็นเจ้าอวกาศของเราจะต้องมีการโคจรรอบดวงจันทร์และการร่อนลงดวงจันทร์" ต้นพ.ศ. 2511 ผู้เชี่ยวชาญจรวดโปโกรนีกล่าวว่า"รัสเซียเข้าใกล้ดวงจันทร์มากกว่าอเมริกา  การส่งคนลงดวงจันทร์จะเสร็จสิ้นก่อนพ.ศ. 2513 "    เขาประกาศด้วยความมั่นใจ    ปีเตอร์ เจมส์ ผู้สื่อข่าวของซีไอเอ เคยเข้าร่วมสัมมนาอวกาศระหว่างชาติ ได้พูดกับพันเอกเบโลซอฟของเคจีบีแห่งรัสเซียว่า " สหรัฐอเมริกากำลังจะเอาคนไปลงดวงจันทร์ก่อนรัสเซีย "   เบโลซอฟพูดสวนไปทันทีว่า "แล้วคุณจะต้องแปลกใจ" ซึ่งยืนยันว่ารัสเซียมีแผนการแข่งขันนำมนุษย์ไปลงดวงจันทร์

           ลีโอนอฟเคยเปิดเผยกับผู้สัมภาษณ์ญี่ปุ่นว่า  " เราเชื่อมั่นว่าเศษหินที่นักบินรัสเซียหยิบจากดวงจันทร์ จะแสดงในงานแสดงสินค้าที่โอซากาปีหน้า"

          พ.ศ. 2508 ยานรัสเซียวอสกอด 2 ขึ้นโคจร มีลีโอนอฟเดินในอวกาศครั้งแรกสุด ซึ่งสวมชุดอวกาศที่หายใจเอาออกซิเจนจากกล่องข้างหลัง   มีสายโยงพิเศษกว่าในยานเจมินิคล้ายกับตั้งความหวังเกินกว่าจะเดินในอวกาศเท่านั้น   แล้วสถานีวิทยุของมอสโกแจ้งว่า  การเดินอวกาศครั้งนี้ ทำให้รัสเซียมั่นใจว่ามนุษย์คนแรกบนดวงจันทร์ จะเป็นชาวรัสเซีย    ผู้สื่อข่าวของทาสส์รายงานว่าชุดอวกาศนี้อาจใช้สวมลงบนดวงจันทร์   ชุดอวกาศที่สวมลงดวงจันทร์ของสหรัฐอเมริกาเพิ่งทดสอบเดือนมีนาคม พ.ศ. 2512 ซึ่งนักบินอวกาศสหรัฐได้สวมชุดอะพอลโลเป็นเวลา 37 นาทีในวงโคจรรอบโลกโดยออกไปอยู่หน้ายานเท่านั้น ไม่ได้ล่องลอยในอวกาศเหมือนรัสเซีย

           ที่ปารีสพ.ศ. 2510 นักบินอวกาศสหรัฐอเมริกาคอลลินส์และสกอตต์ได้ใกล้ชิดเพื่อนนักบินอวกาศรัสเซีย 2 คน  จึงทราบว่ารัสเซียฝึกนักบินอวกาศในเฮลิคอปเตอร์และคาดว่าจะใช้ได้เร็วๆนี้   ปีนั้นทาสส์รายงานว่านักบินอวกาศ 10 คนกำลังฝึกร่อนลงน้ำในทะเลดำ และทดลองให้ยานซอนด์ที่ไปสำรวจดวงจันทร์ตกลงในมหาสมุทรอินเดียด้วย  ทำไมรัสเซียจึงฝึกการร่อนลงน้ำ  ถ้าไม่วางแผนส่งคนไปลงดวงจันทร์  รัสเซียยังฝึกหัดนักบินอวกาศในเฮลิคอปเตอร์ และเครื่องมือที่ออกแบบทดสอบสภาวะไร้น้ำหนักของดวงจันทร์   การฝึกหัดเฮลิคอปเตอร์เป็นความพยายามนำนักบินอวกาศไปลงดวงจันทร์ คล้ายโครงการอะพอลโล    คอลลินส์กล่าวว่า ถ้ารัสเซียไม่พยายามส่งคนไปลงดวงจันทร์แล้ว  ทำไมจึงฝึกให้นักบินขับเฮลิคอปเตอร์ ?   ข่าวคราวในช่วงราว 10 ปีก่อนถึงพ.ศ. 2512 แสดงว่ารัสเซียมีกิจกรรมอวกาศคล้ายของสหรัฐอเมริกา แต่ไม่ได้บอกความมุ่งหมายชัดเจน

                พบว่ารัสเซียพัฒนาเครื่องมือสำหรับใช้ในดวงจันทร์? เช่นพ.ศ. 2511 มีเครื่องมืออัติโนมัติตักดินหินขุดได้ลึก 4.5 ฟุต  มีการทดสอบกล้องถ่ายรูปและรถ 2 ล้อ ที่คล้ายกับที่ยานอะพอลโล 14 ขนไปใช้บนดวงจันทร์

                    ระหว่างพ.ศ. 2511-2513  รัสเซียมียานสำรวจดวงจันทร์หลายลำตามโครงการซอนด์  มีการทดสอบการหนีภัยจากยาน ซึ่งยานที่ไม่มีคนไม่ต้องการการทดสอบนี้   ทดลองให้ยานโคจรเป็นวงกลมที่ระยะทางต่างๆกัน  ตอนขากลับโลกก็ทดสอบคล้ายคลึงกับโครงการอะพอลโล

                   รัสเซียเองเผยความตั้งใจในเอนไซโคลปีเดียทางการบินอวกาศของรัสเซียที่ตีพิมพ์กลางพ.ศ. 2512 ว่ายานซอนด์ 4,5,และ 6 ปล่อยขึ้นเพื่อทดสอบการเดินทางและพัฒนาระบบอัตโนมัติของยานโดยมีเป้าหมายส่งมนุษย์ไปเหยียบดวงจันทร์ในดือนเมษายน    พ.ศ. 2512 สถานีวิทยุของมอสโกรายงานว่า ยานซอนด์ทดสอบการเดินทางของยานไปลงดวงจันทร์และสามารถบรรทุกคนได้ด้วย

                 ระหว่างพ.ศ. 2511 มีเสียงเล่าลือในสังคมนักบินนานาชาติว่ารัสเซียน่าจะส่งคนไปดวงจันทร์ได้แล้ว  เดือนตุลาคมปีนั้น ทิตอฟนักบินอวกาศรัสเซียของยานวอสตอก 2 บอกกับผู้สื่อข่าวฝรั่งเศสว่า"เขาได้รับเลือกเป็นนักบินอวกาศของยานลำแรกที่จะไปดวงจันทร์ แต่ไม่ทราบว่าเมื่อไรจะถึงเวลาเดินทางซักที"   เขามั่นใจว่ารัสเซียล้ำหน้ากว่าสหรัฐอเมริกา  หลังจากนั้นอีก 1 สัปดาห์ ทิตอฟแถลงจากสถานีวิทยุมอสโกว่า"ผู้สื่อข่าวฝรั่งเศสอ้างคำพูดเขาผิดไป   ไม่มียานอวกาศส่งมนุษย์ไปลงดวงจันทร์หรอก"   หลังจากปฏิเสธไปได้ 5 วัน  ยานซอนด์ 6 ก็ถูกปล่อยขึ้น ซึ่งทาสส์รายงานว่า  ยานลำต่อไปที่ไปลงดวงจันทร์อาจมีมนุษย์ไปด้วย   พูดกันสับสนน่าดู?   แต่ก็ทำให้สหรัฐอเมริกาเกรงว่าโครงการอะพอลโลเป็นอันตราย  ถ้ารัสเซียส่งมนุษย์ไปยังดวงจันทร์ก่อน   จึงเปลี่ยนแผนการกะทันหัน  จากการทดสอบอะพอลโล 8 ที่เคยกำหนดโคจรรอบโลกไปเป็นวงโคจรรอบดวงจันทร์แทน

                  วันที่ 2 ธันวาคม พ.ศ. 2511  ยานอวกาศซอนด์และจรวดโปรตอนตั้งที่ฐานปล่อยไทยูราทัมในรัสเซีย เพื่อเตรียมปล่อยภายใน 1 สัปดาห์  นักบินอวกาศบินตรงมายังฐานปล่อยยานในวันที่ 9 มีปัญหาไฟฟ้าเกิดในยานอวกาศ และช่างเทคนิคทำงานกันอย่างหนัก ด้วยเหตุผลที่ค้นไม่พบ และในที่สุดก็ล้มเลิกการเดินทาง

                  พ.ศ. 2510 เวบบ์เจ้าหน้าที่ชั้นสูงของนาซาเปิดเผยว่ารัสเซียมีจรวดยักษ์ที่ให้พลังงานสูงมาก  เขาได้แสดงรูปภาพจรวดสูง 400 ฟุต เรียกว่าTT-5 หรือ G-1 มีกำลังเป็น 2 เท่าของจรวดแซเทิร์น 5 ของอเมริกา เพื่อพิสูจน์ว่ารัสเซียตั้งใจส่งคนไปดวงจันทร์ แต่ไม่มีหลักฐานอื่นใดอีก   สมาชิกสภาของสหรัฐอเมริกาสงสัยว่าเป็นเพียงกลอุบายของนาซาที่จะขอทุนมากขึ้นเท่านั้น และทุกคนก็คิดว่าเป็นเรื่องเท็จ

                    แต่จรวดยักษ์จี-1(G-1) มีจริง! เดือนมีนาคม พ.ศ. 2519  ซีไอเอเพิ่งเปิดเผยว่ารัสเซียมีจรวดเหมือนที่เวบบ์เคยบอกไว้โดยมีเป้าหมายส่งมนุษย์ไปลงดวงจันทร์   และมีความพยายามปล่อยขึ้น 1 หน เมื่อ ฤดูร้อน พ.ศ. 2512 ซึ่งตอนนั้นอยู่ในช่วงปลายเดือนมิถุนายน-ต้นเดือนกรกฎาคม   มีเสียงลือจากมอสโกว่ารัสเซียจะส่งคนไปดวงจันทร์อีกไม่กี่วัน  ก็นับว่ามีส่วนทำให้นาซามีความพยายามมากขึ้น

                  ที่ไทยูราทัม มีจรวดจี-1 และยานโปรตอน(คล้ายยานซอนด์) ที่ใช้บรรทุกคนตั้งสง่าอยู่มีนักบินอวกาศ 3 คนเดินทางจากศูนย์ฝึกกากะรินไปยังไทยูราทัม   วันจันทร์ที่ 4 กรกฏาคม ชายทั้งสามนี้ได้เข้าสู่ยานซอนด์   จรวดจี-1 พุ่งขึ้นจากฐาน แต่แล้วก็มีปัญหาเกี่ยวกับการไหลของเชื้อเพลิงและอื่นๆ   ท่อน 2 ล้มลงและระเบิดขึ้นดังสนั่น  ทุกสิ่งภายในระยะ 1 ไมล์ ถูกทำลายเสียหายหนัก  วิศวกรที่ทำงานและเฝ้าดูเสียชีวิตทันที   ระยะทางจากฐานครึ่งไมล์กลายเป็นหลุมใหญ่  ดาวเทียม USAF-Ferret ค้นพบว่าสนามแม่เหล็กโลกถูกรบกวนหนัก ขณะที่ดาวเทียมพยากรณ์อากาศนิมบัสค้นพบและบันทึกการระเบิด ในช่วงรังสีใต้แดง   รัสเซียได้สูญเสียโอกาสสุดท้ายที่จะไปทันอะพอลโล 11 เสียแล้ว

                อีก 12 วันต่อมา วันนั้นวันแห่งประวัติศาสตร์ วันที่ 16 กรกฎาคม พ.ศ. 2512 ยานอะพอลโล 11 ได้ทะยานขึ้นท้องฟ้าพานักบินอวกาศมุ่งหน้าไปเหยียบดวงจันทร์ได้เมื่อวันที่ 20 กรกฎาคม พ.ศ. 2512  นับเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์   ประกาศถึงชัยชนะอย่างงดงามแล้วการแข่งขันไปเหยียบดวงจันทร์ที่ยาวนานราว 10 ปีก็สิ้นสุดลง

-------------

จากวารสารทักษะและเทคโนโลยี ฉบับที่ 77 เดือนกันยายน พ.ศ.2528 เขียนโดย ยุพา วานิชชัย