เชื้อราร้ายใกล้ตัวรู้เท่าทัน 6 เชื้อราที่พบได้ง่าย แต่สามารถคร่าชีวิตคนได้
ในสายตาหลายคน "เชื้อรา" อาจฟังดูไม่อันตรายเท่าไวรัสหรือแบคทีเรีย
แต่ในความจริงแล้ว เชื้อราบางชนิดสามารถ ลุกลามเข้าสู่กระแสเลือด ปอด สมอง
และหากไม่ได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที...
มันสามารถคร่าชีวิตคนได้
ที่สำคัญคือ เชื้อราหลายชนิดพบได้ในสิ่งแวดล้อ
มทั่วไปรอบตัวเรา
เช่น ดิน ใบไม้ ฝุ่นในบ้าน หรือแม้แต่ในร่างกายของเราเอง
เรามาทำความรู้จักกับ 6 เชื้อราร้ายเหล่านี้ ที่คุณอาจพบเจอทุกวันโดยไม่รู้ตัว
1. Aspergillus fumigatus
เชื้อราตัวนี้กระจายอยู่ในอากาศ ดิน ใบไม้แห้ง และฝุ่น
เมื่อคนสูดเข้าไป โดยเฉพาะในบ้านหรือสถานที่ก่อสร้าง
หากร่างกายแข็งแรง ร่างกายจะกำจัดได้เอง
แต่หากเป็นคนภูมิคุ้มกันต่ำ เช่น ผู้ป่วยมะเร็ง ปลูกถ่ายอวัยวะ หรือใช้สเตียรอยด์นาน ๆ
อาจทำให้เกิดโรค Aspergillosis ซึ่งเป็นการติดเชื้อในปอดแบบรุนแรง
อาจลามเข้าสู่หลอดเลือดและสมอง ทำให้เสียชีวิตได้
2. Candida albicans
เป็นเชื้อราที่มีอยู่ในร่างกายตามธรรมชาติ – ปาก ลำไส้ ผิวหนัง ช่องคลอด
โดยทั่วไปไม่เป็นอันตราย แต่หากสมดุลในร่างกายเสีย เช่น
หลังใช้ยาปฏิชีวนะ ยาคุม หรือมีแผลในร่างกาย
เชื้อสามารถลุกลามเข้าสู่กระแสเลือดได้ ทำให้เกิดภาวะ Candidemia
ซึ่งเป็นการติดเชื้อราทั่วร่างกาย และมีอัตราการเสียชีวิตสูงโดยเฉพาะในโรงพยาบาล
3. Cryptococcus neoformans
เชื้อราชนิดนี้มักพบในมูลนกพิราบ ดินเก่า ๆ หรือไม้ผุพัง
เมื่อเข้าสู่ร่างกายจะโจมตีระบบประสาท
ทำให้เกิดโรค เยื่อหุ้มสมองอักเสบจากเชื้อรา (Cryptococcal meningitis)
โดยเฉพาะในผู้ป่วย HIV/AIDS หรือผู้มีภูมิคุ้มกันบกพร่อง
อาการเริ่มต้นคล้ายปวดหัวทั่วไป แต่หากไม่รักษาทัน อาจหมดสติ และเสียชีวิตได้
4. Mucormycosis (เชื้อราดำ)
ชื่อที่โด่งดังจากกรณีผู้ป่วยโควิดในหลายประเทศ
เชื้อกลุ่มนี้อยู่ในดิน ขนมปังเก่า ใบไม้เปื่อย และฝุ่นทั่วไป
หากเข้าสู่ร่างกายผ่านทางจมูกหรือบาดแผล จะลุกลามเร็วมาก
ไปยังใบหน้า ดวงตา สมอง และทำให้ต้องตัดอวัยวะเพื่อยับยั้งการกระจาย
กลุ่มเสี่ยงสูงคือผู้ป่วยเบาหวานที่ควบคุมไม่ได้ หรือใช้สเตียรอยด์หนัก
5. Histoplasma capsulatum
พบได้ในมูลค้างคาวหรือดินในฟาร์ม ไร่นา โรงเลี้ยงสัตว์ หรือถ้ำ
เชื้อชนิดนี้เมื่อเข้าสู่ร่างกายทางการหายใจ อาจทำให้เกิดโรค Histoplasmosis
โดยมีอาการคล้ายปอดบวมหรือไข้หวัดใหญ่
ในผู้ป่วยภูมิคุ้มกันต่ำอาจลามไปที่ตับ ม้าม หรือสมอง และเป็นอันตรายถึงชีวิต
6. Penicillium marneffei
แม้ Penicillium จะเป็นต้นกำเนิดของยาปฏิชีวนะ (เพนิซิลลิน)
แต่สายพันธุ์ marneffei กลับเป็นเชื้อราร้ายแรง
พบมากในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ รวมถึงไทย ลาว เวียดนาม
มักติดจากการหายใจเอาสปอร์ในอากาศที่มีเชื้อ
สามารถลุกลามจากปอดไปสู่อวัยวะอื่น ๆ ได้ และมีอัตราการเสียชีวิตสูง
อย่าให้คำว่า "เชื้อรา" ทำให้เราประมาท
หลายครั้งอาการจากเชื้อราดูเหมือนไม่รุนแรงในช่วงแรก
เช่น ไอเรื้อรัง เจ็บคอ ผื่น แสบตา หรือปวดหัว
แต่หากเชื้อลุกลามเข้าสู่ร่างกายภายใน โดยเฉพาะในผู้ป่วยอ่อนแอ
อาจเป็นเหตุให้เกิดภาวะแทรกซ้อนที่อันตรายถึงชีวิต
การรักษาความสะอาด หลีกเลี่ยงฝุ่น สวมหน้ากากเมื่อลุยฝุ่นหรืองานสวน
รวมถึงไม่ปล่อยให้อาหารหรือสิ่งของชื้นเกินไป
คือวิธีง่าย ๆ ที่จะช่วยลดความเสี่ยงจาก “ศัตรูที่มองไม่เห็น” เหล่านี้ได้





