อิคิไก Ikigai 生き甲斐 ปรัชญาของการมีชีวิตอยู่

อิคิไก (Ikigai) หมายถึง คุณค่าของการมีชีวิตอยู่ที่แท้จริง 

คำว่า อิกิ (iki) แปลว่า การมีชีวิต และ ไก (gai) แปลว่า คุณค่า

อิคิไก คือ ปรัชญาเซน ที่ต้องการให้มนุษย์ชื่นชมความงามของสิ่งรอบตัว ด้วยการสร้างความสุขทั้งกาย ใจ และจิตวิญญาณ ผ่านการรู้สึกตัว และค้นพบตัวตน

หลักการของอิคิไก (ikigai) คือ การตอบคำถาม 4 ข้อพื้นฐาน เพื่อตอบคุณค่าของการมีชีวิตอยู่ในแต่ละวัน

1.อะไรคือสิ่งที่เรารัก (What you love)  สิ่งใดที่ทำแล้วทำให้เกิดความสุข อยากทำสิ่งนั้น เพื่อจะได้พัฒนาศักยภาพในตัวเราให้ดียิ่งขึ้น

2.อะไรคือสิ่งที่เราทำได้ดี (What you are good at)  สิ่งใดที่เรามีความสามารถทำได้ดีกว่าสิ่งอื่น เรียกว่า Hard skill ทักษะความรู้ความสามารถที่ใช้ในการทำงาน เกิดจากการฝึกฝนจนชำนาญ กลายเป็นความเชี่ยวชาญ

3.สิ่งที่ทำให้เกิดรายได้ (What you can be paid for)  สิ่งที่สามารถสร้างรายได้ให้เรา สามารถดำรงชีวิตอยู่ได้

4.สิ่งที่สังคมต้องการ (What the world needs)  สิ่งที่โลก หรือสังคมต้องการ และเป็นประโยชน์ต่อโลก สังคม

เมื่อเราสามารถหากิจกรรม หรืองานที่ตอบโจทย์ทั้ง 4 ด้านนี้ได้ นั่นคือ อิคิไกในแบบของเรา  แต่การมีอิคิไกไม่ได้หมายความว่า เราต้องเปลี่ยนชีวิตอย่างสิ้นเชิง แต่เป็นการปรับมุมมองและทัศนคติต่อสิ่งที่เราทำในแต่ละวัน ให้ความสำคัญกับปัจจุบันขณะ มองหาเป้าหมายในระยะยาว อิคิไกช่วยให้เรารู้สึกมีคุณค่าและเชื่อมโยงกับสังคมรอบข้าง สร้างแรงบันดาลใจและความพึงพอใจในการใช้ชีวิต

เริ่มหาอิคิไกด้วย 10 ข้อง่าย ๆ

1.Stay active; don’t retire กระตือรือร้นกับชีวิตแบบไม่มีวันเกษียณ  เรียนรู้ และตื่นเต้นกับสิ่งใหม่ ๆ ในโลก รักในสิ่งที่ทำ ทำในสิ่งที่สำคัญและมีคุณค่าต่อชีวิต ทำหน้าที่ให้ดีที่สุด มีความก้าวหน้าทุกวัน และชื่นชมสิ่งดี ๆ รอบตัว

2.Take it slow ทำอะไรให้ช้าลง  คิดใคร่ครวญสิ่งต่าง ๆ ก่อนลงมือทำ มีวิสัยทัศน์และแผนงานที่ดี หากทำสิ่งนั้นแล้วจะเกิดผลลัพธ์อะไรขึ้นบ้าง

3.Don’t fill your stomach อย่ากิน จนอิ่มเกินไป  อยากมีสุขภาพดี อายุยืน ควรใช้กฎ 80 เปอร์เซนต์ คือ หยุดรับประทานอาหารทันทีเมื่อรู้สึกอิ่ม

4.Surround yourself with good friends แวดล้อมด้วยเพื่อนดี ๆ  เพื่อน คือ ยาที่ดีที่สุด การได้รับฟัง พูดคุย แบ่งปันทุกข์สุขกับเพื่อน ให้คำแนะนำกันบ้าง หัวเราะขำขันกันบ้าง ไปเที่ยวกันบ้าง ทำให้ทุกวันมีชีวิตชีวา

5.Get in shape for your next birthday ฟิตร่างกายให้ดีต้อนรับวันเกิดปีหน้า  ร่างกายต้องได้รับการดูแลบำรุงรักษา คล้ายเครื่องยนต์ที่ใช้งานทุกวันก็มีเสื่อมไป การออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ ทำให้ร่างกายแข็งแรง  ช่วยผลิตฮอร์โมนทำให้เรามีความสุข

6.Smile ยิ้ม การยิ้มทำให้จิตใจผ่อนคลาย ช่วยทำให้เรามีเพื่อนเพิ่มขึ้นได้ด้วยวิธีง่าย ๆ

7.Reconnect with nature เชื่อมต่อกับธรรมชาติ  เดินทางไปท่องเที่ยวพักผ่อนตามแหล่งธรรมชาติ อย่างเช่น ทะเล ภูเขา น้ำตก เพื่อเพิ่มพลังงานให้ตัวเองอยู่เสมอ เพราะเราเป็นส่วนหนึ่งของธรรมชาติและโลกใบนี้

8.Give thank ขอบคุณสิ่งที่เรามี  ความรู้สึกขอบคุณ กตัญญูต่อบุคคล และสิ่งต่าง ๆ เริ่มตั้งแต่บรรพบุรุษ ธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม อาหาร และสิ่งที่เรามี จะทำให้เรารู้สึกโชคดีที่ได้มีชีวิตอยู่ และจะยิ่งเพิ่มพูนความสุขให้เราในทุก ๆ วัน

9.Live the moment อยู่กับปัจจุบันขณะ  หยุดเสียใจกับสิ่งที่เกิดขึ้นในอดีต หยุดคิดถึงสิ่งที่จะเกิดขึ้นในอนาคต “วันนี้” และ “ขณะนี้” คือ ช่วงเวลาที่ดีที่สุดของเรา ใช้ขณะนี้ให้เป็นช่วงเวลาที่มีคุณค่า และน่าจดจำ

10.Follow your IKIGAI ตามหาอิคิไก  มนุษย์ทุกคนมีความรัก ความหลงใหล และพรสวรรค์บางอย่างอยู่ในตัว ที่จะทำให้เราใช้ชีวิตอย่างมีความหมายในทุก ๆ วันได้ และขับเคลื่อนชีวิตเราไปข้างหน้า จนกว่าจะถึงวันสุดท้ายของชีวิต หากเรายังหาอิคิไกของตัวเองไม่เจอก็ไม่เป็นไร ภารกิจของเราคือ “ออกตามหาให้เจอ”

อิคิไกอาจเป็นแนวทางหนึ่งที่ช่วยให้เราเดินทางค้นหาตัวเองและความสุขที่ยั่งยืน หากเราเปิดใจยอมรับ และลองนำอิคิไกมาปรับใช้ เราอาจค้นพบความหมายของการมีชีวิตอยู่ที่ลึกซึ้งยิ่งขึ้น สิ่งสำคัญคือ ต้องใช้เวลา และ ความอดทน ค่อย ๆ สำรวจตัวเองและโลกรอบตัว จนกว่าจะค้นพบอิคิไกที่แท้จริงของเรา เมื่อนั้นชีวิตของเราจะเปี่ยมไปด้วยพลังและความสุขอย่างที่ไม่เคยเป็นมาก่อน