“รักจะเจ็บ” ทำไมความทุกข์บางอย่างถึงทำให้เรายิ้มได้? เจาะลึก Benign Masochism

ทำความรู้จักกับ Benign Masochism

Benign masochism หรือ “ความสุขจากความเจ็บปวดที่ไม่เป็นอันตราย” เป็นคำที่นิยามโดย Paul Rozin นักจิตวิทยาจากมหาวิทยาลัยเพนซิลเวเนีย ซึ่งเผยแพร่ผ่านงานวิจัยชื่อ *“Glad to Be Sad”* ในวารสาร *Judgment and Decision Making* โดย Rozin อธิบายว่าความสุขนี้เกิดขึ้นจากการที่สมองตระหนักได้ว่าความรู้สึก “ภัยคุกคาม” ที่เกิดขึ้นนั้นเป็นเรื่องหลอกลวง ซึ่งนำไปสู่ความพอใจที่เกิดจาก “จิตเหนือกาย”

ความสุขที่มาพร้อมความทุกข์

นักวิจัยระบุว่า Benign masochism เกิดจากความรู้สึกผสมผสานระหว่างอารมณ์บวกและลบเมื่อเผชิญกับภัยคุกคามที่ไม่มีอันตราย เช่น การกินพริกเผ็ด ดูหนังสยองขวัญ หรือฟังเพลงเศร้า ความขัดแย้งระหว่างอารมณ์ทั้งสองนี้คือสิ่งที่กระตุ้นให้เรากลับมาทำกิจกรรมซ้ำ ๆ แม้จะรู้สึก “ทรมาน” แต่ก็เต็มไปด้วยความพอใจ

กิจกรรมที่จัดอยู่ใน Benign Masochism

Rozin และทีมวิจัยระบุว่ากิจกรรมที่จัดอยู่ในประเภทนี้ต้องไม่ทำให้เกิดอารมณ์ลบเกินจะทนรับไหว ตัวอย่างกิจกรรมที่ทีมวิจัยพบว่ากระตุ้นความพอใจได้ เช่น:

• การกินอาหารรสเผ็ด
• การดูหนังเศร้าหรือฟังเพลงเศร้า
• การบีบสิว
• การเล่นเครื่องเล่นหวาดเสียว เช่น รถไฟเหาะ
• การนวดเนื้อเยื่อลึก
• การออกกำลังกายจนเหนื่อยล้า

สิ่งเหล่านี้อาจดูเหมือนเป็นกิจกรรมที่ “ทรมาน” แต่ในความจริงกลับสร้างความสุขในรูปแบบที่ไม่คาดคิด

ความหมายเชิงจิตวิทยา

Benign masochism เป็นตัวอย่างของ *hedonic reversal* หรือการเปลี่ยนแปลงอารมณ์เชิงลบให้กลายเป็นความสุข นักจิตวิทยาเชื่อว่าสมองของเราถูกออกแบบมาเพื่อทดลองและค้นหาความสุขในรูปแบบใหม่ ๆ ซึ่งรวมถึงการเผชิญกับความรู้สึกที่เคยถูกมองว่าเป็นลบ แต่สามารถนำมาปรับใช้ในชีวิตประจำวัน

มุมมองที่สำคัญต่อการพัฒนาตนเอง

การเข้าใจ Benign masochism ช่วยให้เราตระหนักว่าอารมณ์และความรู้สึกที่ดูขัดแย้งสามารถเป็นแรงบันดาลใจในชีวิต การทดลองทำกิจกรรมที่ “ท้าทาย” หรือ “ทรมาน” ในระดับที่เหมาะสมสามารถช่วยเสริมสร้างความกล้าและความคิดสร้างสรรค์