ข้อควรรู้!! ก่อนกินเวย์โปรตีน
ข้อควรรู้!! ก่อนกินเวย์โปรตีน
จากนิตยสารชีวจิต เล่มที่ 596 โดย นายแพทย์สันต์ ใจยอดศิลป์
เวย์โปรตีน เป็นโปรตีนคุณภาพสูงที่สกัดจากนมวัว เกิดจากกระบวนการทำเนย โดยส่วนที่เป็นฝาแข็งๆ จะถูกแยกไปเป็นเนย ส่วนเป็นน้ำแยกออกมาเรียกว่าเวย์ (Whey)
โดยเวย์ ที่ถูกฉีดเข้าไปในห้องอุณหภูมิสูงความดันต่ำเพื่อไล่น้ำออกเหลือเป็นผง จะได้เวย์โปรตีนชนิดที่เรียกว่า Whey Concentrate ซึ่งจะมีโปรตีนจริงประมาณ 30-80 เปอร์เซ็นต์ ที่เหลือเป็นน้ำตาลแล็กโทสและไขมัน
แต่ถ้าแยกน้ำตาลกับไขมันออกไป จะกลายเป็นเวย์โปรตีนชนิด Whey Isolate ซึ่งจะมีโปรตีนสูงระดับ 90 เปอร์เซ็นต์ขึ้นไป ถ้าเพิ่มการต่อโมเลกุลโปรตีนให้เป็นสายโซ่เปปไทด์ที่เล็กลง เพื่อให้การย่อยในทางเดินอาหารทำได้ง่ายขึ้น จะได้เวย์ที่เรียกว่า Whey Hydrolysate
ทั้งนี้ ไม่มีหลักฐานที่ยืนยันว่าผลของเวย์ทั้งสามชนิดต่อร่างกาย ต่อการเกิดกล้าม หรือต่อสุขภาพนั้นแตกต่างกัน
ประเด็นที่ 1 เวย์โปรตีนทำให้กล้ามขึ้นจริงหรือไม่
คำตอบ : จริง
หลักฐานที่ดีที่สุดคือการวิเคราะห์งานวิจัยแบบสุ่ม ตัวอย่างแบ่งกลุ่มเปรียบเทียบ (RCT) 14 งานวิจัย รวมกลุ่มตัวอย่าง 626 คน เมื่อเลือกเฉพาะงานวิจัยที่ทำกับคนเล่นกล้าม ส่วนใหญ่ยังหนุ่มยังสาว โดยใช้มวลกล้ามเนื้อ (Lean Body Mass : LBM) เป็นตัวชี้วัด พบว่า กลุ่มที่กินเวย์จริงมีมวลกล้ามเนื้อเพิ่มมากกว่ากลุ่มกินเวย์หลอก 2.24 กิโลกรัม
ประเด็นที่ 2 กินเวย์โปรตีนแล้วปวดท้อง ท้องอืดท้องเฟ้อ แน่นท้อง ท้องเสีย จริงหรือไม่
คำตอบ : จริงในบางคน
เพราะเวย์ก็คือนม ย่อมต้องมีน้ำตาลในนมที่ชื่อแล็กโทส (ยกเว้นเวย์ชนิด Isolate) ซึ่งคนเอเชียส่วนใหญ่ไม่มีเอนไซม์ย่อยน้ำตาลชนิดนี้ จึงต้องท้องอืดท้องร่วงไป
ประเด็นที่ 3 เวย์โปรตีนใช้ลดน้ำหนักได้จริงหรือไม่
คำตอบ : จริง
แต่ต้องกินเวย์แทนอาหารที่ให้แคลอรี่อื่นๆ
ประเด็นที่ 4 กินเวย์โปรตีนแล้วจะทำให้ตับเสียหายจริงไหม
คำตอบ : ไม่จริง
เคยมีผู้ป่วยรายหนึ่งซึ่งเป็นนักกล้ามที่กินเวย์โปรตีน กินวิตามินอาหารเสริมเพียบ รวมทั้งอาหารเสริมที่มีครีเอทีน (Creatine) อยู่ด้วย แล้วป่วยเป็นตับอักเสบรุนแรงโดยที่ไม่มีสาเหตุอื่นที่จะทำให้ตับอักเสบได้เลย พอให้หยุดกินเวย์และวิตามินอาหารเสริมทุกชนิด ตับอักเสบก็หาย
แต่หลักฐานแค่รายงานผู้ป่วยรายนี้รายเดียวเท่านั้น ยังไม่สามารถสรุปได้ว่าเวย์ทำให้ตับอักเสบไม่ได้ มันอาจจะเกิดจากวิตามินอาหารเสริมตัวอื่นก็ได้ แถมในรายงานนี้ไม่ได้บอกด้วยว่าเจ้านักกล้ามคนนี้ใช้ฮอร์โมนเพศชายด้วยหรือเปล่า เพราะเป็นที่รู้กันดีในวงการแพทย์ว่าฮอร์โมนเพศชายทำให้ตับอักเสบได้
ประเด็นที่ 5 กินเวย์โปรตีนมากแค่ไหนจึงจะพอดี
สำหรับคนไทย การกินเวย์โปรตีนสำหรับคนเล่นกล้าม แนะนำให้กินเป็นอาหารเสริม หากจะกินก็แค่วันละช้อน คือ ประมาณวันละ 20 - 25 กรัม กินมากกว่านั้น จะเป็นภาระให้ไตในการขับโปรตีนที่เหลือทิ้งและเป็นภาระให้ตับในการขับแอมโมเนียทิ้งเปล่าๆ
ส่วนคนที่ไม่ได้เล่นกล้าม ไม่มีเหตุผลอะไรที่จะต้องกินโปรตีนเป็นอาหารเสริม เพราะคนไทยทุกวันนี้กินโปรตีนมากเกินไปแล้ว
อ้างอิงจาก: นิตยสารชีวจิต เล่มที่ 596