ภาพถ่ายอันโด่งดังของเด็กหญิงชาวอัฟกันวัย 12 ปี และชีวิตของเธอในอีก 18 ปีต่อมา (ภาพถ่ายโดย Steve McCurry)

ในช่วงปี 1983 เมื่อสงครามระหว่างสหภาพโซเวียตและขบวนการมูจาฮีดีนบานปลายไปยังพื้นที่ต่างๆ ของอัฟกานิสถาน ประชาชนจำนวนมากต้องหลบหนีภัยสงคราม และบางส่วนได้อพยพไปยังค่ายผู้ลี้ภัยในประเทศเพื่อนบ้าน Steve McCurry ช่างภาพจากนิตยสาร National Geographic ได้รับมอบหมายให้บันทึกภาพสารคดีเกี่ยวกับผู้ลี้ภัยในค่ายที่อยู่ชายแดนปากีสถาน ในการทำงานครั้งนี้ เขาได้พบกับเด็กหญิงชาวอัฟกันคนหนึ่งที่เปลี่ยนชีวิตของเขาและประวัติศาสตร์การถ่ายภาพไปตลอดกาล

เด็กหญิงผู้นั้นมีอายุเพียง 12 ปี ไม่ทราบชื่อ และมีดวงตาสีเขียวสวยงามสะดุดตา ซึ่ง McCurry บันทึกไว้อย่างชัดเจนว่า "ดวงตาสีเขียวเหมือนท้องทะเล มีเส้นสายของสีฟ้าและสีเหลือง สะท้อนความขมขื่นและความกล้าหาญจากหลังผ้าคลุมสีแดงเข้มที่ชำรุด" ภาพนี้ถ่ายขึ้นในเต็นท์ที่ถูกจัดให้เป็นโรงเรียนสำหรับเด็กหญิงในค่ายผู้ลี้ภัย โดยที่เด็กหญิงผู้นั้นไม่รู้เลยว่าภาพของเธอจะกลายเป็นหนึ่งในภาพถ่ายที่ทรงพลังที่สุดในศตวรรษที่ 20

ในเดือนมิถุนายน ปี 1985 ภาพใบหน้าของเด็กหญิงคนนี้ได้ถูกเลือกเป็นภาพปกนิตยสาร National Geographic ซึ่งทำให้เธอกลายเป็นสัญลักษณ์ของความทุกข์ยากและความแข็งแกร่งของผู้ลี้ภัยชาวอัฟกัน ภาพนี้ได้รับความสนใจจากคนทั่วโลก ดวงตาที่สะท้อนทั้งความหวังและความเจ็บปวดได้สะกดใจผู้คนจำนวนมาก โดยที่ยังไม่มีใครรู้เลยว่าเธอคือใครหรืออยู่ที่ไหน

McCurry ใช้เวลาหลายปีพยายามติดตามหาเด็กหญิงในภาพที่ทำให้โลกจดจำ ทว่าเขาไม่สามารถพบเธอได้ จนกระทั่งเดือนมกราคม ปี 2002 เขาได้ติดตามร่องรอยจนพบกับเธออีกครั้งในหมู่บ้านของเธอในเขต Tora Bora ประเทศอัฟกานิสถาน ที่ซึ่งเขาได้เรียนรู้ว่าเธอชื่อ Sharbat Gula ซึ่งแปลว่า "ดอกไม้แห่งน้ำหวาน" ในภาษาอัฟกัน

ในวัย 30 ปี Sharbat Gula เป็นแม่ของลูกหลายคน มีชีวิตที่ผ่านความยากลำบากมาตลอด ดวงตาของเธอแม้จะเต็มไปด้วยความทรงจำอันเจ็บปวด แต่ก็ยังคงความลึกซึ้งและน่าจดจำเช่นเดิม การพบกันครั้งนี้ได้รับการยืนยันว่าเธอคือเด็กหญิงในภาพถ่ายเมื่อ 18 ปีก่อน ด้วยการสแกนม่านตาเปรียบเทียบกับภาพเก่า McCurry กล่าวว่าการพบกันครั้งนี้แตกต่างจากเดิมอย่างสิ้นเชิง Sharbat Gula ในวัยผู้ใหญ่มีความสงบเสงี่ยมและเคารพธรรมเนียมปฏิบัติของหญิงมุสลิมที่แต่งงานแล้ว เธอไม่ได้ยิ้มหรือสบตากับเขาเหมือนที่เคย แต่ดวงตาของเธอยังคงสื่อถึงความแข็งแกร่งและการอดทนเช่นเดิม

ที่น่าประหลาดใจคือ Sharbat Gula ไม่เคยรู้เลยว่าภาพของเธอได้โด่งดังไปทั่วโลก และดวงตาของเธอได้สะกดคนทั้งหลายมาตลอดระยะเวลา 18 ปี