ปลาสร้อยนกเขา
ปลาสร้อยนกเขา แบ่งได้เป็น 2 ชนิดคือปลาสร้อยนกเขาน้ำจืด และปลาสร้อยนกของทะเล
ปลาสร้อยนกเขา เป็นปลาน้ำจืดชนิดหนึ่งในวงศ์ปลาตะเพียน
ปลาสร้อยนกเขา เป็นชื่อที่ถูกตั้งให้เพราะลายลำตัวคล้ายกับลายประของนกเขา กล่าวคือ บริเวณแผ่นเกล็ดจะมีแถบประสีดำเรียงเป็นแนวยาวตั้งแต่กลางลำตัวตั้งแต่บริเวณท้องไปถึงโคนหาง 4-6 แถว แลดูคล้ายลายลำตัวของนกเขา
มีลำตัวค่อนข้างแบน ปากเล็ก มีหนวด 2 คู่คือที่บริเวณ ขากรรไกรบน และใต้คางอย่างละ 1 คู่ บริเวณท้องมีสีเขียวสด ด้านล่างสีขาวนวล ใต้ท้องสีขาว มีจุดสีดำบนเกล็ดติดต่อกันจนดูเป็นลายสีดำ 6-8 ลาย
ด้านข้างลำตัว ครีบท้อง ครีบก้น และครีบท้องเป็นสีแดง ครีบอกมีลายเป็นสีเขียวอ่อน ที่โคนครีบหางมีจุดสีดำขนาดใหญ่เห็นได้ชัดเจน จัดเป็นปลาที่มีความสวยงามชนิดหนึ่ง
ลำตัวมีความยาวเต็มที่ประมาณ 30 เซนติเมตร เป็นปลาที่ชอบอาศัยอยู่รวมกันเป็นฝูง พบมากในแหล่งน้ำทุกภาคของประเทศไทยและยังพบได้ในหลายประเทศในภูมิภาคอินโดจีน ในแหลมมลายูและเกาะต่าง ๆ ในประเทศอินโดนีเซีย
ปลาสร้อยนกเขา กินอาหารจำพวกสาหร่ายและตะไคร่น้ำใต้พื้นน้ำ จัดเป็นปลาที่หาได้ง่าย และนิยมจับมาบริโภคกัน โดยมักจะจับได้ครั้งละมาก ๆ
ปลาสร้อยนกเขา หรือ ปลาสร้อยนกเขาน้ำจืด พบได้มาก ในบ่อ สระ หรือ อ่างเก็บน้ำ และในแม่น้ำ นิยมใช้แปรรูปเป็นปลาส้ม ปลาร้า ปลาแห้ง รวมถึงใช้ทำอาหารง่ายๆหลายเมนู อาทิ ปิ้ง ย่าง ต้ม และทอด เป็นต้น
ชื่อท้องถิ่น
ภาคกลาง และทั่วไป – ปลาสร้อยนกเขา
ภาคอีสาน – ปลาอีไท – ปลานกเขา
ภาคใต้ – ปลาขี้ขม
ปลาสร้อยนกเขาทะเล
ปลาสร้อยนกเขาทะเล หรืออาจเรียกว่า ปลาข้างตะเภา หรืออาจเรียกว่า ปลาขี้นก เป็นสกุลของปลาทะเลสกุลหนึ่ง ในวงศ์ปลากะพงแสม
มีลำตัวป้อม แบนด้านข้าง สันหัวโค้งลาดลง รอบปากมีเนื้อนุ่ม ๆ ใต้คางมีรู 1-3 คู่ เกล็ดมีขนาดเล็กและเป็นแบบสาก พื้นลำตัวและอกมักมีสีฉูดฉาด
ในปลาขนาดเล็กมักมีลายสีทึบพาดตามยาวหลายเส้นและมักแตกเป็นจุดเมื่อปลามีขนาดใหญ่ขึ้น ขอบแผ่นปิดเหงือกและในโพรงปากมักมีสีแดงส้ม
ส่วนใหญ่พบ อาศัยอยู่ตามแนวปะการังใกล้ชายฝั่ง ในแถบอินโด-แปซิฟิก มีขนาดลำตัวตั้งแต่ 30-80 เซนติเมตร
เมื่อยังเป็นปลาขนาดเล็กจะมีพฤติกรรมการว่ายน้ำที่ไม่เหมือนปลาขนาดใหญ่ จะว่ายดีดดิ้น พริ้วไปมา เหมือนหนอนตัวแบน เชื่อว่าเป็นการเลียนแบบเพื่อเอาตัวรอดจากสัตว์นักล่าขนาดใหญ่
ปลาสร้อยนกเขาทะเล เป็นปลาทะเลที่มีรูปร่างใหญ่ ลำตัวค่อนข้างยาว ด้านบนแบนข้าง สันหลังโค้งนูนท้องแบนเรียบ ปากเล็กมีริมฝีปากหนา มีฟันขนาดเล็กบนขากรรไกรทั้ง 2 ข้าง ใต้คางมีรูพรุน 6 รู เกล็ดมีขนาดเล็กปกคลุมตลอดลำตัวและหัว
สีลำตัวจะเปลี่ยนแปลงไปตามอายุของปลาคือ ปลาขนาดเล็กลำตัวมีสีขาว ส่วนหัวด้านบนสีเหลือง และมีแถบสีน้ำตาลปนดำ 5 แถบพาดไปตามความยาวลำตัวเมื่อมีขนาดใหญ่ขึ้นแถบสีจะจางหายไป และมีจุดสีน้ำตาลปนดำปรากฎขึ้นมาแทน และจุดสีจะจางหายไปเมื่อมีอายุมากขึ้น
อาหาร กินปลาและสัตว์น้ำที่อาศัยอยู่ตามหน้าดินและแนวปะการัง
ขนาด ทั่วไปมีความยาวประมาณ 35-45 เซนติเมตร แต่เคยพบว่าบางตัวมีความยาวถึง 60 เซนติเมตร
แหล่งอาศัย : อาศัยอยู่ตามหน้ากินหรือแนวปะการัง พบทั่วไปบริเวณชายฝั่งทะเลทั้งอ่าวไทยและอันดามัน
ปลาสร้อยนกเขาอีกชนิดหนึ่ง ได้แก่ (สร้อยปากหมาลายตาข่าย )
ปลาสร้อยนกเขา ( ตะเภาม้าลาย )
ประโยชน์ : ปลาสร้อยนกเขาทะเล เนื้อใช้ปรุงอาหาร หรือนิยมนำไปเลี้ยงเป็นปลาสวยงาม
LOMA🐬🐬
อ้างอิงจาก: สาระน่ารู้ปลาน้ำจืดไทย เล่ม ๑ (พ.ศ. 2547)
กรมประมง. ปลาไทยจำหน่ายหน่วยงาน. ออนไลน์. สืบค้นเมื่อ 18 พฤษภาคม 2563