บิบิมบับ มาจากไหน?

บิบิมบับ มาจากไหน? 

 

ต้นกำเนิด บิบิมบับ 

แม้ว่าจะไม่มีหลักฐานระบุแน่ชัดว่าต้นเกิดบิบิมบับมาจากที่ไหน แต่สามารถตั้งสมมติฐานได้  4 ข้อ ดังนี้ 

 

สมมติฐาน 1. ต้นกำเนิดจากประเพณีพิธีกรรมของเกาหลี 

อาหารในพิธีกรรมไหว้บรรพบุรุษของคนเกาหลี

ประเพณีไหว้เจ้าหรือไหว้บรรพบุรุษด้วยอาหารต่างๆ เป็นธรรมเนียมเก่าแก่ดั่งเดิมที่ชาวเกาหลีถือปฏิบัติมาช้านาน

มีการจัดโต๊ะอาหาร วางเรียงเมนูต่างๆอย่างสวยงามสำหรับประกอบพิธีกรรมเซ่นไหว้บรรพบุรุษผู้ล่วงลับ หลังจากเสร็จพิธีกรรมจะเป็นช่วงเวลาที่ครอบครัวนั่งทานอาหารพร้อมหน้าพร้อมตา 

ทานข้าวผสมกับเครื่องเคียงต่างๆ จึงว่ากันว่าบิบิมบับเกิดเมื่ออาหารผสมกับข้าว เพราะ คำว่า บิบิม หมายถึง การคลุกเคล้า การยำ ส่วนคำว่า บับ หมายถึงข้าว  

 

สมมติฐาน 2. กำเนิดจากคืนวันสิ้นปีเก่า

 

สำหรับความเชื่อที่สองว่าต้นกำเนิดบิบิบบัม มาจากธรรมเนียมปฏิบัติที่ว่าจะต้องทานอาหารที่เหลือในปีเก่าให้หมด ก่อนที่จะขึ้นปีใหม่ 

พอวันส่งท้ายปีเก่าคุณแม่บ้านจึงต้องเอาข้าวมาผสมกับเครื่องเคียงต่างๆที่ยังเหลืออยู่ แล้วแจกจ่ายให้กับสมาชิกในบ้านทานให้หมด ก่อนที่จะย่างเข้าปีศักราชใหม่ 

ซึ่งธรรมเนียมนี้ไม่ใช่แค่ชาวเกาหลีในยุคแรกที่ทำบิบิมบับเท่านั้น แม้แต่ชาวเกาหลีสมัยใหม่ก็ปฏิบัติตามเช่นกัน! 

เพราะเป็นการกำจัดอาหารต่างๆ ที่เหลืออย่างละนิดอย่างละหน่อย นำมาคลุกข้าว ทานได้อีกหนึ่งมื้อ ว่าแล้วก็ต้องไปเปิดตู้เย็นดูสิ ว่าเหลืออะไรบ้าง

 

สมมติฐาน3. มีต้นกำเนิดมาจากประเพณีการทำกินในนาข้าว 

ประเพณีลงแขกดำนาของชาวเกาหลี หรือ 품앗이

เกิดขึ้นในสมัยราชวงศ์โชซอน ที่ชาวเกาหลีกว่า 80 % ประกอบอาชีพเกษตรกรรม ปลูกข้าว เกี่ยวข้าว ใช้เวลาส่วนใหญ่ในพื้นที่ไร่นา พอถึงช่วงเวลาลงแขกดำนา เกี่ยวข้าว 

ก็เป็นธรรมเนียมที่มีมิตรสหายมาช่วยกัน จึงมีการนำอาหาร เครื่องเคียงต่างๆ มาแบ่งกัน เกิดเป็น บิบิมบับขึ้น

 

สมมติฐาน 4. ต้นกำเนิดจากฮอทเจชัชบับ (헛제삿밥）

อันดงบิบิมบับ หรือ Heotjesatbap 

สมมติฐานอันสุดท้าย มาจากอันดงบิบิมบับในจังหวัดคย็องซังบุกโด ประกอบด้วยนามุล ผักยำต่างๆ ปลานึ่ง และจอน ผักทอด ปลาทอด ของทอดต่างๆ ซึ่งจะแตกต่างจากบิบิมบับอื่นๆ 

อันดงบิบิมบับ มีอีกชื่อหนึ่งว่า "ฮอทเจชัชบับ" (헛제삿밥) ในภาษาเกาหลี แปลว่า "อาหารปลอม" 

แล้วทำไมต้องเป็นอาหารปลอม? 

ในหมู่บ้านอันดง มีพิธีกรรมทางศาสนาที่จัดเตรียมอาหารชั้นดีไว้เพื่อใช้ในการประกอบพิธีไหว้บรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้ว ซึ่งจะจัดขึ้นเพียงไม่กี่ครั้งต่อปี จนมีเหล่าขุนนางต่างๆ อยากทานอาหารดีๆ แบบนั้นในช่วงเวลาอื่นที่ไม่ใช่เทศกาล จึงมีการปลอมพิธีกรรมขึ้นมาเพื่อให้ได้ทานอาหารเหล่านั้น เลยมีชื่อเลยว่า “ฮอทเจชัชบับ” หรือ อาหารปลอมนั้นเอง 

แม้ว่าจะมีหลายสมมติฐานถึงที่มาที่ไปของอาหารจานอร่อย บิบิมบับนี้ แต่ทุกความเชื่อก็แฝงไปด้วยความเรียบง่ายของอาหารจานนี้ทั้งสิ้น

 

ที่มาของชื่อ บิบิมบับ? 

 

บิบิมบับ ในภาษาเกาหลี เขียนว่า “비빔밥 (บิ-บิม-บับ)" "비빔" บิบิม แปลว่าผสมหรือคลุกเคล้า ส่วน บับ(밥) หมายถึงข้าว ตามที่ในประเทศไทย รู้จักกันในชื่อ ข้าวยำเกาหลี นั่นเอง

ย้อนกลับไปในช่วงกลางของราชวงศ์โชซอน ชื่อของ บิบิมบับ ถูกกล่าวถึงครั้งแรกในตำราอาหารที่เขียนขึ้นในปี 1800 โดยในสมัยนั้น เรียกว่า ‘hwaban' หรือ Flower rice

 

 

โดยในสมัยนั้น เรียกว่า ‘hwaban' หรือ Flower rice

 

 

화반( hwaban) หรือ ฮวาบัน ที่แสดงถึงการวางเรียงส่วนผสมต่างๆ จัดแต่งจานสวยงามราวกับกลีบดอกไม้ที่กำลังบาน

 

 

ประเภทของบิบิมบับ

ประเภทและรสชาติของบิบิมบับ มีความแตกต่างกันไป ขึ้นอยู่กับส่วนผสมและซอส 

วันนี้เราขอแนะนำบิบิมบับ  5 แบบที่ถูกใจทั้งคนไทยและชาวเกาหลีมากที่สุด

 

- จอนจู บิบิมบับ

Cr : Chosun IIbo

เมืองจอนจู เป็นที่รู้จักกันในนามต้นกำเนิดหรือบ้านเกิดของบิบิมบับเลยทีเดียว ซึ่งมีบิบิมบับให้เลือกมากมายตั้งแต่ระดับไฮเอนด์ถึงแบบธรรมดา และมีบิบิมบับหน้าเฉพาะให้เลือกหลากหลายชนิด 

แม้ว่าจะไม่มีหลักฐานบ่งชี้ว่าทำไมบิบิมบับจอนจูถึงมีชื่อเสียง แต่ความนิยมบิบิมบับเริ่มขึ้นที่นี้เมื่อ 200 กว่าปีก่อน ถือว่ามีประวัติศาสตร์ยาวนานมาก 

โดยทั่วไปราคาของบิบิมบับในร้านอาหารจะอยู่ที่ 4,000 ~ 6,000 วอน  แต่ราคาของบิบิมบับจอนจูแท้ แบบออริจินอล ราคาเริ่มต้นที่ 10,000 - 13,000 วอน 

เพราะบิบิมบับจอนจูแท้จะคัดสรร วัตถุดิบอย่างดี ให้ความสำคัญกับผัก ส่วนผสมและสี ตามความเชื่อเรื่องสุขภาพ 

ใครเคยทานจอนจูบิบิมบับแล้วบ้างค่ะ ยกมือบอกกันหน่อยค่ะ~

 

-ยุกฮเวบิบิมบับ หรือบิบิมบับเนื้อดิบ (육회 비빔밥)

 

ประวัติความเป็นมาของบิบิมบับหน้าเนื้อดิบนั้น เริ่มในสมัยสงครามอิมจินแห่งราชวงศ์โชซอนกับญี่ปุ่น ก่อนการสู้รบคนในปราสาทจับวัวมาได้ เพื่อเป็นอาหารมือสุดท้ายก่อนการออกรบ แต่ปรากฏว่าชามข้าวไม่เพียงพอ จึงมีการผสมข้าว ผักและเนื้อวัวรวมกันเพื่อรับประทาน จนได้รับความนิยมมาถึงทุกวันนี้

 

 

เมนูนี้เป็นที่นิยมมากในหมู่คนเกาหลี เนื้อวัวเกาหลีคุณภาพเยี่ยมหมักกับซอสหวาน คลุกเคล้ากับซอสเผ็ดเวลาทาน ถือว่าเป็นอีกหนึ่งเมนูที่ควรลองเมื่อมาเกาหลีเลยค่ะ  

 

-ยอลมู บิบิมบับ (열무 비빔밥)  

 

ยอลมูบิบิมบับ เป็นบิบิมบับที่เติมยอลมูกิมจิลงไปในข้าว

 

ซึ่งถือเป็นส่วนผสมหลัก ยอลมูกิมจิ เป็นกิมจิที่ทำจากต้นไชเท้าอ่อนที่ชาวเกาหลีหลายคนชื่นชอบ เนื่องจากมีรสชาติและเนื้อสัมผัสเย็น ทานง่าย นิยมทานกันในช่วงหน้าร้อน

 

บะหมี่เย็น เมนูห้ามพลาดช่วงฤดูร้อน

ยอลมูกิมจิ ไม่เพียงแต่ใส่ในบิบิมบับเท่านั้น แต่ยังใส่ในบะหมี่เย็น เมนูยอดฮิตช่วงฤดูร้อนของชาวเกาหลีอีกด้วย 

เหตุผลที่คนนิยมทาน ยอลมูกิมจิ เพราะรสชาติไม่เผ็ดมาก มีความกรุบกรอบ หากใครที่ทานเผ็ดได้ไม่มาก ยอลมูกิมจิตอบโจทย์แน่นอน!

 

-คันจัง บิบิมบับ (간장 비빔밥) 

Cr : TVN รายการ Youn's Kitchen 2

คันจังบิบิมบับ หรือ บิบิมบับซีอิ๊ว ที่ปรุงรสด้วยซีอิ๊วแทนโคชูจัง กำลังได้รับความนิยม เนื่องจากรายการ Youn's Kitchen 2  ซึ่งออกอากาศในเกาหลีเมื่อปี  2018  

 

 

รายการนี้นำเสนออาหารเกาหลีสไตส์ฟิวชั่นฟู๊ด โดยการนำบิบิมบับมาประยุกต์กับซีอิ๊วคล้ายซอสปรุงบุลโกกิ แทนโคชูจังที่มีรสเผ็ด เพื่อให้ชาวต่างชาติที่ไม่ทานเผ็ดได้ลิ้มรสบิบิมบับ

ซึ่งสูตรนี้ไม่เพียงแต่เป็นที่นิยมในหมู่ชาวต่างชาติเท่านั้น แต่ยังเป็นที่นิยมในหมู่คนเกาหลีอีกด้วย เป็นการประยุกต์ที่น่าชื่นชมมากๆเลยใช่ไหมละคะ 

 

- ทลซต บิบิมบับ (돌솥 비빔밥)

 

ทลซต (돌솥) ในภาษาเกาหลีนั้นแปลว่า ชามร้อน ทลซตบิบิมบับก็คือข้าวยำเกาหลีที่เสิร์ฟมาในชามหินร้อนๆ เพื่อเป็นการกักเก็บความร้อนเอาไว้

 

โดยเฉพาะข้าวที่ติดก้นหม้อนั้นจะกรุบๆเคี้ยวมัน ทำให้เป็นที่ชื่นชอบของใครหลายๆคน รวมถึงแอดเองด้วยค่ะ

 

แล้วบิบิมบับในปัจจุบัน เป็นอย่างไร?

-ในความคิดของชาวเกาหลี มองว่า บิบิมบับเป็นอาหารจานเดียว แบบสตรีทฟู๊ด? หรือเป็นอาหารระดับมิชลินที่ต้องทานในร้านแพงๆ? 

ที่จริงแล้ว คนเกาหลีในปัจจุบันไม่ได้ทานบิบิมบับมากนักเมื่อต้องออกไปทานอาหารนอกบ้าน จะทานก็ต่อเมื่อไปเที่ยว หรือร้านอาหารพิเศษเท่านั้น

เพราะบิบิมบับ เป็นเมนูง่ายๆ ที่สามารถทำทานเองที่บ้านได้ ดังนั้นบิบิมบับสูตรดั่งเดิม หรือตามร้านที่มีการบรรจง จัดจานอย่างสวยงงามก็ยังคงเป็นเมนูในร้านอาหารที่มีราคาสูง 

ดังนั้นในชีวิตประจำวัน คนเกาหลีก็จะทานเมนูนี้ที่บ้าน หรือตามร้านสตรีทฟู้ด

 

1. บิบิมบับ แบบโฮมเมด ทำทานเองที่บ้าน 

Cr : SBS

เมนูนี้เป็นอาหารที่ทำเองได้ไม่ยาก เหมือนเราทำข้าวผัดทานเองที่บ้าน ในซีรีส์เกาหลี ก็มักจะมีฉากที่พระเอก นางเอก ใส่ชุดสบายๆอยู่บ้าน เปิดตู้เย็น หยิบทุกอย่างใส่รวมกัน โปะด้วยโคชูจัง แล้วนั่งทานบิบิมบับให้เห็นอยู่บ่อยครั้ง 

มันเหมือนในชีวิตจริงมากเลยค่ะ  แม้ว่าบิบิมบับจะเป็นอาหารระดับไฮเอนด์ในอดีตสำหรับชาวเกาหลี แต่ในปัจจุบันก็มีการปรับสวนผสมให้สามารถทำเองได้ง่ายๆที่บ้าน 

ผัก ถั่วงอก แครอท หรือเครื่องเคียงอื่นๆ ที่ใช้ทานกับบิบิมบับ ก็เป็นสิ่งที่คนเกาหลีมีติดบ้าน ติดอยู่เย็นอยู่แล้ว

 

2. บิบิมบัม หรือ คิมบัม ตามร้านเล็กๆข้างทาง 

Cr: 네이버 블로그

ร้านอาหารข้างทางหรือสตรีทฟู้ด ขายคิมบับ และต๊อกบกกีรวมด้วย ราคาจะอยู่ที่ 6,000 ~7,000 วอน  สามารถอิ่ม อร่อยได้ในราคาไม่แพง วอนถึง 7,000 วอนดังนั้นคุณจึงสามารถทานอาหารเพื่อสุขภาพได้ในราคาที่ไม่แพง

 

- บิบิมบับแบบใหม่สไตส์ฟิวชั่นฟู้ด 

 

เทรนด์การทานอาหารมีการเปลี่ยนแปลงตามกระแสโลก บิบิมบับก็เช่นกัน  ที่เปลี่ยนปรับไปตามกระแสแฟชั่น เริ่มมีอะโวคาโดบิบิมบับ มีใส่ทูน่า ข้าวโพด เพื่อเป็นอาหารสุขภาพมากขึ้น 

บิบิมบับยังเป็นที่ชื่นชอบของคนรุ่นใหม่ ทั้งชาวเกาหลี และชาวไทยเอง บิบิมบับจึงเป็นอาหารเกาหลีที่ห้ามพลาดด้วยประการทั้งปวง 

บิบิมบับถึงเป็นการส่งออกทางวัฒนธรรมอาหารของเกาหลี ที่มีการโปรโมทและประชาสัมพันธ์ในทั่วโลก เป็นเมนูที่มีสีสันสวยงาม และยังเป็นอาหารที่ดีต่อสุขภาพ

 

 

ในฤดูใบไม้ร่วงปี 2010 บิบิบบัมกลายเป็นที่รู้จักมากขึ้น เมื่อมีการจัดทำโฆษณาประชาสัมพันธ์ขึ้นบิลบอร์ดที่นิวยอร์คไทม์สแควร์ โดยโฆษณานี้จัดทำโดยสถาบันอาหารเกาหลี 

เป็นโฆษณาที่มีสีสันสวยงาม ทั้งยังผสมผสานความเป็นเกาหลี อาทิ เทควันโด, โชว์นันทาและระบำหน้ากากซึ่งได้รับความสนใจอย่างล้มหลาม 

ทำให้เห็นว่าเมนูบิบิมบับนี้เป็นเมนูอาหารในร้านหรูหราไปจนถึงเมนูง่ายๆที่สามารถทำเองได้ที่บ้าน เป็นการส่งผ่านวัฒนธรรมเกาหลีได้อย่างแยบยล

 

แนะนำร้านอาหารเกาหลี บิบิมบับ 

1. ร้าน Jeonju Bibimbap (สาขา National Palace) 

 

ร้านอาหาร Jeonju bibimbap (สาขาNational Palace) จำหน่ายบิบิมบับสูตรเฉพาะของจอนจู เปิดให้บริการครั้งแรกในปี 1973 เป็นร้านอาหารเก่าแก่ของเมืองจอนจูเลยก็ว่าได้ 

ยังออกรายการทีวีมากมาย มีเหล่าเซเลบริตี้แวะเวียนมาไม่ขาดสาย ยังมีบิบิมบับสูตรเฉพาะของร้านให้เลือกมากมาย 

 

Cr : COMEDY TV Delicious guys

ร้านนี้นอกจากจะมีชื่อเสียงในเรื่องจอนจูบิบิมบับ ยังมีส่วนจัดแสดงประวิติความเป็นมาของจอนจูบิบิมบับอีกด้วย อีกหนึ่งสถานที่ห้ามพลาดเมื่อไปเที่ยวเมืองจอนจู!

ที่อยู่ : 전북 전주시 덕진구 송천중앙로 33

เวลาทำการ : วันธรรมดา 11:00~21:00 (last order 20:30)

ราคา: ชอนจูบิบิมบับสูตรดั่งเดิม 10,000 วอน / บิบิมบับเนื้อดิบ (Yukhoe Bibimbap) 13,000 วอน 

 

2. ร้าน Yukhoe Bibimbap Hamyangiip (육회 비빔밥 맛집) <함양집> 

ความอร่อยสืบทอดมาถึงรุ่นที่สี่กับร้าน  ต้นตำรับบิบิมบับเนื้อดิบ ที่เปิดมานานกว่า 90 ปี 

ยุกฮเวบิบิมบับ หรือบิบิมบับเนื้อดิบ ร้านนี้เหมาะกับใครต้องชื่นชอบบิบิมบับหน้าเนื้อดิบ หรือใครที่ต้องการลองทานเป็นครั้งแรก!

เพราะที่นี้เขาเน้นวัตถุดิบคุณภาพ บิบิมบับที่โรยหน้าด้วยผักต่างๆ ไข่สด และเนื้อวัวเกาหลีคุณภาพดี คลุกเคล้ากับเครื่องปรุงสดใหม่ 

ให้คุณได้สัมผัสถึงรสชาติของอาหารเกาหลีขนานแท้ที่สืบทอดสูตรความอร่อยมาถึงสี่ชั่วอายุคน 

ร้านนี้คนเกาหลีนิยมทานกันมากๆ เรียกได้ว่าถ้ามาทานมื้อกลางวันช่วงวันธรรมดา อาจจะต้องรอคิวกันสักหน่อยนะคะ 

นอกจากยุกฮเวบิบิมบับ ที่นี้ก็ยังมีบิบิมบับแบบนี้ให้ได้ทานกันด้วย

 

ที่อยู่: 경북 경주시 북군1길 10-1

เวลาทำการ: ทุกวัน 10:00~21:00 ปิดทุกวันพุธและวันพฤหัสบดี 

ราคา : บิบิมบับแบบดั่งเดิม 12,000 วอน

 

สูตรข้าวยำเกาหลี / บิบิมบัมฉบับโฮมเมด

มาแล้วค่า! สำหรับใครที่คิดถึงเกาหลี อยากทานบิบิมบับใจจะขาด วันนี้เราแจกสูตรบิบิมบัมฉบับโฮมเมด สามารทำเองง่ายๆได้ที่บ้าน แก้คิดถึงเกาหลีกันก่อนนะคะ 

สูตร

1. เนื้อผัด ที่หมักด้วยซอสบุลโกกิ หรือซีอิ๊วและน้ำตาล 

2. ผักต่างๆ เช่น แตงกวา แครอท เห็ด หอมหัวใหญ่ หั่นเป็นชิ้นพอดีคำ ปรุงรสด้วยเกลือเล็กน้อยผัดพอสุก 

3. ถั่วงอก โคซารี (ผัดกูดเกาหลี) นำไปต้ม ปรุงรสด้วยเกลือและน้ำมันงาเล็กน้อย 

4. วางส่วนผสมทั้งหมดที่เตรียมไว้ลงบนข้าวร้อนๆ เหยาะน้ำมันงานิดหน่อย 

5. ตามด้วยโคชูจัง(ซอสเผ็ดเกาหลี) หรือซีอิ๊ว โปะด้วยไข่ดาว โรยเกลือและงา เป็นอันเสร็จ 

นอกจากส่วนผสมที่กล่าวมาข้างต้นแล้ว เพื่อนๆยังสามารถเพิ่มเติมผักต่างๆ ตามใจชอบได้อีกด้วย!

หรือเพื่อนๆสามารถคลิกวิดิโอด้างล่าง เพื่อดูสูตรและขั้นตอนการทำอย่างละเอียด แค่นี้ก็อร่อยกับบิบิมบับได้แล้ว

 

---

เป็นอย่างไรกันบ้างค่ะ กับเรื่องราวของเมนูระดับชาติอย่างบิบิมบับ ตั้งแต่ต้นกำเนิด ร้านอาหาร รวมถึงสูตรอาหาร 

หวังว่าบทความนี้จะเป็นประโยนช์แก่ทุกคน ให้ได้รู้จักและเข้าใจวัฒนธรรมเกาหลีมากขึ้น ส่วนเพื่อนๆชอบเมนูบิบิมบับแบบไหน สามารถแชร์กันได้ที่คอมเม้นต์ใต้บทความนี้ 

 แล้วครั้งหน้าเราจะมีเรื่องราวดีๆอะไรมาฝากอีกนั้นอย่าลืมติดตามกันนะคะ