13 กุมภาพันธ์ ของทุกปี เป็น "วันรักนกเงือก" สัญลักษณ์ของรักแท้

13 กุมภาพันธ์ ของทุกปี เป็น "วันรักนกเงือก" ที่มาเป็นอย่างไร เรามาทำความรู้จักกับนกเงือก และตำนานแห่งรักแท้กัน

นกเงือก" นั้นเป็นสัญลักษณ์ของรักแท้ มีรักเดียว ครอบครัวเดียว และซื่อสัตย์กับคู่ของมันไปจนตาย

เพราะเมื่อนกเงือกจับคู่ผสมพันธุ์กันแล้ว จะผูกพันกันแค่ 2 ตัวผัวเมียตลอดชีวิต จะใช้ชีวิตคู่แบบ ผัวเดียวเมียเดียว ไปจนแก่เฒ่าหรือจนกว่าจะตายจากกัน โดยที่ตัวผู้ยังมีลักษณะของหัวหน้าครอบครัว เป็นผู้นำที่ดี คอยหาอาหารและคอยดูแลปกป้องลูกนกและแม่นกให้ปลอดภัย

นกเงือก เป็นดัชนีชี้วัดความอุดมสมบูรณ์ของธรรมชาติได้ประการหนึ่ง เนื่องจากจะอาศัยอยู่ในป่าหรือพื้นที่ที่มีความอุดมสมบูรณ์เท่านั้น

นกเงือกช่วยกระจายพันธุ์ไม้ในป่า เนื่องจากนกเงือกกินผลไม้สุกเป็นอาหารมากกว่า 300 ชนิด ทั้งผลไม้ขนาดเล็กและขนาดใหญ่ ด้วยพฤติกรรมของนกเงือกบินหาอาหารไปทั่ว และกินผลไม้เข้าไปทั้งผลแล้วขย้อนเมล็ดออกมา

จึงสามารถนำพาเมล็ดพันธุ์พืชไปทิ้งไว้ยังที่ต่างๆ ให้เจริญงอกงามขึ้นเป็นต้นกล้าได้ทั่วป่า นกเงือกจึงมีส่วนสำคัญอย่างยิ่งในการแพร่พันธุ์ของพืช ช่วยรักษาความหลากหลายทางชีวภาพในป่า และทำให้เกิดความสมดุลในธรรมชาติ

โครงการศึกษาชีววิทยาของนกเงือก ของภาควิชาจุลชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ได้ทำการศึกษานกเงือกไทยมามากกว่า 20 ปี

ซึ่งจากการศึกษาวิจัยกว่า 6 โครงการพบว่า ในระยะเวลาหลายปีที่ผ่านมานี้ เผ่าพันธุ์นกเงือกได้ถูกรุกรานและเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์ เนื่องมาจากการถูกล่า หรือแม้กระทั่งการลดจำนวนลงของผืนป่า

ทำให้พวกมันไม่สามารถขยายเผ่าพันธุ์ได้ จึงได้มีการประกาศให้วันที่ 13 กุมภาพันธ์ เป็น "วันรักนกเงือก" ในทุก ๆ ปี ของประเทศไทย โดยเริ่มตั้งแต่ พ.ศ. 2547 เป็นต้นมา

การสร้างความรักของนกเงือกเริ่มจากทั้งคู่จะต้องเลือกสถานที่ทำรังที่เหมาะสม ซึ่งตัวผู้จะทำหน้าที่หาโพรงไม้ที่สัตว์ต่างๆ ได้ทำทิ้งร้างเอาไว้ หรือที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติตามต้นไม้สูง เมื่อตัวเมียพอใจกับรังที่ตัวผู้นำเสนอ ตัวเมียจึงยอมให้ผสมพันธุ์แล้วนกทั้งคู่ก็จะช่วยกันหาเศษใบไม้ใบหญ้ามาสร้างรัง ตัวเมียก็จะเข้าไปกกไข่ในโพรง และรอต้อนรับลูกน้อยที่กำลังจะลืมตาดูโลก

หลังจากนั้นก็จะหาเศษดินโคลนมาปิดปากโพรงของรังเอาไว้ เพื่อเป็นการป้องกันอันตรายจากสัตว์นักล่าต่างๆ รวมทั้งสร้างความอบอุ่นให้กับแม่และลูกน้อย โดยเหลือเพียงช่องพอให้ตัวผู้ยื่นส่งอาหารเข้าไปได้ และเมื่อลูกนกโตพอ ก็จะเจาะโพรงออกมา สู้โลกภายนอก

จากเรื่องราวที่มีการศึกษาพฤติกรรมการใช้ชีวิตของนกเงือก สิ่งที่น่าทึ่งกับความรักของนกเงือก จนได้มีการเปรียบเทียบเสมือน "รักแท้ในป่าทึบ" พบว่าหากวันใดวันหนึ่งที่นกตัวผู้ออกไปหาอาหาร และตายไปด้วยเหตุใดก็ตาม คู่รักของมันที่รออยู่ที่โพรงก็จะยังคงรออยู่อย่างนั้น ไม่มีวันออกไปไหน รอจนหมดเรี่ยวแรงและตายลงไป พร้อมกับลูกนกเคราะห์ร้ายที่ไม่มีโอกาสได้ออกมาพบกับโลกภายนอก

จากข่าวล่าสุดที่สะเทือนใจคนไทยทุกคน เมื่อเจ้าหน้าที่กรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่าและพันธุ์พืช ไทรโยค จ.กาญจนบุรี เข้าจับกุมทหารยศ "พ.จ.อ." สังกัดหน่วยพัฒนาการเคลื่อนที่ 11 ขณะใช้อาวุธปืนซุ่มยิงสัตว์ป่าในเขตอุทยานแห่งชาติ ค้นรถพบเจอซากนกเงือก 7 ตัวอุปกรณ์ล่าสัตว์ป่า