Mega Prison เอลซัลวาดอร์ คุกยักษ์ที่สร้าง “มอนสเตอร์ถูกกฎหมาย” เพื่อปราบแก๊ง

สวัสดีครับทุกคน วันนี้ผมมีเรื่องราวสุดพีคที่ทั้งสะเทือนใจ ทั้งน่าตื่นเต้น และทั้งน่าติดตามมาเล่าให้ฟังครับ เป็นเรื่องจริงจากประเทศเล็ก ๆ ในอเมริกากลางอย่าง เอลซัลวาดอร์ ที่ตัดสินใจเปิดสงครามกับแก๊งอาชญากรรมที่ครอบงำประเทศมานานกว่า 30 ปี และสร้างสิ่งที่เรียกว่า “Mega Prison” หรือเรือนจำขนาดใหญ่พิเศษขึ้นมา เพื่อเป็นสัญลักษณ์ของการปราบปรามครั้งนี้

ภาพที่ชวนสะพรึง

ชายที่มีรอยสักเต็มตัวนับหมื่นคน ถูกบังคับให้ถอดเสื้อ โกนหัว นั่งเบียดเสียดกันแน่นขนัดในห้องขังคอนกรีตขนาดมหึมา ไม่มีแสงแดด ไม่มีสิทธิแม้แต่จะพูดคุยหรือรวมกลุ่ม สภาพที่เรียกว่า “การไร้ความเมตตา” คือกฎสูงสุดของที่นี่

นี่คือภายใน CECOT หรือศูนย์กักกันการก่อการร้าย เรือนจำที่ใหญ่ที่สุดแห่งหนึ่งในทวีปอเมริกา ถูกสร้างขึ้นมาเพื่อรองรับนักโทษแก๊งโดยเฉพาะ

ชีวิตที่เคยอยู่ใต้เงาแก๊ง

ก่อนหน้านี้ ชีวิตของผู้คนในเอลซัลวาดอร์อยู่ภายใต้กฎของแก๊ง MS-13 และ Barrio 18 แก๊งเหล่านี้มีอำนาจเหนือกว่าตำรวจ หลายพื้นที่ต้องจ่าย “ค่าคุ้มครอง” เพื่อแลกกับความปลอดภัย

เอลซัลวาดอร์จึงกลายเป็นหนึ่งในประเทศที่มีอัตราการฆาตกรรมสูงที่สุดในโลก ผู้คนใช้ชีวิตด้วยความหวาดระแวง

จุดเปลี่ยนในปี 2022

จุดเปลี่ยนเกิดขึ้นเมื่อประธานาธิบดีหนุ่ม นายิบ บูเคเล ประกาศสิ่งที่เรียกว่า “ภาวะยกเว้น” มาตรการที่ระงับสิทธิขั้นพื้นฐานบางอย่าง เปิดทางให้กองกำลังความมั่นคงจับกุมผู้ต้องสงสัยว่าเป็นสมาชิกแก๊งได้ทันทีโดยไม่ต้องมีหมาย

ผลคือเกิดการกวาดล้างครั้งใหญ่ ยอดผู้ถูกจับกุมพุ่งทะลุ 80,000 คน ในเวลาอันสั้น เรือนจำทั่วประเทศแน่นขนัด

Mega Prison — สัญลักษณ์แห่งการปราบปราม

รัฐบาลจึงสร้าง CECOT ขึ้นมา เป็นเรือนจำที่ไม่ได้ถูกออกแบบมาเพื่อการฟื้นฟู แต่ถูกสร้างขึ้นเพื่อทำลายอำนาจและความเป็นมนุษย์ของแก๊งอย่างสิ้นเชิง

ภาพนักโทษที่ถูกบังคับให้นั่งเรียงกันเป็นแถวในห้องขังขนาดมหึมา กลายเป็นสัญลักษณ์ที่สะท้อนถึงการปราบปรามแบบไม่ปรานี

ผลลัพธ์ที่ชัดเจน

และมันก็ได้ผล...

• อัตราการฆาตกรรมลดลงฮวบฮาบ

• เมืองที่เคยนองเลือดกลายเป็นเมืองเงียบสงบ

• พ่อค้าแม่ค้าไม่ต้องจ่ายค่าคุ้มครอง

• เด็ก ๆ เดินไปโรงเรียนได้อย่างปลอดภัยเป็นครั้งแรกในชีวิต

ความสงบสุขที่หวนกลับมาอย่างรวดเร็ว ทำให้บูเคเลได้รับการสนับสนุนจากประชาชนอย่างถล่มทลาย ผู้คนมองว่าเขาคือผู้นำที่ “กล้า” ทำในสิ่งที่ไม่เคยมีใครทำได้

อีกด้านของเหรียญ

แต่ในอีกด้าน...เสียงวิพากษ์วิจารณ์จากนานาชาติ โดยเฉพาะองค์กรสิทธิมนุษยชน ชี้ว่า นี่คือการสร้างความสงบสุขบนการละเมิดสิทธิมนุษยชนที่ร้ายแรง

มีรายงานว่า ผู้บริสุทธิ์นับพันถูกจับผิดตัว เพียงเพราะอยู่ผิดที่ หรือมีรอยสักที่ไม่เกี่ยวข้องกับอาชญากรรม และแทบไม่มีโอกาสต่อสู้คดีอย่างเป็นธรรม

ความย้อนแย้งที่น่าสะพรึง

เอลซัลวาดอร์กำลังยืนอยู่บนความย้อนแย้งที่น่าสะพรึงกลัว...

พวกเขาหยุดยั้งความโหดร้ายของแก๊งได้จริง แต่ต้องแลกมากับการที่รัฐกลายเป็นผู้ใช้อำนาจเบ็ดเสร็จอย่างไม่เคยมีมาก่อน และกำลังส่งสารไปถึงทั้งโลกว่า...

“เพื่อกำจัดมอนสเตอร์ที่อยู่นอกระบบ พวกเขาจำเป็นต้องสร้าง ‘มอนสเตอร์ที่ถูกกฎหมาย’ ขึ้นมาเพื่อคุมขังมันเช่นกัน”

เรื่องของ Mega Prison เอลซัลวาดอร์ เป็นเครื่องเตือนใจว่า “ความสงบสุข” อาจไม่ได้มาพร้อมกับ “ความยุติธรรม” เสมอไป การปราบปรามที่เด็ดขาดอาจหยุดความรุนแรงได้ แต่ก็อาจสร้างบาดแผลใหม่ที่ลึกกว่าเดิม

สุดท้ายแล้ว...นี่คือคำถามที่โลกทั้งใบต้องขบคิดว่า เราจะยอมแลกเสรีภาพกับความสงบสุขหรือไม่? ไว้เจอกันใหม่กระทู้หน้าครับ