ซันไก สัตว์แปลกเฉพาะถิ่นที่พบในรัฐมณีปุระ ประเทศอินเดีย ที่เดียวเท่านั้น

ซันไก สัตว์เฉพาะถิ่นที่พบในรัฐมณีปุระ ประเทศอินเดีย ที่เดียวเท่านั้น

เป็นละองละมั่งชนิดย่อยชนิดหนึ่ง เป็นสัตว์เฉพาะถิ่นที่พบในรัฐมณีปุระ ประเทศอินเดีย ที่เดียวเท่านั้น

ซันไก (อังกฤษ: Sangai; ชื่อวิทยาศาสตร์: Rucervus eldii eldii) เป็นละองละมั่งชนิดย่อยชนิดหนึ่ง เป็นสัตว์เฉพาะถิ่นที่พบในรัฐมณีปุระ ประเทศอินเดีย ที่เดียวเท่านั้น

ซันไก ถูกค้นพบเป็นครั้งแรกโดยนายทหารชาวอังกฤษ คือ ร้อยตรีเพอร์ซี เอลด์ (Percy Eld) ในปี ค.ศ. 1841 โดยถือเป็นละองละมั่งชนิดแรกที่ถูกค้นพบ จึงถือว่าเป็นชนิดต้นแบบของละองละมั่งด้วย เมื่อถูกพบครั้งแรกมีรายงานว่าเป็นกวางพื้นเมืองที่พบในเมืองมณีปุระ ในรัฐอัสสัม ทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศอินเดีย คำว่า "ซันไก" (संगाई)

เป็นภาษาฮินดี ที่ใช้เรียกกวางชนิดนี้ เป็นกวางประหลาดชนิดใหม่ที่มีเขาบนหัว ยื่นออกมาที่หน้าผาก ต่างจากกวางทั่ว ๆ ไป จึงตั้งชื่อสามัญภาษาอังกฤษว่า "Brow-antlered Deer" แต่มักนิยมเรียกกันว่า "Eld’s Deer"

ตามชื่อเอลด์ในฐานะของผู้ค้นพบครั้งแรก ต่อมาจึงได้มีการศึกษาจำแนกและตั้งชื่อกวางที่พบชนิดใหม่นี้ตามหลักอนุกรมวิธาน เป็น Cervus eldi McClelland, 1842 ซันไกมีความแตกต่างจากละองละมั่งพันธุ์ไทยและละองละมั่งพันธุ์พม่า ตรงที่ส่วนปลายของลำเขาไม่โค้งงอหักเป็นตะขอมาข้างหน้า และมีแขนงกิ่งปลายเขาเพียง 2 แขนงเท่านั้น 

ซันไก อาศัยอยู่ในพื้นที่ชุ่มน้ำ แต่กีบเท้าก็สามารถปรับตัวได้เป็นอย่างดีเมื่ออยู่ในพื้นที่ลุ่ม เขาจะมีการผลัดทุกปีและจะมีขนาดใหญ่ที่สุดในฤดูผสมพันธุ์ มีอายุยืนเต็มที่ในธรรมชาติ 10 ปี ปัจจุบันจะพบประชากรซันไกกระจายพันธุ์อยู่ที่ทางตอนใต้ของทะเลสาบลอกตัก ซึ่งเป็นทะเลสาบน้ำจืดที่มีขนาดใหญ่ที่สุดของภาคตะวันออกของอินเดีย

ภายในอุทยานแห่งชาติไคบุลแลมเจา ประมาณ 45 กิโลเมตรจากเมืองอิมผาล เป็นสัตว์ได้รับความคุ้มครอง และถือเป็นสัตว์ประจำรัฐมณีปุระ