พูดคนเดียว ชอบพูดกับตุ๊กตา เป็นเรื่องปกติ หรือ ปัญหาทางจิต ไม่ได้เป็นบ้าใช่ไหม

พูดคนเดียว Self Talk คือ การพูดกับตัวเอง จะเป็นเสียงที่อยู่ในใจโดยไม่เปล่งออกมา หรือ โดยการเปล่งเสียงออกมา การพูดคนเดียวเป็นสิ่งที่ดีต่อสุขภาพจิต ไม่ใช่เรื่องผิดปกติ หรือ เป็นบ้า ไม่ว่าจะเป็นการพูดคนเดียวในที่ส่วนตัว หรือ อยู่ในที่สาธารณะก็ตาม เพราะในความเป็นจริงคนเราพูดกับตัวเองอยู่ตลอดเวลา โดยที่เราไม่ทันสังเกตว่าเป็นเสียงของใครหรือเนื้อหาสาระเป็นอย่างไร

ทำไมถึงพูดคนเดียว

• เป็นกระบวนการที่ช่วยจัดการบางสิ่งบางอย่างในตัวเรา อย่างเช่น เรากำลังรู้สึกกังวล อยากระบายเรื่องที่คั่งค้างอยู่ในความคิด เราเลยพูดมันออกมา เพื่อลดความรู้สึกกังวลนั้น บางครั้งกำลังสับสน เพราะต้องทำหลายอย่างในเวลาเดียวกัน เราเลยพูดมันออกมาเพื่อทบทวน ความคิดของเรา

• ให้เราทำงานได้เป็นระบบ รู้ว่าต้องทำอะไรก่อนหลังมากยิ่งขึ้น หรือบางครั้งก็เพื่อการประมวลสรุปในสิ่งที่ตัวเองทำ ให้เราทำได้ถูกต้องครบถ้วน

• ช่วยเรื่องความจำ ให้เรามีความแม่นยำมากขึ้น อย่างเช่น ตอนที่เราจำเบอร์โทรศัพท์ บัญชีธนาคาร หรือตัวเลขบางอย่าง เราก็ใช้วิธีการเปล่งเสียงออกมาเพื่อให้เราไม่ลืม

ประโยชน์ของการพูดคนเดียวในเชิงบวก

• เพิ่มสมาธิให้จดจ่อกับสิ่งที่ทำ อย่างเช่น การท่องรายการสิ่งของที่ต้องซื้อจะช่วยย้ำไม่ให้เราหลงลืม ช่วยให้เราจดจ่อกับสิ่งนั้นและค้นหาของได้ดีขึ้น

• ช่วยในการคิดและตัดสินใจ เพราะการพูดกับตัวเองเป็นการทบทวนความคิดในสมอง และ ช่วยให้เราคิดแก้ไขปัญหาได้ดีขึ้น

• สร้างกำลังใจ อย่างเช่น การพูดว่า “ฉันทำได้” หรือ “ฉันทำได้ดีแล้วนะ” คำพูดเหล่านี้จะช่วยสร้างความมั่นใจและทำให้มีกำลังใจมากขึ้น งานวิจัย พบว่า การฝึกให้นักกีฬาพูดกับตัวเองจะช่วยลดความวิตกกังวลเพิ่มความเชื่อมั่นในตัวเอง และเพิ่มสมรรถภาพในการแข่งขันให้ดียิ่งขึ้น

• ลดความเครียด การพูดคนเดียวในเชิงบวกเป็นการทบทวนความคิด ปรับอารมณ์ที่ขุ่นมัวให้ดีขึ้น และช่วยเพิ่มความรู้สึกดีต่อตัวเอง อาจช่วยบรรเทาความเครียดให้น้อยลงได้

• สร้างเสริมสุขภาพและลดความเสี่ยงของโรคต่าง ๆ อย่างเช่น ลดอาการเจ็บปวดจากโรค ช่วยให้ระบบภูมิคุ้มกันและความจำดีขึ้น ลดความเสี่ยงของโรคหัวใจและหลอดเลือด ช่วยให้สุขภาพโดยรวมดีขึ้น

ผลเสียของการพูดคนเดียวในเชิงลบ

• เกิดความเครียด ความมั่นใจในตัวเองลดลง เชื่อว่าตัวเองไม่มีความสามารถ หรือไม่ดีพอ การพูดคนเดียวด้วยคำพูดที่บั่นทอนความรู้สึกตัวเอง อย่างเช่น “ฉันทำไม่ได้แน่ และทุกคนต้องผิดหวังในตัวฉัน” จะทำให้ในระยะยาวอาจส่งผลกระทบต่อความสัมพันธ์กับคนรอบข้าง และนำไปสู่โรคซึมเศร้าได้

• อาจเข้าข่ายความผิดปกติทางจิต อาจเป็นผลจากอาการหลอน(Hallucinations) โดยสังเกตได้จากผู้ป่วยจะเห็นภาพหรือได้ยินเสียงที่ไม่ได้เกิดขึ้นในความเป็นจริง ทำให้มีอาการพูดคนเดียวในลักษณะที่พูดขึ้นมาลอย ๆ เหมือนพูดคุยกับคนอื่นมากกว่าพูดเพื่อทบทวนความคิดของตัวเอง  อาการหลอนอาจเกิดจากโรคทางจิตหรือพฤติกรรมไม่ดีบางประการ อย่างเช่น โรคจิตเภท สมองเสื่อม โรคเครียดหลังผ่านเหตุการณ์ร้ายแรง (PTSD) โรคไบโพลาร์ การพักผ่อนไม่เพียงพอ หรือการใช้ยาและสารเสพติด 

พูดกับสัตว์เลี้ยง ต้นไม้ ตุ๊กตา โอเคหรือเปล่า

บางคนที่ชอบพูดคุยกับสิ่งมีชีวิตอื่น ๆ ที่นอกเหนือจากมนุษย์ อย่างเช่น สัตว์เลี้ยง ต้นไม้ หลายคนมองว่าเป็นเรื่องประหลาด จริง ๆ แล้วการพูดแบบนี้ ไม่ใช่เรื่องผิดปกติ เพราะ สิ่งมีชีวิตเหล่านั้นโต้ตอบเรา เพียงแค่ไม่ได้ตอบกลับมาเป็นคำพูด ต้นไม้ถึงจะเปล่งเสียงไม่ได้แต่ก็ตอบกลับมาด้วยภาษาที่เราอาจไม่เข้าใจเท่านั้นเอง

การพูดคุยกับสิ่งไม่มีชีวิต ช่วยสร้างทักษะในการปฏิสัมพันธ์กับมนุษย์คนอื่น สร้างจินตนาการ ช่วยสะท้อนให้เราได้ยินเสียงตัวเองเวลาพูดคุย อย่างเช่น การเล่นกับตุ๊กตา หลายคนอาจมองว่าเมื่อโตเป็นผู้ใหญ่ก็ไม่ควรเล่นอะไรเป็นเด็ก บางครั้งมีการทำเสียงเล็กเสียงน้อย ทางจิตวิทยา ผู้ใหญ่มีสิทธิ์เล่นอะไรแบบนี้ได้ แถมดีต่อสุขภาพจิต เพราะเป็นการอนุญาตให้เสียงในใจได้เปล่งออกมา