กินปุ๊บ ถ่ายปั๊บ กินแล้วปวดถ่ายทันที อาการนี้ผิดปกติไหม

กินแล้วปวดถ่ายทันที ทางการแพทย์เรียกว่า Gastrocolic reflex (gastro คือ กระเพาะอาหาร, colic คือ ลำไส้, reflex คือ ปฏิกิริยาโต้ตอบ) หลังกินอาหารเข้าไป กระเพาะจะขยาย ส่งสัญญาณไปที่ลำไส้และทวารหนัก ให้มีความรู้สึกปวดเบ่ง อยากถ่าย กระตุ้นให้ลำไส้และทวารหนักบีบตัว เพื่อขับอุจจาระเดิมที่อยู่ในลำไส้ใหญ่และทวารหนักออกไป ซึ่งลำไส้ใหญ่ส่วนปลายเป็นส่วนที่ตอบสนองกับกลไกนี้มากที่สุด

สาเหตุที่ทำให้กินแล้วปวดถ่ายทันที

• ดื่มน้ำเยอะ

• รับประทานผัก และผลไม้เป็นจำนวนมาก

• ความไวที่เกิดจากการรับประทานอาหารบางชนิด อย่างเช่น อาหารรสเผ็ด น้ำส้มสายชู กาแฟ เป็นต้น

• การออกกำลังกาย

• ท้องเสีย จากระบบทางเดินอาหารติดเชื้อไวรัส และแบคทีเรีย

• โรคลำไส้แปรปรวน

• ความเครียด

• ผู้หญิงที่ใกล้มีประจำเดือน

อาการ กินแล้วปวดถ่ายทันที ที่ผิดปกติ

• กินแล้วถ่ายเหลวทันที

• กินแล้วถ่ายทันที พร้อมกับอาการอ่อนเพลีย

• เกิดอาการปวดท้องบิดร่วมด้วย

• เกิดอาการถ่ายพร้อมมีเลือด

• ถ่ายแล้วมีอุจจาระสีดำ

• เป็นบ่อย ๆ และมีอาการน้ำหนักร่างกายลดร่วมด้วย

• มีอาการแสบท้องอย่างหนักในทุกครั้งที่ถ่าย

• มีอาการท้องอืด ท้องเฟ้อเป็นประจำ

• มีอาการเบื่ออาหารร่วมด้วย

• ถ่ายอุจจาระไม่สุด เหมือนมีอุจจาระขัดอยู่ ณ รูทวารหนัก

วิธีช่วยแก้อาการกินแล้วปวดถ่ายทันที

1.การมองหาสาเหตุ บางครั้งสภาวะ Gastrocolic Reflex อาจมาจากสาเหตุภายนอกที่กระตุ้นขึ้นมาเอง สามารถสังเกตได้ว่าไม่เกิดอาการกินแล้วถ่าย ในทุกครั้งที่รับประทานอาหาร

2.การปรับพฤติกรรมในการรับประทานอาหาร  สังเกตก่อนว่าอาหารประเภทใดที่ทำให้มีอาการ Gastrocolic Reflex มากจนต้องมองหาห้องสุขาทันที  อย่างเช่น นม เนย ครีม และอาหารที่มีไขมันสูง ควรหลีกเลี่ยงอาหารประเภทนี้เพื่อไม่ให้เกิดอาการ Gastrocolic Reflex ขึ้น ควรรับประทานอาหารอย่างครบถ้วน การเคี้ยวอาหารคำละ 20 – 40 ครั้งก่อนการกลืน เป็นการเคี้ยวที่เหมาะสำรับการย่อย

3.การปรับพฤติกรรมการขับถ่าย  หมั่นขับถ่ายอย่างเป็นประจำทุกวัน เป็นเวลาเดียวกันซ้ำ ๆ เพื่อให้ร่างกายเกิดการเรียนรู้ถึงช่วงเวลาในการขับถ่ายเป็นประจำ

4.การใช้ยาที่ช่วยลดอาการ Gastrocolic Reflex  ควรปรึกษาแพทย์และเภสัชกรร่วมด้วย โดยยาที่สามารถช่วยลดอาการ Gastrocolic Reflex อย่างเช่น ยา Tricyclic Antidepressants  ยารักษาลำไส้แปรปรวน  ยา Antispasmodic เป็นต้น

5.การพักผ่อนอย่างเพียงพอ  พักผ่อนขั้นต่ำวันละประมาณ 6 – 8 ชั่วโมง เป็นการฝึกนาฬิกาชีวิตของร่างกาย ให้ระบบต่าง ๆ ในร่างกายทำงานในระยะเวลา และ ช่วงเวลาที่เหมาะสม รวมถึงช่วงเวลาของการขับถ่ายด้วย

6.การทำจิตใจให้แจ่มใสและไม่สร้างความเครียดหรือความวิตกกังวล  จิตใจมีผลต่อการทำงานของระบบต่าง ๆ ในร่างกาย รวมถึงระบบการขับถ่ายด้วย ควรลดความเครียด ทำจิตใจให้ผ่อนคลาย การจดจ่อกับการขับถ่ายในช่วงเวลาที่เดินทางมากเกินไป ทำให้ปวดขับถ่ายขึ้นมาได้ หรือ การที่เกิดความกังวลใจหลังจากเพิ่งรับประทานอาหารเข้าไป ก็ทำให้อยากขับถ่ายได้เช่นกัน

7.ออกกำลังกาย การออกกำลังกายจะช่วยให้การทำงานของลำไส้ใหญ่มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น