กัดเล็บ ติดนิสัยชอบกัดเล็บ ส่งผลเสียอย่างไร เข้าข่ายอาการป่วยทางจิตไหม ทำอย่างไรให้เลิกนิสัยชอบกัดเล็บ
กัดเล็บ คือ พฤติกรรมที่อาจเริ่มตั้งแต่ช่วงวัยเด็กและวัยรุ่น อาจสร้างความเคยชินจนติดการกัดเล็บมาจนถึงช่วงวัยผู้ใหญ่ การกัดเล็บ พฤติกรรมนี้จะค่อย ๆ หายไปเมื่อมีอายุเพิ่มมากขึ้น อาจมีสาเหตุมาจากความเครียด ความกังวลใจ ความเบื่อ หรือความเศร้า หรือแม้แต่เมื่อรู้สึกหิว เพราะสำหรับบางคน การกัดเล็บอาจเป็นตัวช่วยเพื่อบรรเทาอาการต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นในขณะนั้นได้ มีงานวิจัยบางส่วนพบว่า การถ่ายทอดทางพันธุกรรม รวมถึงการเลียนแบบพฤติกรรมของพ่อแม่ที่ชอบกัดเล็บ อาจเป็นปัจจัยที่ทำให้เด็กมีนิสัยชอบกัดเล็บไปด้วย
การวินิจฉัยโรคทางจิตเวชของสมาคมจิตแพทย์อเมริกา นิสัยชอบกัดเล็บเป็นประจำที่ทำโดยไม่สามารถหยุดหรือควบคุมพฤติกรรมของตนเองได้ แม้จะรู้อยู่แก่ใจว่าอาจทำให้เล็บ ผิวหนัง หรือเนื้อบริเวณรอบ ๆ เกิดความเสียหาย จัดว่าเป็นโรคย้ำคิดย้ำทำชนิดหนึ่ง ซึ่งมีชื่อทางการแพทย์ว่า Onychophagia หรือ Onychophagy
สาเหตุที่ทำให้เกิดพฤติกรรม กัดเล็บ
- ความเครียด
- รู้สึกวิตกกังวล
- ความประหม่า
- ความรู้สึกเบื่อ
- ความเศร้า เมื่อเผชิญกับสถานการณ์ต่าง ๆ
การศึกษาในวารสาร School Psychology International ปี พ.ศ. 2560 ที่ศึกษาเกี่ยวกับผลกระทบของสภาพจิตใจต่อการกัดเล็บในช่วงเด็กวัยรุ่น โดยให้นักเรียนในโรงเรียนทั้ง 7 แห่งในเมืองอิสตัลบลู ประเทศตุรกี ทำแบบฟอร์ม จากการรวบรวมข้อมูลทั้งหมด พบว่า วัยรุ่นอายุ 11-17 ปี มีนิสัยชอบกัดเล็บ 48.2% เกิดจากความตกกังวล ซึมเศร้า สูญเสียความมั่นใจ
ความเสี่ยงของการกัดเล็บ
- รูปร่างของเล็บเปลี่ยนไป การกัดเล็บอาจทำให้เนื้อเยื่อบริเวณเล็บเกิดความเสียหาย และอาจส่งผลให้เนื้อเยื่อที่ร่างกายสร้างขึ้นมาใหม่เจริญขึ้นมาแบบผิดปกติ จนเล็บมีลักษณะผิดรูปไปจากเดิม
- เกิดการติดเชื้อ การนำเล็บที่มีเชื้อโรคสะสมอยู่เข้าปาก เสี่ยงต่อการนำเชื้อโรคเข้าสู่ร่างกาย และอาจทำให้เกิดการติดเชื้อตามมาได้ การกัดเล็บอาจทำให้ผิวหนังบริเวณเล็บหลุดลอกหรือเกิดแผล ทำให้เชื้อโรคเข้าสู่ร่างกายได้ง่ายขึ้น
- ฟันเสียหาย การกัดเล็บอาจทำให้ฟันร้าวฟันบิ่นหรือแตกหัก หากกัดเล็บติดต่อกันเป็นเวลานาน อาจส่งผลให้กรามหรือกระดูกขากรรไกรเกิดความผิดปกติได้
วิธีป้องกันการกัดเล็บ
- ตัดเล็บสั้น เพราะทำให้กัดเล็บได้ยาก ลดการกระตุ้นที่ทำให้อยากกัดเล็บ
- ทาเล็บ เนื่องจากยาทาเล็บหรือยาที่เคลือบเล็บมักมีสารเคมีที่มีรสชาติขม อาจทำให้ลดพฤติกรรมการกัดเล็บได้ อย่างไรก็ตามควรระวังได้รับสารเคมีที่เป็นอันตรายเข้าสู่ร่างกาย
- ทำให้มือหรือปากไม่ว่าง อย่างเช่น การเคี้ยวหมากฝรั่ง บีบลูกบอลเล่นแก้เครียด กดปากกาเล่น เพื่อช่วยเบี่ยงเบนความสนใจไม่ให้กัดเล็บ
- หลีกเลี่ยงสถานการณ์ที่กระตุ้นให้กัดเล็บ ทำกิจกรรมผ่อนคลายความเครียดอย่างเช่น ฟังเพลง ดูหนัง ออกกำลังกาย ทำงานฝีมือ เล่นดนตรี
- เลิกกัดเล็บทีละนิ้ว อาจเริ่มจากหยุดกัดเล็บมือทีละนิ้วของแต่ละข้าง หากหยุดกัดได้ภายใน 1 สัปดาห์ ควรทาเล็บหรือทำสัญลักษณ์บนนิ้วไว้ เพื่อเป็นแรงบันดาลใจในการหยุดกัดเล็บนิ้วอื่น ๆ
- สวมถุงมือ พันพลาสเตอร์ หรือติดสติกเกอร์ที่เล็บ