ต้อลม ภัยต่อดวงตา รักษาได้หรือไม่ และ วิธีการป้องกัน

ต้อลมเกิดจากการเสื่อมของเนื้อเยื่อตาขาว สาเหตุการเกิดต้อลมนั้นเกิดจากอะไร เป็นต้อลม อาการเป็นอย่างไรบ้าง การรักษา และการดูแลตัวเองเพื่อไม่ให้เป็นต้อลม

ดวงตา สิ่งที่สำคัญอย่างยิ่งสำหรับสิ่งมีชีวิต ซึ่งดวงตาหลังจากการที่มีอายุมากขึ้น หรือผ่านการใช้งานดวงตานั้น เยื่อบุ และเซลล์ต่างๆเกิดการเสื่อมสภาพ ซึ่ง โรคต้อ นั้นเป็นอีกหนึ่งโรคที่พบได้บ่อย ซึ่งต้อลมนั่นเป็นหนึ่งในโรคต้อลมที่พบได้มากเนื่องจากปัจจุบันที่ดวงตาต้องประสบกับมลภาวะต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นรังสี UV ฝุ่น ควัน การสัมผัสลม และความร้อน ทำให้เกิดอาการต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นอาการเคืองตา น้ำตาไหล มีอาการแสบตาและอาการจะเป็นมากหากอย่างกลางแดดหรือโดนลม 

ต้อลมนั้นเป็นหนึ่งในโรคต้อที่พบได้บ่อยในคนไทย ซึ่งแท้จริงแล้ว ต้อลม (Pinguecula) นั่นคืออะไร สาเหตุการเกิดต้อลมมาจากอะไร มีอาการเป็นอย่างไร ต้อลมสามารถรักษาได้หรือไม่ และการดูแล ป้องกันเพื่อลดความเสี่ยงการเป็นต้อลม ไปดูกัน

---

ต้อลม คืออะไร ทำไมถึงพบบ่อยได้บ่อย

ต้อลมเป็นโรคต้อประเภทหนึ่ง ซึ่งลักษณะของต้อลมจะเป็นเนื้อเยื่อนูนขึ้นที่ตาขาวบริเวณข้างหรือรอบๆ กระจกตาดำ ซึ่งจะแตกต่างกับต้อเนื้่อตรงบริเวณการเกิดขอเนื้อเยื่อ ซึ่งหากเนื้อนูนนั้นอยู่บริเวณกระจกตาดำนั้นจะถูกเรียกว่าต้อเนื้อ หากเป็นเนื้อนูนบริเวณเยื่อบุตาขาวจะเป็นต้อลมนั่นเอง โดยรอยนูนที่เกิดนั้นมาจากการสะสมของ โปรตีน ไขมัน หรือ แคลเซียม หรือทั้งหมดทำให้มีลักษณะเป็นรอยนูนมีสีค่อนไปทางเหลือง ส่วนมากจะเป็นเนื้อนูนขนาดเล็กบนเยื่อบุตาขาวบริเวณหัวตา บางรายอาจพบได้ที่หางตา ต้อลมสามารถเกิดขึ้นข้างใดข้างหนึ่งหรือทั้งสองข้าง ต้อลักษณะอาจเป็นวงกลมหรือสามเหลี่ยมและจะมีขนาดที่ใหญ่ขึ้นหากปล่อยผ่านไปและเกิดการสะสม 

หลายคนอาจเข้าใจว่าต้อลมเป็นโรคต้อที่ร้ายแรง แต่ในความเป็นจริงแล้วนั้น ต้อลมไม่ใช่โรคร้ายที่มีผลกระทบร้ายแรงเมื่อตรวจพบ แต่หากต้องมีวิธีการรักษาที่ถูกต้องและการดูแลดวงตาเพื่อไม่ให้เกิดการสะสม และขจัดออกไปก่อนที่เนื้อต้อจะใหญ่เกินไป ต้อลมนั้นส่วนมากพบในผู้สูงวัย เนื่องจากการเสื่อมของเยื่อบุเซลล์ แต่หากมีกิจวัตรที่ต้องดวงตาต้องเผชิญรังสี UV เป็นเวลานาน ตาแห้ง หรือเจอฝุ่นควันเป็นประจำแม้ร่างกายไม่สูงอายุแต่สามารถเป็นได้ ดังนั้นควรระมัดระวังสิ่งต่างๆเพื่อลดการเสื่อมของเยื่อบุเซลล์และก่อให้เกิดต้อลม และกลุ่มคนที่ประกอบอาชีพ

---

สาเหตุของการเกิดต้อลม เกิดจากกอะไรได้บ้าง

ต้อลมเกิดจากการที่เส้นใยคอลลาเจนในเยื่อบุตาขาวเกิดการเสื่อมสภาพ และการสะสมของไขมัน โปรตีน หรือ แคลเซียม อีกทั้งยังเกิดจากพฤติกรรมที่ใช้ดวงตาเป็นเวลานานเช่น การจ้องจอคอมพิวเตอร์หรือโทรศัพท์เป็นระยะเวลานาน อากาศที่ร้อนจัด ดวงตาสัมผัสลมเป็นเวลานานทำให้เกิดตาแห้ง และสาเหตุสำคัญที่ทำให้เกิดต้อนั่นคือ ดวงตาถูกแสงอัลตราไวโอเลตหรือ UV เป็นระยะเวลานาน ดังนั้นโรคต้อลมนั่นจะพบได้มากในกลุ่มประเทศเขตร้อนเนื่องจากต้องสัมผัสแสงแดดที่มีรังสี UV เข้มข้นสูง มากกว่ากลุ่มประเทศอื่น ด้วยสาเหตุที่ต้องทำงานหรือกิจกรรมกลางแจ้ง และกลุ่มคนที่ประกอบอาชีพในโรงงานอุตสาหกรรมอย่างการเชื่อมโลหะ การเจียระไนอัญมณีหรือโลหะ เป็นกลุ่มคนที่มีความเสี่ยงในการเป็นต้อลมมากกว่าสายงานอาชีพอื่นอีกด้วย

---

อาการต้อลม มีอาการอย่างไร รุนแรงหรือไม่

ต้อลมนั้นไม่ใช่โรคต้อที่ร้ายแรง หากมีเนื้อนูนที่ไม่ใหญ่มากนั้ แต่ไม่ควรปล่อยให้เนื้อเยื่อที่เสื่อมสภาพสะสม ซึ่งหากใครที่ประสบกับโรคต้อลม อาการนั้นอจะมีด้วยกันดังนี้คือ 

• ไม่รู้สึกสบายดวงตา เหมือนมีฝุ่นเข้าตาอยู่ตลอดเวลา หรือรู้สึกเหมือนมีสิ่งแปลกปลอมอยู่ในดวงตา ไม่สามารถนำออกได้
• มีอาการระคายเคืองตา เกิดอาการตาแดงโดยไม่ทราบที่มา และเกิดอาการตาแห้ง บางรายอาจมีอาการดวงตาอักเสบ และแสบตา หากโดนแสงแดด หรือ ลมจะมีอาการที่รุนแรงมากขึ้น
• หากสังเกตบริเวณตาขาวนั้นจะมีสิ่งแปลกปลอมซึ่งนั่นคือเนื้อเยื่อนูนเป็นตุ่มซึ่งจะมีสีขาวหรือสีเหลืองอ่อน
• ในกรณีที่ต้อมีขนาดที่ใหญ่ขึ้นละลุกลามไปถึงกระจกตาดำทำให้อาจกลายเป็นต้อเนื้อและผู้ป่วยจะมีอาการตาพร่ามัวและเกิดอาการสายตาเอียงเนื่องจากกระจกตามีความโค้งที่เปลี่ยนไป

---

วิธีรักษาต้อลม รักษาด้วยวิธีอะไรได้บ้าง

ต้อลม ถึงแม้จะไม่ใช่โรคร้าย แต่ด้วยเทคโนโลยีปัจจุบันนั้น ยังไมีมีวิธีรักษาที่หายขาด และยังไม่มียาหยอดตารักษาต้อลม หรือ ยาสลายต้อลม ให้หายไปจากดวงตา ซึ่งการรักษาในปัจจุบันนั้นจะมุ่งเน้นไปที่การลดอาการที่เกิดจากต้อลมและรักษาไม่ให้ต้อลมนั้นลุกลามและขยายไป และหลีกเลี่ยงต้นเหตุและความเสี่ยงในการเกิดของโรคต้อลม

โดยถึงแม้วิธีรักษานั้นจะไม่ทำให้โรคต้อลมหายขาด แต่เพื่อลดอาการให้ได้มากที่สุด เพื่อให้อาการดีขึ้นในระยะยาว โดยวิธีรักษามาดังต่อไปนี้คือ

1. ไม่ขยี้ตา หรือพยายามสัมผัสดวงตาหากเกิดอาการระคายเคือง หรือรู้สึกมีอะไรเข้าตา
2. หากระคายเคืองจากโรคต้อลม หลีกเลี่ยงการสัมผัสโดยตรง แต่ให้ใช้น้ำตาเทียมเพื่อลดการระคายเคือง โดยในระหว่างวันหากรู้สึกระคายเคืองหรือรู้สึกตาแห้งนั้นสามารถหยอดน้ำตาเที่ยมได้ตลอด 
3. หากระคายเคืองมาก และเกิดการอักเสบ ควรพบแพทย์เพื่อให้แพทย์นั้นจ่ายยาหยอดตาเพื่อใช้ ซึ่งฤทธิ์ของยาหยอดตาจะช่วยให้หลอดเลือดหดตัวลงเป็นผลให้ลดการอักเสบ และลดการระคายเคืองได้
4. หลีกเลี่ยงการใช้สายตาในที่โล่งแจ้งและที่แดดแรงจัด หากจำเป็นควรใส่แว่นกันแดดหรือแว่นกันลมเพื่อปกป้องจากรังสียูวีและมลภาวะต่าง ๆ เช่น ฝุ่น ควัน ลมร้อน
5. งดการสูบบุหรี่ และหลีกเลี่ยงบริเวณที่มีการสูบบุหรี่เนื่องจากควันบุหรี่ทำให้เกิดการระคายเคืองและทำให้โรคต้อลมแย่ลง

การรักษาที่ดีที่สุดนั่นคือการหลีกเลี่ยงต้นตอและสาเหตุที่ทำให้เกิดต้อลม หากผู้ป่วยมีอาการรุนแรงควรรีบพบแพทย์เพื่อวินิจฉัยและรักษาได้อย่างที่ถูกต้องไม่ควรซื้อยาหยอดตาเองเป็นระยะเวลานาเนื่องจากอาจทำให้มีความเสี่ยงในการเป็นโรคอื่น ๆ ได้ อย่างเช่นโรคต้อกระจก ควรใช้ยาหหยอดตาภายในระยะเวลาที่แพทย์กำหนดเท่านั้น หากต้องการขจัดเยื่อที่เป็นต้อลมนั้นมีอีกหนึ่งวิธีนั่นคือการผ่าตัด ซึ่งการผ่าตัดนำเนื้อเยื่อออกและปลูกเนื้อเยื่อเข้าไปใหม่นั้นจะไม่สามารถทำให้ต้อลมหายขาดแต่จะลดการเกิดการเป็นต้อลมซ้ำได้ 

---

การดูแลตนเองเพื่อป้องกันโรคต้อลม

การดูแลดวงตาของตนเองเพื่อลดโอกาสการเป็นต้อลมนั้นไม่ยากเพียงหลีกเลี่ยงสาเหตุและต้นตอต่าง ๆที่จะทำให้เกิดโรคต้อลมดังนี้คือ 

1. หากเมื่อยตา และรู้สึกตาล้าควรพักสายตาเป็นระยะ
2. หลีกเลี่ยงการอยู่ในที่แจ้ง ที่มีแดดร้อนจัด เป็นระยะเวลานาหากจำเป็นควรมีแว่นกันแดดและกันลม หรือใส่หมวกที่สามารถบังแดดได้
3. เมื่อเกิดการระคายเคืองนั้นควรหลีกเลี่ยงการสัมผัสโดยตรง และให้ใช้น้ำตาเทียมเพื่อลดการเสียดสีที่จะทำให้เยื่อบุตาขาวเสื่อม ซึ่งควรปรึกษาแพทย์ถึงน้ำตาเทียมที่ควรใช้ ไม่ควรซื้อมาใช้เอง
4. หมั่นสังเกตลักษณะดวงตาของเราเองว่ามีสิ่งผิดปกติ หรือ ควรดูอาการว่าระคายเคืองและอักเสบบ่อยหรือไม่
5. ควรไปพบแพทย์เพื่อตรวจดวงตาอย่างสม่ำเสมอ โดยเฉพาะเมื่อวัยที่มาอายุมากกว่า 40 ปีขึ้นไป หรือ มีคนในครอบครัวที่เป็นโรคต้อเนื้อและต้อลม ซึ่งอย่างน้อยควรพบจักษุแพทย์อย่างน้อย 1 ครั้งต่อปี

---

สรุป ต้อลมภัยต่อดวงตา สามารถป้องกันและรักษาได้

ต้อลมนั้นเป็นโรคต้อชนิดหนึ่งที่เกิดจากการสะสมของเซลล์เยื่อตาขาวที่เสื่อมสภาพ โปรตีน ไขมัน กลายเป็นเยื่อเนื้อนูนบริเวณเยื่อตาขาวมีลักษณะเป็นจุดเล็กทรงวงกลม หรือ สามเหลี่ยม มีสีขาว หรือ สีเหลืองอ่อน โดยสาเหตุมาจากการที่ดวงตามีอายุมากขึ้นตามวัยหรือจากการใช้ดวงตาในที่โล่งแจ้ง มีแดดร้อนจัดเป็นเวลานาน ดวงตาเจอมลภาวะเช่น ฝุ่น ควัน ลมแรง ทำให้ตาแห้ง และระคายเคืองเป็นระยะเวลานาน ดังนั้นควรหลีกเลี่ยงสาเหตุและต้อตอการเกิดต้อลมดังกล่าว ซึ่งวิธีรักษาในปัจจุบันนั้นยังไม่มีวิธีที่รักษาต้อลมให้หายขาดได้แต่สามารถลดอาการที่เกิดจากโรคต้อลมและลดการลุกลามของต้อลม ซึ่งต้อลมนั้นเป็นโรคที่ไม่ร้ายแรง แต่ไม่ควรมองข้ามเนื่องจากหากปล่อยไว้และลุกลามอาจมีผลกระทบต่อการมองเห็น เช่นทำให้ตาพร่ามัว และ สายตาเอียงได้ ดังนั้นควรพบแพทย์เพื่อทำการตรวจดวงตาและรักษาต่อไป