ทำไมในข่าวถึงต้องเบลอกุญแจมือผู้ต้องหา

เชื่อว่าหลายๆคนอาจจะเคยดูข่าวทางโทรทัศน์หรือในโซเชียลที่มีการจับกุมผู้ต้องหาในคดีต่างๆ เวลาเจ้าหน้าที่ตำรวจจับกุมคนร้าย เจ้าหน้าที่ก็จะใส่กุญแจมือที่เป็นเครื่องพันธนาการเพื่อป้องกันไม่ให้เขาต่อสู้ขัดขืนหรือหลบหนีใช่มั้ยครับ แต่ว่าทำไมในข่าวถึงต้องมีการเซ็นเซอร์กุญแจมือด้วย? มันก็ไม่น่าจะใช่อาวุธนะ แล้วทำไมต้องเบลอมันด้วย? เรามาดูคำตอบกันครับ


คำตอบคือในกฎหมายเรามีหลัก "Presumption of Innocence" หรือหลัก "สันนิษฐานไว้ก่อนว่าเป็นผู้บริสุทธิ์" ครับ


รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย มาตรา 29 วรรคสองบัญญัติว่า "ในคดีอาญา ให้สันนิษฐานไว้ก่อนว่าผู้ต้องหาหรือจำเลยไม่มีความผิด และก่อนมีคําพิพากษาอันถึงที่สุดแสดงว่าบุคคลใดได้กระทําความผิด จะปฏิบัติต่อบุคคลนั้นเสมือนเป็นผู้กระทําความผิดมิได้"


หากพูดเป็นภาษาทั่วไปก็คือหากศาลยังไม่พิพากษาจนถึงที่สุด (คดียังไม่ถึงชั้นสูงสุดหรือไม่มีการอุทธรณ์หรือฎีกาในเวลาที่กำหนดไว้) กฎหมายก็จะถือว่าคนนั้นยังเป็นผู้บริสุทธิ์อยู่ครับ หากเราสังเกตคำว่า "ผู้ต้องหา" ก็จะหมายความว่าผู้นั้นเป็นผู้ที่ถูกกล่าวหานั่นเองครับ คือกฎหมายมองว่าตอนนี้เขาแค่ถูกกล่าวหา เขายังไม่ได้รับการพิสูจน์ว่าเขามีความผิด


เพราะฉะนั้นแล้ว ทางสำนักข่าวต่างๆก็เลยเบลอภาพกุญแจมือเอาไว้เพื่อเป็นการปฏิบัติกับเขาเหมือนว่าเขาเป็นผู้บริสุทธิ์นั่นเองครับ เพราะว่าในความรู้สึกนึกคิดของประชาชนก็จะคิดว่าเครื่องพันธนาการเหล่านี้มีไว้ใช้สำหรับนักโทษที่ถูกพิสูจน์มาว่ามีความผิดแล้วนั่นเองครับ


แล้วทำไมกฎหมายถึงต้องสันนิษฐานไว้ก่อนว่าผู้ที่ถูกจับกุมเป็นผู้บริสุทธิ์ด้วย?


ตรงนี้มีหลายเหตุผลครับ ที่สำคัญที่สุดเลยก็เพื่อความเป็นธรรมของตัวผู้ต้องหาเอง กฎหมายมองว่าการที่รัฐจะลงโทษบุคคลใด รัฐจะต้องเป็นคนหาหลักฐานมาเอาผิดเขาเองครับ เพราะว่ารัฐเป็นผู้มีอำนาจ กฎหมายจึงต้องคุ้มครองประชาชนด้วยสิทธิขั้นพื้นฐานเพื่อป้องกันรัฐใช้อำนาจในทางมิชอบ เพราะฉะนั้นรัฐจะมาลงโทษประชาชนแบบไม่มีหลักไม่มีฐานไม่ได้ ถ้ากฎหมายไปสันนิษฐานว่าผู้ต้องหาเป็นคนผิดแล้วให้เขาหาหลักฐานมาหักล้างมันก็จะไม่เป็นธรรมกับตัวผู้ต้องหาครับ มันก็จะเป็นเหมือนสมัยก่อนทันทีหากเป็นที่ไทยก็จะมีการบีบขมับ ตอกเล็บ ให้ผู้ต้องหาสารภาพ หากเป็นในยุโรปช่วงยุคกลางก็จะมีการจับถ่วงน้ำ ใช้วิธีทรมานต่างๆนาๆกับผู้ที่ถูกกล่าวหาว่าเป็นแม่มด ซึ่งมันมีความเป็นไปได้สูงว่าผู้ต้องหายอมสารภาพไม่ใช่เพราะทำผิด แต่เพราะถูกทรมานครับ

ในปัจจุบัน สิทธิของผู้ต้องหาในคดีอาญาก็ได้รับการพัฒนาไปค่อนข้างมากครับ ผู้ต้องหามีสิทธิที่จะไม่ให้การใดๆก็ได้ มีสิทธิที่จะปรึกษาทนายความและอะไรอีกมากมาย แต่ก็เป็นที่ถกเถียงกันว่าในทางปฏิบัติแล้ว ผู้ต้องได้รับความคุ้มครองและได้รับความเป็นธรรมตามที่กฎหมายมุ่งคุ้มครองแล้วหรือยัง