ปลาหมึกไม่ใช่ปลา
ปลาหมึกไม่ใช่ปลา แต่คนทั่วไปมักคิดว่าปลาหมึกเป็นปลา เพราะเห็นว่ามันว่ายน้ำได้ ความจริงแล้วปลาหมึกเป็นสัตว์ ที่มีส่วนประกอบในตัว ซึ่งชี้ให้เห็นว่า เป็นสัตว์จำพวกหอย ตัวอย่างง่ายๆ ที่เห็นชัด คือ ปลาจะมีกระดูกสันหลังแต่ปลาหมึกไม่มี
ปลาหมึก เป็นสัตว์ทะเลที่ไม่มีกระดูกสันหลัง ลำตัวมีรูปร่างกลมยาว หรือเป็นถุง แต่มีลักษณะพิเศษคือมีขา (หนวด) ยื่นออกจากหัว 4-5 คู่ อยู่รอบปาก บนหนวดมีปุ่มดูดเรียงเป็นแถว หนวดมีหน้าที่จับเหยื่อป้อนเข้าปาก ภายในตัวมีท่อทางเดินอาหาร ระบบขับถ่าย และระบบสืบพันธุ์ ที่ส่วนปลายสุดของท่อทางเดินอาหาร มีถุงน้ำมีสีดำติดอยู่เรียกว่าถุงหมึก ซึ่งพร้อมที่จะพ่นออกทางท่อน้ำออก เมื่อถูกรบกวนหรือมีศัตรูเพื่อพรางตัวในการหลบหนี จึงเป็นที่มาของชื่อที่เราเรียกกันติดปากว่าปลาหมึก
ที่จริงแล้วสัตว์กลุ่มนี้ไม่ใช่ปลาที่แท้จริงแต่มันเป็นสัตว์ในกลุ่มพวกเดียวกับหอย
เราอาจเรียกสัตว์ในกลุ่มนี้ว่าหมึกแล้วตามด้วยชื่อกลุ่มของสัตว์ เช่นหมึกกล้วย หมึกหอม หมึกกระดอง หมึกยักษ์ เพื่อให้เราจะได้รู้ว่ามันไม่ใช่ปลาที่แท้จริง ปลาเป็นสัตว์ที่มีกระดูกสันหลังในไฟลัมคอร์ดาตา (Phylum Chordata) ที่หายใจด้วยเหงือก และเป็นสัตว์เลือดเย็นเลือดเย็น แต่หมึกเป็นสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังไฟลัมมอลลัสกา (Phylum Mollusca) และมีลักษณะที่ใกล้เคียงกับหอยมากกว่า
แต่อย่างไรก็ตามถ้ามีคนเรียกมันว่าปลาหมึกก็ไม่ถือว่าผิดเสียทีเดียวเพราะคำว่าปลาหมึกมีบัญญัติอยู่ในพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 ปลาหมึก หมายถึง น. ชื่อสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังที่มีขาซึ่งเรียกว่าหนวดอยู่บริเวณหัวอาศัยอยู่ในทะเล มีถุงบรรจุนํ้าสีดําอย่างหมึกสําหรับพ่นเพื่อพรางตัว มีหลายสกุล เช่น ปลาหมึกกระดอง ปลาหมึกกล้วย ปลาหมึกหอม ปลาหมึกสาย
นอกจากนี้ปลาหมึกยังได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก หลายคนชอบรับประทาน และชอบนำเอามาปรุงเป็นอาหาร ไม่ว่าจะเป็น ต้ม ผัด ทอด ย่าง ก็อร่อยเช่นกัน