ความเชื่อการใช้ใบมะตูมทัดหูในงานพระราชพิธีวันนี้
ในงานพระราชพิธีบรมราชาภิเษกครั้งนี้ เราจะเห็นการใช้"ใบมะตูม"ทัดหู ทั้งในพิธีการลงพระปรมาภิไธย-พระนามาภิไธยในสมุดทะเบียนราชาภิเษกสมรส(1 พ.ค.) ตลอดจนพระราชพิธีสรงพระมุรธาภิเษก (4 พ.ค.)
เพราะว่า "ใบมะตูม" เป็นใบไม้ศักดิ์สิทธิ์แห่งพระศิวะเทพ ตามความเชื่อของศาสนาพราหมณ์ ลักษณะสามแฉกของใบมะตูมนั้นแทนพระผู้เป็นเจ้าทั้งสามพระองค์ คือ พระพรหม พระนารายณ์ และพระศิวะ และชาวฮินดูมีความเชื่อว่าใบมะตูม เปรียบเสมือน "ตรีศูล" หรืออาวุธคู่กายของพระศิวะนั้นเอง
(รูปใบมะตูม ขอบคุณรูปจาก silpathai.net)
ทำไมต้องใช้ในพิธีกรรม?
ชาวฮินดูเชื่อว่าไม้มะตูมเป็นไม้ศักดิ์สิทธิ์ ป้องกันเสนียดจัญไร ทำลายบาปแห่งสสาร นอกจากนี้ตามตำนาน ศิวะปุราณะ กล่าวไว้ว่า "มะตูมนั้นเกิดมาจากกายของพระศิวะ ใครก็ตามที่ได้ทำพิธีล้างบาปด้วย ต้นมะตูม หรือใบ มะตูม นี้ เปรียบเสมือนได้เช่นเดียวกับการอาบน้ำด้วยแม่น้ำศักดิ์สิทธิ์ทุกๆ สายรวมกันเลยทีเดียว"
ใบมะตูมยังเป็นนามมงคล นำมาซึ่งชัยชนะและความไร้มลทิน ตูม แปลว่า เบ่งบานขึ้นมา แม้ถวายพระศิวะเพียงใบเดียว สามารถล้างบาปหนักได้
ในประเทศไทยใช้ในพิธีใดบ้าง?
ใช้ในพิธีครอบครู พระราชพิธีสำคัญรวมถึงพีธีหลวงต่างๆ เช่น พระราชพิธีพืชมงคลแรกนาขวัญ พระมหากษัตริย์จะทรงทัดยอดมะตูมที่หูของพระยาแรกนาขวัญ การทัดหูเพื่อแต่งตั้งทูต รวมถึงการทัดหูในพิธีพระราชทานน้ำสังข์ในงานแต่งงาน
วิธีการทำอย่างไร?
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวจะพระราชทานใบมะตูมอยู่ในพระมหาสังข์ และทรงเจิมแป้งหอมที่หน้าผากผู้เข้าเฝ้า การรับพระราชทานใบมะตูม ให้ผู้เข้ารับพระราชทานยกมือขวาขึ้นเอางานก่อนรับพระราชทาน เมื่อรับพระราชทานแล้วให้เหน็บใบมะตูมไว้ที่ซอกเหนือหูขวา
ไทยนับถือพุทธ แต่ทำไมทำตามความเชื่อพราหมณ์?
นั้นเพราะว่าศาสนาพราหมณ์-ฮินดู เป็นรากฐานของศาสนาพุทธนั้นเอง มีถิ่นกำเนิดในชมพูทวีปเหมือนกัน ศาสนาพราหมณ์เกิดขึ้นมาก่อน และศาสดาของพุทธ(พระพุทธเจ้า)เกิดในครอบครัวพราหมณ์-ฮินดู อาจกล่าวได้ว่า ผู้ก่อตั้งพระพุทธศาสนาเป็นชาวฮินดูที่ได้ตรัสรู้เป็นพระพุทธเจ้า ฉะนั้นความสัมพันธ์ระหว่างพุทธกับฮินดูมีสิ่งที่คล้ายคลึงกันหลายอย่าง
(สามารถศึกษาเพิ่มเติมได้ที่ http://historyofbuddhism-mbu-watkomet.blogspot.com/2011/06/blog-post_15.html)
เรานับถือศาสนาพุทธ ไหว้พระพุทธเจ้าหรือองค์พระศาสดานั่นคือ เราเคารพลูก ส่วนผู้ที่นับถือฮินดูนั้นคือไหว้พ่อแม่ของพุทธองค์ (ฮินดูไม่มีศาสดาที่แน่ชัด แต่ยึดพระเวทเป็นสูงสุด)
แหล่งที่มา: