บุคคลสำคัญด้านข้าวไทยที่คุณไม่เคยรู้

ปูชนียบุคคลด้านข้าวไทย ๙ ท่าน

        ความหมายของ ปูชนียบุคคลด้านข้าว  “เป็นบุคคลที่มีผลงานดีเด่น เป็นที่ยอมรับและมีคุณประโยชน์ต่อวงการข้าว เป็นแบบอย่างที่ดีแก่คนรุ่นหลังและควรแก่การเคารพยกย่อง”

พระนาม พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ารพีพัฒนศักดิ์ กรมหลวงราชบุรีดิเรกฤทธิ์

ตำแหน่ง เสนาบดีกระทรวงเกษตราธิการ พ.ศ. ๒๔๕๕

ช่วงเวลา  ประสูติ พ.ศ. ๒๔๑๗ สิ้นพระชนม์ พ.ศ. ๒๔๖๓

ผลงาน  

        พ.ศ. ๒๔๕๙ ทรงรับสนองพระราชปณิธาน พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว จัดตั้งสถานีทดลองข้าวแห่งแรกของประเทศไทย ขึ้นที่ทุ่งหลวงคลองรังสิต   ชื่อ “นาทดลองคลองรังสิต” (ปัจจุบันคือ ศูนย์วิจัยข้าวปทุมธานี) ซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นของ งานวิจัยและพัฒนาข้าวไทย และได้สร้างผลงานอันเป็นประโยชน์แก่การวิจัยและพัฒนาข้าวไทย ตลอดมา จนถึงปัจจุบัน ทรงดำริให้ใช้หลักการทางวิทยาศาสตร์มาช่วยในการทดน้ำ ก่อให้เกิดโครงการต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการจัดการน้ำเพื่อการเพาะปลูก ซึ่งเป็นผลให้เกิดการจัดตั้งกรมทดน้ำในเวลาต่อมา ปัจจุบันคือ กรมชลประทาน ในยุคนั้นได้มีการขุดคลอง หลายสาย เช่น คลองป่าสักใต้หรือคลองเจ๊ก ต่อมาพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวได้พระราชทานนามว่า “คลองรพีพัฒน์” เพื่อเป็นการเฉลิมพระเกียรติ 

......................................................................................................................

ชื่อ  พระยาโภชากร (ตริ มิลินทสูต)

ตำแหน่ง หัวหน้ากองขยายการกสิกรรม กรมเกษตร พ.ศ. ๒๔๗๗

ช่วงเวลาผลงานเด่น พ.ศ. ๒๔๕๙ – ๒๔๘๖

ผลงาน 

        พ.ศ. ๒๔๕๙ เป็นหัวหน้าสถานีทดลองข้าวแห่งแรกของประเทศไทย ซึ่งตั้งขึ้นเมื่อปี พ.ศ. ๒๔๕๙ คือ “นาทดลองคลองรังสิต” เป็นนักวิชาการเรื่องข้าวคนแรก ที่บุกเบิก ริเริ่มและวางรากฐานการปรับปรุงบำรุงพันธุ์ข้าวของประเทศไทย โดยวิธีการรวบรวมพันธุ์ จนประสบความสำเร็จ สามารถคัดเลือกพันธุ์ข้าวเจ้านาสวน ที่ดีเยี่ยมได้ชุดแรก ๘ พันธุ์ จาก ๔,๗๖๔ ตัวอย่าง คือ พวงเงิน ทองระย้าดำ ขาวทดลอง จำปาซ้อน ปิ่นแก้ว บางพระ น้ำดอกไม้ และนางตานี ซึ่งเป็นพันธุ์รัฐบาลที่ขยายพันธุ์และส่งเสริมให้เกษตรกรปลูกเป็นครั้งแรก

        พ.ศ. ๒๔๖๒ ริเริ่มระบบการปรับปรุงพันธุ์ข้าวขึ้นน้ำ โดยการคัดเลือกพันธุ์ และตั้งกิ่งสถานีทดลองข้าวขึ้นน้ำแห่งแรก ที่ทุ่งบางปะหัน จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ทำให้มีการพัฒนาพันธุ์ข้าวขึ้นน้ำพันธุ์ดี คือ มะลิทอง มะลิอ่อง จำปาจีน และ เจ๊กกอดพ้อม ให้เกษตรกรปลูกได้ ต่อเนื่องจนถึงปัจจุบัน

        พ.ศ.๒๔๗๔ ตั้งกิ่งสถานีทดลองคลองหลวง ริเริ่มการขยายพันธุ์ข้าวให้มีปริมาณเพียงพอต่อความต้องการของเกษตรกร

        พ.ศ. ๒๔๗๖ ส่งพันธุ์ข้าวไทย เข้าประกวดข้าวโลก ครั้งที่ ๑ ณ เมืองเรจินา ประเทศแคนาดา จำนวน 150 พันธุ์ พันธุ์ปิ่นแก้ว ได้รับรางวัลที่ ๑ รวมกับพันธุ์อื่น ๆ อีก ๑๐ รางวัล รวมเป็น ๑๑ รางวัล จากรางวัลทั้งหมด ๒๐ รางวัล ทำให้ข้าวไทยมีชื่อเสียงระดับโลก

......................................................................................................................

ชื่อ   Dr. H.H. Love

ตำแหน่ง Professor in Plant Breeding, Cornell University, USA.

ช่วงเวลาทำงาน ทำงานในประเทศไทย พ.ศ. ๒๔๙๓ – ๒๔๙๗

 ผลงาน 

        ริเริ่มและวางระบบการปรับปรุงพันธุ์ข้าวที่เป็นสากลในประเทศไทย โดยได้ฝึกอบรมเจ้าหน้าที่เกษตรและนักศึกษาเกษตร เพื่อปรับปรุงพันธุ์ข้าวพันธุ์พื้นเมือง ให้ได้สายพันธุ์บริสุทธิ์หลายสายพันธุ์ และคัดเลือกได้ข้าวพันธุ์ดี สามารถคัดเลือกได้หลายสายพันธุ์ เช่น ผาเลือด ๑๑๑ ขาวดอกมะลิ ๑๐๕ กำผาย ๑๕ กำผาย ๔๑ ดอนางนวล ๙๑ ขี้ตมใหญ่ ๙๘ ดอหอม ๒๖ เหลืองทอง ๘๒ ขาวปากหม้อ ๑๗ เจ้าเหลือง ๑๑ ใบลด ๑๐๔ เหลือง ๑๕๒ เล็บมือนาง ๑๑๑ เป็นต้น พันธุ์ข้าวที่รวบรวมสมัยนั้น ยังใช้เป็นแหล่งพันธุกรรมสำหรับการปรับปรุงพันธุ์ข้าวจนถึงปัจจุบัน

  ......................................................................................................................

ชื่อ    ดร. ครุย บุณยสิงห์

ตำแหน่ง หัวหน้ากองบำรุงพันธุ์ กรมการข้าว

ช่วงเวลาทำงาน  พ.ศ. 249๑ – 25๒๐

ผลงาน 

        พ.ศ.2491 ได้รับมอบหมายให้เป็นผู้ดำเนินการทดลองปุ๋ยเป็นครั้งแรกในท้องที่จังหวัดต่าง ๆ ที่เป็นแหล่งผลิตข้าวของประเทศไทย ร่วมกับคณะผู้เชี่ยวชาญ จากองค์การอาหารและการเกษตรแห่งสหประชาชาติ (FAO) ได้ผลการทดลองเป็นที่น่าพอใจ จนชาวนาเริ่มสนใจและมองเห็นความสำเร็จในการดำเนินงานขั้นต่อไป

        พ.ศ. 2493 ร่วมกับ FAO ในการผสมข้ามพันธุ์ข้าว อินดิกา และจาปอนิกา นับว่าเป็นก้าวแรกของการปรับปรุงพันธุ์ข้าว โดยการผสมข้ามพันธุ์

         พ.ศ. 2494 ได้ปลูกและคัดเลือกพันธุ์ข้าวที่รวบรวมจากทั่วประเทศ ในปีพ.ศ.2493 ที่นาเช่าของเกษตรกร อำเภอโคกสำโรง ได้สายพันธุ์บริสุทธิ์ คือ ข้าวขาวดอกมะลิ สายพันธุ์ 4-2-105 ซึ่งต่อมา พ.ศ.2502 คณะกรรมการพิจารณาพันธุ์ข้าว ได้อนุมัติให้เป็นพันธุ์ส่งเสริมแก่เกษตรกร คือ พันธุ์ขาวดอกมะลิ 105

 หลังจากเรียนจบได้แต่งงานใน ปี พ.ศ.2490 และพัก 1 ปี เริ่มรับราชการปี 2491

 ......................................................................................................................

ชื่อ นายบุญเลิศ  กล้ายประยงค์

ตำแหน่ง หัวหน้าสถานีทดลองข้าวสุพรรณบุรี คนแรก

              ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยข้าวปทุมธานี คนแรก

ช่วงเวลาทำงาน  พ.ศ. ๒๕๐๐ – ๒๕๓๐

ผลงาน เป็นผู้บุกเบิก วางระบบ และการบริหารจัดการ สำหรับสถานีทดลองต้นแบบเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการวิจัยและพัฒนาการผลิตข้าวนาชลประทาน ทำให้สถานีทดลองข้าวสุพรรณบุรี เป็นสถานีที่มีระบบชลประทานสมบูรณ์แบบแห่งแรกของประเทศไทย ซึ่งต่อมาได้วางระบบที่ศูนย์วิจัยข้าวปทุมธานีด้วย นอกจากนี้ยังเป็นผู้มีส่วนสำคัญในการปรับปรุงและขยายพันธุ์ข้าวนาชลประทาน  ที่สำคัญ ได้แก่ พันธุ์กข๗ กข๒๑ กข๒๓ สุพรรณบุรี ๖๐ สุพรรณบุรี ๙๐ สุพรรณบุรี ๑ และ สุพรรณบุรี ๒

  ......................................................................................................................

ชื่อ  นายปรีชา  ขัมพานนท์

ตำแหน่ง นักวิชาการเกษตร 8 (ผู้ชำนาญการพิเศษด้านพันธุศาสตร์) สถาบันวิจัยข้าว

ช่วงเวลาทำงาน  พ.ศ. 2498 – ๒๕๓๐  

ผลงาน ปรับปรุงพันธุ์ข้าวไทย โดยใช้กัมมันตรังสี  

                  1)  ข้าวเหนียวพันธุ์ กข6 และ กข10 ซึ่งเปลี่ยนมาจากข้าวเจ้า

                  ๒)  ปรับปรุงพันธุ์ข้าวขาวดอกมะลิ 105 ให้มีอายุเก็บเกี่ยวสั้นลง 7 วัน คือ พันธุ์ข้าว กข15

          พ.ศ. 2520 ได้ศึกษาลักษณะสำคัญ และการถ่ายทอดทางพันธุกรรมของพันธุ์ข้าวแดง ซึ่งเป็นประโยชน์ ในการกำจัดข้าวแดงในการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าว

          พ.ศ. 2521 ได้รับรางวัลจากสมาคมวิทยาศาสตร์การเกษตรแห่งประเทศไทย มอบเกียรติบัตรจากการประสบความความสำเร็จในการปรับปรุงพันธุ์ข้าวโดยใช้กัมมันตภาพรังสี (พันธุ์ข้าว กข6  กข10 และกข15)

           พ.ศ. 2541 ได้รับเกียรติให้เป็นนักนิวเคลียร์เกียรติคุณ สาขาวิทยาศาสตร์ การเกษตร จากสำนักงานปรมาณูเพื่อสันติ กระทรวงวิทยาศาสตร์เทคโนโลยีและสิ่งแวดล้อม                                จากผลงานของท่านส่งผลให้กรมการข้าว ได้รับรางวัล “ACHIEVEMENT AWARD” ด้าน Plant  Mutation Breeding in the contribution to food security  and sustainable agricultural development ภายใต้ Joint FAO/IAEA Program, Nuclear Technique in Food and Agriculture เมื่อเดือนกันยายน พ.ศ. ๒๕๕๗        ณ กรุงเวียนนา ประเทศออสเตรีย

 ......................................................................................................................

ชื่อ  ดร.บริบูรณ์  สมฤทธิ์

ตำแหน่ง  ผู้เชี่ยวชาญพิเศษด้านการผลิตพืช

               ประธานกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิสาขาเกษตร ๑ (ด้านดินปุ๋ยพืชและอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง) และสำนักงานคณะกรรมการข้าราชการพลเรือน

ช่วงเวลาทำงาน พ.ศ. ๒๕๐๔ – พ.ศ. ๒๕๕๘

ผลงาน 

       - พัฒนาการผลิตข้าวในโครงการพระราชดำริบนพื้นที่สูง เพื่อความมั่นคงทางอาหารของกลุ่มชาติพันธุ์

       - รวบรวมพันธุ์ข้าวไร่พื้นเมืองของกลุ่มชาติพันธุ์ เพื่อการปรับปรุงพันธุ์ข้าวไร่ จนได้ข้าวไร่พันธุ์ดี เช่น พันธุ์ขาวโป่งไคร้ น้ำรู ซิวแม่จัน เจ้าฮ่อ เจ้าลีซอสันป่าตองเจ้าขาวเชียงใหม่

       -  พัฒนาพันธุ์ธัญพืชเมืองหนาว จนประสบความสำเร็จ ได้พันธุ์ข้าวสาลี คือ พันธุ์สะเมิง ๑ สะเมิง ๒ ฝาง ๖๐ แพร่ ๖๐ และข้าวบาร์เลย์ พันธุ์สะเมิง ๑ สะเมิง ๒

        - ริเริ่มงานวิจัยการผลิตข้าวอินทรีย์ และข้าวญี่ปุ่น ทำให้มีการผลิตในเชิงพาณิชย์ จนถึงปัจจุบัน   

        - พัฒนาระบบและประเมินบุคคลเพื่อแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่ง สำหรับผู้ปฏิบัติงานที่มีประสบการณ์ (ตำแหน่งประเภททั่วไป) ตำแหน่งวิชาชีพเฉพาะ ตำแหน่งประเภทวิชาการ และตำแหน่งประเภทเชี่ยวชาญเฉพาะ เพื่อเลื่อนระดับของบุคลากรวิจัยด้านการเกษตรของประเทศ                       

  ......................................................................................................................

*** เรียบเรียงจากหนังสือ นิทัศน์ 100 ปี ศูนย์วิจัยข้าวปทุมธานีและปูชนียบุคคลข้าวไทย

...เรย์ด้า...

2 พ.ค.62