ตำนานกาแฟ

 

ตำนานการเกิดกาแฟมีหลายเรื่อง เรื่องที่เป็นที่รู้จักกันทั่วไปคือเรื่องนายกัลดี (Kaldi) ชาว อบิซีเนีย คนเลี้ยงแพะ
ปกติจะต้อนฝูงแพะออกไปหากินอาหารตามทุ่งหญ้าเนินเขาต่างๆ ริมฝั่งทะเลแดง วันหนึ่งสังเกตเห็นความผิดปกติ
ของฝูงแพะมีความคึกคักขึ้นหลังจากกินอาหารบริเวณเนินเขา คัลดี จึงตามฝูงแพะขึ้นไปพบว่าแพะเหล่านั้นกินผลไม้สุกสีแดง
ทำให้พวกแพะคึกคัก กระโดดโลดเต้นอย่างคึกคะนอง คัลดีจึงลองทดสอบกินผลไม้นี้พบว่ามีความรู้สึกสดชื่นกระปรี้กระเปร่าขึ้นมา
กัลดีจึงนำผลไม้นี้ไปอวดกับพระนักบวชในหมู่บ้าน พระนักบวชจึงไปสังเกตดูต้นไม้และนำผลไม้นี้กลับมาทดลองคั่วและต้มชง
ดื่มทดลองพบว่าสามารถสร้างความกระปรี้กระเปร่าทำให้สวดมนต์ได้อย่างยาวนานในตอนกลางคืนโดยไม่มีอาการง่วงนอน

อีกตำนานหนึ่งเป็นเรื่องของ อาลี บิน โอมา (Ali Bin Omar) ที่ได้กระทำผิดประเพณีกับ เจ้าหญิงและได้ถูกเนรเทศ
ไปอยู่ที่บริเวณภูเขาในประเทศเยเมน ที่นั่นโอมาได้ค้นพบต้นไม้ที่มีดอกสีขาว สามารถต้มเมล็ดแล้วดื่ม ได้อย่างมีความสุข
เมื่อเขาเดินทางไปแสวงบุญที่นครเมกกะ ได้นำเมล็ดต้นไม้นี้ไปด้วย และที่เมกกะโอมาได้ช่วยรักษาโรคหิด โรคผิวหนัง
ของนักแสวงบุญหลายคน ด้วยเหตุนี้เมื่อเขาเดินทางกลับจึงได้รับการขนานนามให้เป็นเทวดาผู้ให้การอุปถัมถ์ต่อผู้ปลูกกาแฟ
เจ้าของร้านกาแฟ และผู้ดื่มกาแฟ

หาก จะกล่าวถึง เส้นทาง หรือ ตำนาน ของกาแฟ … จริงแล้ว เราก็จะสามารถแบ่งเป็นยุค  ได้ดังนี้
เพราะเอาจริงๆแล้วกาแฟ ชา โกโก้ หรือข้าว จริงๆ คงยากที่จะระบุได้ว่า มนุษย์คนแรกที่ค้นพบ คือใคร
และมีเรื่องราวเป็นอย่างไร แต่หากอ้างอิงจาก การบันทึก ไว้เป็นเอกสารแล้ว เรื่องมันเริ่มต้นขึ้นที่นี่ เอธิโอเปีย …

1200 ตำนาน (ไม่พบแหล่งที่มา)  กล่าวว่า มีการปลูกกาแฟขึ้นในเยเมนแล้ว และบ้างก็กล่าวว่า
ทาสชาวซูดานได้นำเมล็ดกาแฟจากเอธิโอเปีย ไปยัง อาหรับ

1400 ตำนาน (ไม่พบแหล่งที่มา)  กล่าวว่า คนเลี้ยงแพะชื่อ คาลดี ในเอธิโอเปียพบว่าเมื่อแพะของตน
ไปกินผลไม้เมล็ดสีแดงแล้ว แสดงอาการคึกคัก เขาจึงได้ทดลองกินดูแล้วก็รู้สึกสนุกสนาน เช่นกัน

1997 มัฟติ(ผู้เชี่ยวชาญเกี่ยวกับมุสลิม) แห่งเอเดน  ได้ออกเดินทางไปยัง ประเทศ เอธิโอเปีย และพบว่า
ชาวบ้านดื่มเครื่องดื่มจากผลไม้ชนิดหนึ่ง ที่เข้าไม่เคยรู้จักมาก่อน และเมื่อเขาได้ทดลองดื่ม ก็พบว่า
เครื่องดื่มชนิดนี้ ช่วยทำให้ “ไม่ง่วงนอน” เขาจึงได้นำเมล็ดนั้นติดตัวกลับมาด้วย

2013 พบบันทึกกล่าวไว้ว่า มูฮัมหมัด อัลคับบานี ปราชญ์มุสลิม นิกายซูฟี ใช้กาแฟ (ชาวอาหรับเรียกว่า กาห์วาห์)
เป็นเครื่องดื่ม เพื่อขจัดความง่วงระหว่างพิธีกรรมทางศาสนายามราตรี

2048 มีตำนาน (ไม่พบแหล่งที่มา) กล่าวไว้ว่า การที่กาแฟแพร่หลายเข้ามายัง เอเชีย นั้น เกิดจากการที่
ชาวอาหรับเป็นผู้นำกาแฟ มาปลูกยังเกาะซีลอน ประเทศศรีลังกา … แต่ส่วนใหญ่จะยอมรับเรื่องที่ว่า
บาบา บูดาน ชาวอินเดีย นำเมล็ดกาแฟไปเพาะพันธ์ในประเทศอินเดียมากกว่า

เชื่อหรือไม่ว่า ยุค แรกๆ ของกาแฟ ในช่วงก่อนที่จะได้รับความนิยม นั้น กาแฟ ได้รับฉายา ว่าเป็น “เครื่องดื่มปีศาจ”
เป็นผลงานการรังสรรค์โดยปีศาจ และสิ่งชั่วร้าย … จนกระทั่งต้องมีการล้างบาป

2148 กาแฟ ถูกนำเข้าไปยังประเทศ อิตาลี แต่ด้วยสรรพคุณที่ประหลาด จึงทำให้เครื่องดื่มนี้ถูกกล่าว
ว่าเป็นผลงานของปีศาจ จนกระทั่ง พระสันตะปาปาคลีเมนต์ที่ 8 ได้ชิมกาแฟด้วยตนเอง แล้วจึงประกาศว่า
“กาแฟควรได้รับการล้างบาป” แล้วจึงประกาศให้กาแฟเป็นเครื่องดื่มของชาวคริสเตียน

กาแฟถูกค้นพบประมาณ ค.ศ. 850 ปี ก่อนคริสศักราช ชาวแอฟริกาพื้นเมืองใช้กาแฟเป็นอาหารมานานแล้ว
สันนิฐานว่ามนุษย์สมัยโบราณ อาจเรียนรู้จากการสังเกตสัตว์ว่ากินอะไรและทดลองกินพบว่า ผลกาแฟสุก
มีรสหวานเป็นที่ชื่นชอบของนก และสัตว์ต่างๆ

ในช่วงแรกๆ รับประทานผลสุก ต่อมานำผลสุกมาทำไวน์ เรียกว่า ควาฮ์วาฮ์ (qahwah) เมื่อลองเคี้ยวเมล็ดกาแฟ
จะเกิดมีความรู้สึกว่าสบายหายเหน็ดเหนื่อยจากอากาศร้อนหรือการเดินทางไกล เพราะกาแฟมีฤทธิ์ช่วยกระตุ้นร่างกาย
ทำให้กาแฟได้เริ่มเป็นที่รู้จักของคนทั่วไป ต่อมามีการพัฒนานำเมล็ดกาแฟมาป่นผสมไขมันสัตว์ปั้นเป็นก้อน
ไว้กินเป็นอาหารติดตัวในการเดินทางชาวพื้นเมืองบางเผ่าในแอฟริกา ใช้กาแฟเซ่นไหว้พระเจ้า และผีสางที่นับถือ

ในพิธีฉลองสาบานพี่น้องร่วมสายโลหิต มีการแกะเมล็ดกาแฟจากผลกาแฟสองเมล็ดแบ่งให้พี่น้องคนละหนึ่งเมล็ด
เพื่อนำไปจุ่มหรือทาด้วยโลหิตของตนและมอบให้พี่น้องแต่ละคนไปเคี้ยวรับประทาน กาแฟเป็นของขวัญที่มอบให้แก่
แขกที่มาเยี่ยมเคี้ยวก่อนที่จะเลี้ยงอาหารเป็นต้น ต่อมากาแฟจึงถูกนำมาใช้เป็นเครื่องดื่มในระยะแรกใช้เมล็ดกาแฟ
ใส่ในน้ำต้มบนกองไฟ จนน้ำกาแฟออกเป็นสีเหลืองกาแฟได้มีการพัฒนาขึ้นเรื่อยๆ มีการตากเมล็ดกาแฟเพื่อให้เก็บไว้
ได้นานขึ้น มีการคั่วบด แช่ ต้ม กาแฟ โดยใช้อุปกรณ์ต่างๆ เช่น ครกบด กระทะ เครื่องต้ม กาแฟ ฯลฯ
เพื่ออำนวยความสะดวกยิ่งขึ้น

ในราว ค.ศ.1000 การค้าทาสกำลังเฟื่องฟู พ่อค้าทาสนำทาสนิโกรจากทางใต้ของซูดาน ไปประเทศซาอุดิอาระเบีย
พ่อค้าทาสและพวกทาสได้นำผลและเมล็ดกาแฟติดตัวไปด้วย การปลูกกาแฟของชาวอาหรับถูกเก็บเป็นความลับ
และเมล็ดกาแฟเป็นสิ่งหวงห้าม เมล็ดการแฟดิบนำออกนอกประเทศ ยกเว้นต้องต้มหรือลวกในน้ำร้อน แต่เมล็ดกาแฟ
ยังถูกลักลอบนำออกไปแพร่กระจายจากเมกกะโดยผู้แสวงบุญที่กลับจากเมกกะไปยังประเทศมุสลิมของตนเองทั่วโลก

ราวศตวรรษที่ 9 กาแฟเป็นพืชที่รู้จักกันดีในแถบตะวันออกกลาง จนถึงต้นศตวรรษที่ 14 ชาวอาหรับเริ่มการปลูกกาแฟ
เป็นการค้า บริเวณคาบสมุทรอาระเบียใกล้เมืองท่ามอคค่า (Mocha) ต่อมากาแฟแถบนี้กลายเป็นสายพันธุ์กาแฟที่มีชื่อเสียง

ศตวรรษที่ 15 กาแฟเป็นเครื่องดื่มที่นิยมกันอย่างแพร่หลายในประเทศตะวันออกกลางและดินแดนอาหรับ จากอียิปต์
เมกกะและซีเรียแล้วเข้าสู่เมืองคอนสแตนติโนเบล ประเทศตุรกี ในสมัยออตโนมัน ราวปี ค.ศ.1453 ในช่วงแรก
ชาวเติร์กดื่มกาแฟที่บ้านและใช้ต้อนรับอาคันตุกะผู้มาเยี่ยมเยียน

จนในปี ค.ศ.1554 ร้านกาแฟร้านแรกในโลกเกิดขึ้นที่นครคอนสแตนติโนเปิล ปัจจุบันคือเมืองอิสตันบูล โดยชาวซีเรีย 2 คน
มีการเสริฟกาแฟในร้านที่มีโซฟาที่สวยงามสะดวกสบาย เป็นแหล่งที่พบปะพูดคุยของคนทั้งกวี นักนิยมศิลปและวรรณกรรม
นักวิทยาศาสตร์ นักการเมือง ฯลฯ ร้านกาแฟได้รับความนิยม มีการขยายร้านกาแฟมากขึ้น จนถือได้ว่าเป็นร้านกาแฟต้นแบบ
ในเมืองต่างๆ ของยุโรปในช่วงศตวรรษที่ 17-18 จนถึงปัจจุบัน

พ่อค้าชาวเวนิสเป็นชาวยุโรปกลุ่มแรกที่ทำการค้ากาแฟกับอาหรับในปี ค.ศ.1615 ซื้อกาแฟจากเมืองมอคค่า (Mocha)
นำไปขายในยุโรปเป็นจุดเริ่มต้นการค้าที่สร้างความร่ำรวยให้กับพ่อค้าอาหรับผู้ส่งกาแฟ ต่อมาพ่อค้าชาวดัตช์ นำกาแฟ
ไปเผยแพร่ในอัมสเตอร์ดัมท์ ชาวดัตช์ ได้พยายามศึกษาเก็บข้อมูลต่างๆ ของกาแฟทั้งด้านพฤษศาสตร์ และการค้า

ในปี ค.ศ.1616ต้นกาแฟต้นแรกถูกนำไปยุโรปแล้วขยายพันธุ์ที่สวนพฤษศาสตร์ในเมืองอัมสเตอร์ดัมและนำไปปลูกใน
เขตประเทศแถบหมู่เกาะอินเดียตะวันออก และชวาในปี ค.ศ.1663 ร้านกาแฟร้านแรกเปิดในอัมสเตอร์ดัมท์ ทำให้
ประชาชนทุกชนชั้นมีโอกาสลิ้มรสกาแฟ ร้านกาแฟจะตกแต่งอย่างประณีตสวยงามในบรรยากาศที่สะดวกสบาย

ในอิตาลีปกติชาวอิตาลีนิยมดื่มน้ำผลไม้ และเครื่องดื่มจากพืชต่างๆ ในปี ค . ศ .1625 มีการขายกาแฟในกรุงโรม
โดยชาวอิตาลีเห็นว่ากาแฟเป็นสมุนไพรชนิดหนึ่ง ค.ศ.1645 ร้านขายกาแฟร้านแรกเกิดขึ้นในเวนิส จนในปี ค.ศ.1690
มีร้านกาแฟมากมายในเวนิส ร้านกาแฟเป็นที่ชุมนุมของชนชั้นสูง และในปี ค.ศ.1720 ร้านกาแฟที่มีชื่อเสียงมากที่สุด
ในเวนิสคือ ร้านฟลอเรนท์ (Florian) เปิดให้บริการในฝรั่งเศส ปี ค.ศ.1644 มีการส่งเมล็ดกาแฟจากเมืองอเล็กแซนเดรีย
สู่เมือง มาแซร์ ค.ศ.1671 ร้านกาแฟร้านแรกจึงเปิดขึ้นที่นี่ ในปี ค.ศ.1672 นายปาสคาล ชาวอามาเนีย เปิดขายกาแฟ
เป็นครั้งแรกที่ปารีสในงาน Saint Germain fair และได้เปิดร้านขึ้นหลังจากนั้น  ในปี 1689 Procopio dei Coltelli
ชาวอิตาลีได้เปิดร้านกาแฟที่มีชื่อเสียงขึ้นในกรุงปารีส มีบุคคลที่มีชื่อเสียงทั้งศิลปิน นักการเมือง ฯลฯ นิยมไปดื่มกาแฟ
ที่ร้านนี้กันมาก

จนในปี ค.ศ.1690 มีร้านกาแฟในปารีสมากกว่า 300 ร้าน ในสมัยพระเจ้าหลุยที่ 14 กาแฟเป็นเครื่องดื่มที่ได้รับ
ความนิยมมากจนอาจเรียกได้ว่าเป็นเครื่องดื่มของพระราชา มีคำโฆษณาขายกาแฟว่า

“ กาแฟเป็นเครื่องดื่มที่คั่วและผสมในหม้อทองคำ โดยพระหัตถของพระราชา ”

ในปี ค.ศ.1714 เจ้าเมืองอัมสเตอร์ดัมส์ ได้ส่งต้นกาแฟมาถวายเป็นของขวัญแด่พระเจ้าหลุยที่ 14 และได้นำมาปลูก
ในสวนพฤษศาสตร์ กรุงปารีส เนื่องจากกาแฟไม่ทนทานต่อความหนาวเย็น จึงมีการสร้างเรือนกระจกเพื่อปลูกกาแฟ
นับเป็นเรือนกระจกพืชเรือนแรกของโลก ฝรั่งเศสได้พยายามนำกาแฟไปปลูกในดินแดนภายใต้ปกครองเช่นกัน
โดยมีการนำการแฟจากเยเมนไปปลูกในเกาะเบอร์บอน (Bourbon) ( ปัจจุบันคือเกาะลารียูเนียน ) เกาะภูเขาไฟเล็กๆ
ในมหาสมุทรอินเดีย 800 กิโลเมตรจากเกาะมาดากัสการ์ ตั้งแต่ปี ค.ศ.1708 แต่ไม่ประสบผลสำเร็จ
แต่ในปี ค.ศ.1715-1718 มีการนำกาแฟมาปลูกอีกครั้ง และครั้งนี้ประสบผลสำเร็จ จนกระทั่งในปี ค.ศ .1817
กาแฟให้ผลผลิตเป็นจำนวน ถึง 1,000 ตัน กาแฟจากเกาะเบอร์บอน เป็นพันธุ์อาราบิก้าที่สำคัญคือชื่อพันธุ์เบอร์บอน (Bourbon)
เริ่มต้นจากเกาะแห่งนี้ และได้นำรุ่นลูกหลานไปปลูกในที่อื่นๆ เป็นที่รู้จักกันทั่วโลก

ในอังกฤษ จากบันทึกของ John Evelyn ค . ศ .1637กล่าวถึงการดื่มกาแฟของสมาชิก Balliol College ในออกฟอร์ด (Oxford)
กาแฟเป็นที่นิยมในหมู่อาจารย์และนักศึกษา เพราะกาแฟช่วยกระตุ้น ให้สามารถอ่านหนังสือในเวลากลางคืนได้นานขึ้น
ในปี ค.ศ.1650 จาคอป (Jacob) ชาวเลบานอนตั้งร้านกาแฟร้านแรกขึ้นชื่อ Angle Inn ที่ออกฟอร์ดต่อมามีร้านกาแฟ
เกิดขึ้นในลอนดอนที่ St Michael's Alley โดยชาวกรีกชื่อ ปาสควาลโรเซ่ (Pasqua Rosee) ร้านกาแฟเป็นสถานที่
สำคัญของบุคคลทั่วไป เป็นที่พบปะของนักธุรกิจข้อตกลง การเซ็นต์สัญญา การแลกเปลี่ยนข่าวสารร้านกาแฟเป็นจุดกำเนิด
สถาบันหลายอย่างเช่นตลาดหลักทรัยพ์ บริษัทประกัน Baltic และ Lloyds

ร้านกาแฟเป็นที่พักผ่อนของบรรดานักเขียน กวี ทนายความ นักปรัชญา นักการเมือง ร้านกาแฟ บางแห่งเก็บค่าธรรมเนียมเข้าใช้บริการ
อัตราคนละ 1 เพนนี เพื่อให้สามารถถกเถียงให้ความคิดเห็นในด้านการเมืองและวรรณกรรมจนเป็นที่รู้จักในนามมหาวิทยาลัยเพนนี่
ภายในร้านมีกล่องทองเหลืองสลักคำว่า To Insure Promptness เพื่อความทันใจ ภายหลังถูกย่อให้สั้นเหลืออักษร ตัวแรกคือทิป (Tip)

ในปี ค.ศ.1675พระเจ้าชาร์ลที่ 2 ประกาศปิดร้านกาแฟ เนื่องจาก ผู้หญิงอังกฤษต่อต้านการดื่มกาแฟ เพราะผู้ชายใช้เวลา
และเงินทองหมดไปที่ร้านกาแฟนอกบ้าน หลังจากนั้นไม่นานพวกพ่อค้ารายใหญ่ รายย่อยได้ถวายฎีกาให้ยกเลิกการปิดร้านกาแฟ
ทำให้ร้านกาแฟเปิดขึ้นใหม่อีก ในช่วงต้นศตวรรษที่ 18 บรรยากาศร้านกาแฟมีการเปลี่ยนไป ร้านกาแฟมีการเสริฟเครื่องดื่ม
แอลกอฮอร์ลมากขึ้น กลุ่มลูกค้ามีการเปลี่ยนแปลง นักธุรกิจนิยมดำเนินธุรกิจของตนในสถานที่ทำงานที่เป็นหลักแหล่ง ที่สะดวก
ปลอดภัยกว่า โรงงานและสถานที่ทำงานจัดให้มีห้องสมุด ทำให้หนังสือพิมพ์และหนังสือต่างๆ สามารถหาได้ง่ายขึ้น ร้านกาแฟ
จึงเสื่อมความนิยมในเวลาต่อมา

 

กาแฟสู่อเมริกา ราว ค.ศ.1655 ชาวดัตช์นำกาแฟเข้ามาจากประเทศเนเธอร์แลนด์เข้ามาในอเมริกา
แก่ชุมชนชาดัตช์ในนิวอัมสเตอร์ดัม ( นิวยอร์ค ) ช่วงแรกถือว่า เป็นผลิตภัณฑ์ราคาสูง ในปี ค . ศ .1688 มีหลักฐานว่ามีการดื่มกาแฟ
ผสมน้ำตาลหรือน้ำผึ้งและซินเนมอลในนิวอัมสเตอร์ดัมส์ ในปี ค.ศ.1670 โดโรธี โจนส์ (Dorothy Jones) ได้รับอนุญาต
ขายกาแฟในบอสตัน และมีการเปิดร้านกาแฟขึ้นหลายแห่งในบอสตัน นิวยอร์ค ฯลฯ

ร้านกาแฟที่มีชื่อเสียงจะเป็นที่พบปะของบุคคลชั้นสูง นักการเมือง เจ้าหน้าที่อังกฤษ แต่เมื่อเกิดเหตุการ Boston Tea Party
จากประท้วงการเก็บภาษีชาต่อรัฐบาลอังกฤษในปี ค.ศ .1767 นับเป็นจุดเริ่มต้นของสงครามประกาศอิสระภาพของสหรัฐอเมริกา
และต่อต้านสินค้าอังกฤษ ชาวอเมริกันปฏิเสธการดื่มชาหันมาดื่มกาแฟแทน ทำให้ชาวอเมริกันกลายเป็นนักดื่มกาแฟ
แม้ในสงครามกลางเมืองระหว่างฝ่ายเหนือ ฝ่ายใต้ ทหารฝ่ายเหนือต้องมีกาแฟเป็นสเบียงคนละ 8 ปอนด์ โดยมีพ่อค้าชาวฝรั่งเศส
และดัทซ์นำเข้ากาแฟจากอาณานิคมของตน เช่น ประเทศหมู่เกาะในทะเลคาริเบียนและคิวบา จนในปัจจุบันสหรัฐอเมริกายังเป็น
ผู้นำเข้ากาแฟรายใหญ่ของโลก

 

กาแฟสู่ลาตินอเมริกาใต้ ในช่วงต้น ค.ศ.1718 มีการนำต้นกาแฟต้นแรกจากเนเธอร์แลนด์ไปปลูกในประเทศสุรินัม
ดินแดนในปกครองของดัตช์ เป็นการเริ่มการปลูกกาแฟครั้งแรกทวีปอเมริกา ประมาณปี ค . ศ .1723 นายทหารเรือชาวฝรั่งเศส
ชื่อ กาเบรียล แมธธิว เดอคิว (Garbriel Methieu de Clieu) นำต้นกาแฟจากฝรั่งเศสไปยังเกาะมาตินิค (Martinique)
ประเทศกิอานากาของฝรั่งเศส การเดินทางเป็นไปด้วยความยากลำบากทั้งพายุ โจรสลัด จนถึงต้องสละน้ำจืดส่วนตัวรดต้นกาแฟ
จนมาถึงจุดหมายปลายทาง ต้นกาแฟจึงให้ผลผลิต

 

ในเวลาต่อมาชาวสเปนได้นำกาแฟเข้าสู่อาณานิคมในหมู่เกาะอินเดียตะวันตก ค.ศ.1748 มีการนำเมล็ดกาแฟจากสาธารณรัฐโดมิกัน
ไปปลูกที่คิวบา ต่อมาหมอสอนศาสนาชาวสเปนนำเมล็ดกาแฟจากคิวบาไปปลูกที่ประเทศกัวเตมาลาและเปอร์เตอริโก
ในปี ค.ศ.1779 นำเข้าไปปลูกในประเทศคอสตาริก้า ค.ศ .1783 เริ่มปลูกกาแฟในประเทศเวเนซูเอล่า ที่หมู่บ้านในหุบเขาคอสตาริก้า
ค.ศ.1783 เริ่มปลูกกาแฟในประเทศเวเนซูเอล่า ที่หมู่บ้านในหุบเขาคาราคัส (Caracas) ปี ค.ศ.1790 มีการปลูกกาแฟในเม็กซิโก
ค.ศ.1825 มีการปลูกกาแฟในฮาวาย

โคลัมเบีย ในปลายศตวรรษที่ 18 มีการเมล็ดกาแฟจากดินแดนปกครองฝรั่งเศส มาปลูกครั้งแรกที่เมือง Cucuta ใกล้ดินแดน
ประเทศเวเนซูเวล่า พื้นที่ปลูกกาแฟของโคลัมเบียอยู่บนที่สูงตั้งแต่ 800-1900 เมตร เหนือระดับน้ำทะเล ดินเป็นดินภูเขาไฟ
อุดมสมบูรณ์ ทำให้กาแฟโคลัมเบียเป็นกาแฟที่มีคุณภาพสูงแห่งหนึ่งของโลก

บราซิล จากดินแดนประเทศกิอานาของดัทช์และฝรั่งเศส มีการพยายามนำพันธุ์กาแฟมาปลูกในบราซิล แต่ไม่ประสบผลสำเร็จ
เนื่องจากทั้งดัทช์และฝรั่งเศสดูแลอย่างเข้มงวด ผู้นำเมล็ดและต้นกาแฟออกไปอาจถูกประหารชีวิต

ใน ค.ศ.1718 ฟรานซิสโก เดอ เมลโล (Francisco de Melo Palheta) นายทหารชาวบราซิลถูกส่งไปเจรจาเรื่องปัญหา
เขตชายแดนกับดัทช์และฝรั่งเศส เขาสามารถเข้าใกล้ชิดและสนิทสนมกับนายกผู้ปกครองกิอานา ฝรั่งเศส เขาได้มีความสัมพันธ์
ลึกซึ้งกับภรรยาของผู้ปกครอง เมื่อการเจรจาสิ้นสุดลง มีการจัดเลี้ยงภรรยาผู้ปกครองได้มอบช่อดอกไม้ที่มีต้นกาแฟจำนวน 5 ต้น
และผลกาแฟจำนวน 30 เมล็ดบรรจุในถุงเล็กๆ ซ่อนอยู่ในช่อดอกไม้

เมื่อกลับมายังบราซิล เขาลาออกจากการเป็นทหารและปลูกกาแฟทำสวนอยู่ริมแม่น้ำ Ubituba จนในปี ค.ศ .1727 กาแฟ
เริ่มให้ผลผลิต และในปี ค.ศ.1733 กาแฟจำนวน 50 ถุงถูกส่งไปยังโปรตุเกสในระยะแรกกาแฟไม่ค่อยได้รับความสนใจมาก
เมื่อเทียบกับอุตสาหกรรมน้ำตาลจากอ้อย จนกระทั่งนโปเลียน สนับสนุนการทำน้ำตาลจากหัวบีท ทำให้ความต้องการกาแฟ
ในยุโรปและอเมริกา บราซิลมีพื้นที่เหมาะสมกับการปลูกกาแฟและยังมีทาสใช้แรงงาน ทำให้มีการขยายพื้นที่ปลูกเป็น
สวนขนาดใหญ่ (estate) ขึ้นอย่างมากมายรวดเร็ว

ต่อมาเมื่อมีการเลิกทาส เกิดปัญหาขาดแคลนแรงงาน ทำให้ผลผลิตลดลงอย่างมาก รัฐบาลบราซิล จึงได้มีการฟื้นฟูโดยสนับสนุน
ให้ชาวยุโรป เช่น โปรตุเกส เยอรมัน เข้ามาตั้งถิ่นฐานดำเนินการทำสวนกาแฟ โดยมีรัฐบาลช่วยดูแล มีการเปิดพื้นที่ปลูกใหม่
โดยปลูกเป็นสวนขนาดใหญ่อยู่แถบรัฐเซาเปาโลและขยายออกไปทางตะวันตกและทางใต้ของประเทศจนปัจจุบันบราซิล
เป็นผู้ผลิตกาแฟรายใหญ่ที่สุดของโลก

อินเดีย กาแฟเป็นพืชหวงห้ามของชาวอาหรับ ประมาณ ค . ศ .1600 นายบาบา บูดาน (Baba Budan) นักแสวงบุญ
ชาวอินเดียลักลอบนำเมล็ดหรือผลกาแฟจำนวน 7 เมล็ด ซุกซ่อนในเสื้อคลุมจากเมืองเมกกะ ประเทศซาอุดิอาระเบีย
มาปลูกแถบเนินเขาใกล้เมือง Chikmagalur เมืองไมซอร์ (Mysore) ต่อมากาแฟได้แพร่กระจายไปส่วนอื่นๆ ของอินเดีย
จนกระทั่งในปี ค.ศ .1823 อังกฤษมีการพัฒนาปลูกกาแฟแบบสวนขนาดใหญ่ (estate) ใกล้ๆ กัลกัตตา

ปี ค. ศ.1830 มีการสร้างสวนกาแฟที่เป็นระบบสมบูรณ์แห่งแรกของนาแคนนอน ที่เมือง Chilmuglur ในช่วงเวลาต่อมา
สวนกาแฟขนาดใหญ่มีการขยายไปจนถึงทางใต้ของอินเดียแถบไมซอร์ คูนอร์ มัทราส ประมาณ ปี ค.ศ.1900 มีการนำ
เมล็ดกาแฟพันธุ์โรบัสต้าจากอินโดนีเซียมาปลูกในอินเดีย ปัจจุบันอินเดียมีทั้งผลผลิตกาแฟพันธุ์โรบัสต้าและอาราบิก้า

อินโดนีเซีย ในปี ค.ศ.1696 นิโคลัส วิทเสน ผู้จัดการบริษัทดัชท์อินเดียตะวันออก ได้นำต้นกาแฟจากมาลาบาร์ (Malabar)
รัฐเคลาล่า ประเทศอินเดีย ไปปลูกที่เกาะชวา เริ่มปลูกที่ Kedawoeng estate ใกล้ๆ เมืองปัตตาเวีย ( จาร์การ์ต้า )
ในปี ค.ศ.1699 สวนกาแฟประสบความเสียหายเนื่องจากแผ่นดินไหวและน้ำท่วมในปีเดียวกันนี้มีการนำต้นการแฟอาราบิก้า
จากมาลาบาร์ของอินเดียมาปลูกอีกครั้ง กาแฟอาราบิก้าจึงได้รับการส่งเสริมพัฒนาขึ้น จนในปี ค.ศ .1711 มีรายงานว่า
ได้มีการเก็บเกี่ยวกาแฟนำไปขายในตลาดประมูลสินค้าที่เนเธอร์แลนด์ ปี ค.ศ .1880-1899 มีการระบาดของโรคราสนิม
ทำให้ไม่สามารถ ที่จะปลูกกาแฟอาราบิก้าให้ได้ผล จึงได้มีการเปลี่ยนพันธุ์กาแฟมาเป็นโรบัสต้า และลิเบอริก้า

ในปี ค.ศ.1900 ได้มีการส่งต้นกาแฟโรบัสต้า 150 ต้นจากประเทศเบลเยี่ยมไปเกาะชวา ต่อมากาแฟโรบัสต้ารับ
การส่งเสริมและขยายการผลิตในอินโดนีเซียจนประสบความสำเร็จ สามารถผลิตและส่งออกไปขายในตลาดโลกได้

ประเทศไทย ตั้งอยู่แถบภุมิภาคเอเชีย … ใกล้ถิ่นปลูกกาแฟ แต่ในที่สุด ประเทศไทย ก็เริ่มได้รับเอาวัฒนธรรมและเมล็ดกาแฟ
ด้วยองค์กษัตริย์ ไทยได้ริเริ่ม และส่งเสริม อันเป็นจุดเริ่มต้นของการเดินทางสู่ประเทศไทย ของ กาแฟ …

2367 สมัยรัชกาลที่ 3 เริ่มติดต่อค้าขายกับชาวต่างประเทศ เช่น อังกฤษ เนเธอร์แลนด์ จีงได้มีการนำกาแฟมาทดลอง
ปลูกในพระบรมมหาราชวัง และแจกจ่ายให้เสนาบดีไปปลูกกัน ทั้งยังปรากฏชื่อ เรียกว่า “ข้าวแฝ่” ในหนังสือ
สัพะ พะจะจะ พาสาโท (2397) โดยบาทหลวงปาลเลอกัวซ์


2416 ปรากฏชื่อ กาแฟ ในหนังสือ อักขราภิธานสรับท์ ของหมอบรัดเลย์ ว่า กาแฟ่ ต้นไม้มีอย่างหนึ่ง มาแต่เมืองนอก
เม็ดมันต้มน้ำร้อนกิน คล้ายใบชา

2447 นายดีหมุน ชาวมุสลิมจากสงขลา เดินทางไปทำพิธีฮัจญ์ที่เมืองมักกะฮ์ ชาอุดิอาระเบีย ขากลับได้นำเมล็ดพันธ์กาแฟ
โรบัสต้ามาปลูกที่ ต. บ้านโหนด อ.สะบ้าย้อย เชื่อกันว่าเป็นต้นแม่พันธ์ของกาแฟโรบัสต้าในภาคใต้ของประเทศไทย

2454 ตามบันทึกของพระสารสาสน์พลขันธ์ (ยี อี เยรินี) ชาวอิตาลี กล่าวว่า ประเทศไทย มีการปลูกกาแฟตั้งแต่
พ.ศ. 2397 เป็นอาราบิก้า สายพันธ์เบอร์บอน ปลูกที่ จ.จันทบุรี เรียกกันว่า กาแฟจันทรบูร

2460 ระหว่างสงครามโลก (ครั้งที่ 1) มิสโคลส์ ชาวอเมริกัน เปิดร้าน Red Cross Tea Room ขายชาและกาแฟ
บริเวณสี่กั๊กประยาศรีเปิดเฉพาะ วันพฤหัสบดี เวลา 15:00 – 18:00 น. หน้าร้านปักธงกาชาดเป็นเครื่องหมายสำคัญ มีเค้ก มัฟฟิน ขนมปังทาเนย-แยม
และไอสกรีม ครูและนักเรียนโรงเรียนกุลสตรีวังหลัง ผลัดกันมาขาย ส่วนมิสโคลดูแลควบคุมและรับแขก ทั้งคนไทยและชาวต่างประเทศพากันมาอุดหนุน
ขายอยู่ประมาณ 3-4 เดือน ได้กำไรถึง 1,200 บาท ส่งไปบำรุงกาชาดสัมพันธมิตร ซึ่งกำลังปฏิบัติการอยู่ในเขตสงคราม


2481 บริษัทเนสท์เล่ สวิตเซอร์แลนด์ คิดค้น วิธีทำกาแฟสำเร็จรูปแบบ ฟรีซดราย (Freeze-dried) เพื่อช่วยประเทศบราซิล
แก้ปัญหาผลผลิตกาแฟล้นตลาด ต่อมาจึงพัฒนาเป็นเนสกาแฟ ที่มีอิทธิพลต่อตลาดกาแฟทั่วโลก

2500 นายสมบูรณ์ ณ ถลาง อดีตผู้อำนวยการยาง กรมกสิกรรม (กรมวิชาการเกษตรในปัจจุบัน) ได้นำเมล็ดกาแฟ
อาราบิก้า 4 สายพันธ์ คือ ทิปปิก้า เบอร์บอน คาทูร์รา และ มุนดู โนโว จากบราซิลมายังประเทศไทย โดยปลูกไว้ที่สถานีทดลอง
พืชสวนมูเซอ จ.ตาก สถานีทดลองพืชไร่แม่โจ้ และสถานีทดลองพืชสวนฝาง จ. เชียงใหม่

2516 โรคราสนิมระบาด ในหมู่ต้นกาแฟอารบิก้า ในหมู่ต้นกาแฟแถบ จ. ตาก เชียงใหม่ เชียงราย ลำปางและน่าน
ทำให้เกษตรจำนวนมากเลิกปลูกกาแฟ ขณะที่กทม บริษัท เนสท์เล่ ประเทศไทย ร่วมทุนกับบริษัทกาแฟไทย จำกัด
เปิดโรงงานผลิตกาแฟสำเร็จรูปที่บางนา

2517 โครงการหลวง และกรมวิชาการเกษตร ได้รับพันธ์กาแฟอาราบิก้า พันธ์ไฮบริโด เดอติมอร์ และอีกหลายสายพันธ์
ที่ทนต่อโรค ราสนิม จากหลายๆ ประเทศ เช่น อินเดีย เคนย่า เอธิโอเปีย โดยเริ่มส่งเสริมให้ชาวเขาทดลองปลูกแทนฝิ่น

2526 นักวิชาการกรมวิชาการเกษตร เดินทางไปร่วมประชุมเรื่อง โรค ราสนิม ที่ โปรตุเกส และได้นำกาแฟพันธ์
อาราบิก้า สายพันธ์ คาติมอร์ มาทดลองปลูกที่ มูลนิธิแม่ฟ้าหลวง ดอยตุงสถานีทดลองเกษตรที่สูง จ. เชียงราย
และศูนย์พัฒนาโครการหลวงแม่หลอด จ. เชียงใหม่

2541 สตาบัคส์ เปิดให้บริการสาขาแรกในประเทศไทย ที่ห้างเซ็นทรัล ชิดลม