เจ้าจอมก๊กออทั้งห้า พระสนมคนโปรด ในล้นเกล้ารัชกาลที่ 5

 

          เจ้าจอมก๊กออทั้งห้า    เป็นพระสนมคนโปรดของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5    ส่วนหนึ่งก็อาจเป็นเพราะความซื่อสัตย์และจงรักภักดีของเจ้าพระยาสุรพันธ์พิสุทธิ์    แต่อีกส่วนหนึ่งที่สำคัญที่ผูกพระราชหฤทัยมิเสื่อมคลาย   และทำให้เจ้าจอมก๊กออเป็นที่โปรดปรานเป็นระยะเวลามากว่า 30 ปี    โดยที่บางท่านไม่มีพระเจ้าลูกเธอมาเป็นเครื่องผูกมัด    ซึ่งสิ่งนั้นก็คือคุณสมบัติพิเศษของเจ้าจอมก๊กออในแต่ละท่าน   อาทิ  เจ้าจอมเอี่ยม  เป็นผู้ชำนาญงานนวด    ส่วนเจ้าจอมเอิบ  เป็นผู้ที่มีไหวพริบในการแก้ปัญหาเฉพาะหน้า   มีหน้าที่ในการแต่งฉลองพระองค์ของพระราชสวามี    มีความสามารถในการถ่ายภาพ    และสามารถทำอาหารได้พิถีพิถันต้องพระราชหฤทัย

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ล้นเกล้ารัชกาลที่ 5 / สมเด็จพระพันปีหลวง / ล้นเกล้ารัชกาลที่ 6

          แต่ด้วยความเป็นกลุ่มคนโปรดของพระปิยมหาราช จึงเป็นเหตุที่ทำให้สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง พระอัครมเหสี ไม่พอพระทัยนัก และปฏิเสธที่จะเสด็จตามพระราชสวามีไปยังเมืองเพชรบุรี ที่ซึ่งระยะหลัง ๆ พระราชสวามีได้เสด็จไปบ่อยดุจราชสำนักประจำ สมเด็จพระพันปีหลวงทรงตรัสกับพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ซึ่งขณะนั้นยังดำรงพระอิสริยยศเป็นสยามมกุฎราชกุมารว่า  "จะให้แม่ไปประจบเมียน้อยของพระบิตุรงค์(พ่อ)นั้น เหลือกำลังละ"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  

เจ้าพระยาสุรพันธ์พิสุทธิ์   /  ท่านผู้หญิงอู่

          เจ้าจอมก๊กออ หรือ เจ้าจอมพงศ์ออ   ทั้งห้าคนเป็นธิดาของเจ้าพระยาสุรพันธ์พิสุทธิ์   กับ ท่านผู้หญิงอู่  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

เจ้าจอมมารดาอ่อน  เจ้าจอมเอี่ยม  เจ้าจอมเอิบ  เจ้าจอมอาบ  เจ้าจอมเอื้อน

          โดยเข้าถวายตัวเป็นเจ้าจอมในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5    ได้แก่  เจ้าจอมมารดาอ่อน   เจ้าจอมเอี่ยม   เจ้าจอมเอิบ   เจ้าจอมอาบ   เจ้าจอมเอื้อน

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

เจ้าจอมมารดาอ่อน

          เข้าถวายตัวเป็นพระสนม เมื่อ พ.ศ. 2427 เมื่ออายุ 17 ปี  ให้ประสูติพระราชธิดา 2 พระองค์คือ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอรประพันธ์รำไพ และพระเจ้าบรมวงศ์เธอ   พระองค์เจ้าอดิสัยสุริยาภา   และยังมีพระเจ้าลูกเธอที่ตกพระโลหิต ยังไม่เป็นพระองค์ อีก 2 พระองค์

 

เจ้าจอมมารดาอ่อน / พระองค์เจ้าอดิสัยสุริยาภา (ซ้าย)

พระองค์เจ้าอรประพันธ์รำไพ (ขวา)

 

 

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ

พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ภรณ์ แก่ เจ้าจอมมารดาอ่อน ในรัชกาลที่ 5

          ท่านเจ้าจอมมารดาอ่อน ถึงแก่อสัญกรรมเมื่อ ในแผ่นดิน รัชกาลที่ 9 วันที่ 29 มกราคม พ.ศ. 2512 ในรัชกาลปัจจุบัน สิริอายุ 102 ปี

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

เจ้าจอมเอี่ยม

          เข้าถวายตัวรับราชการฝ่ายในเมื่อ พ.ศ. 2429 เมื่ออายุได้ 13 ปี  มีพระเจ้าลูกเธอที่ตกพระโลหิต ยังไม่เป็นพระองค์ จำนวน 2 พระองค์    เป็นผู้มีฝีมือในการทำอาหาร   มีหน้าที่เป็นผู้ช่วยทำเครื่องเสวยของพระอรรคชายาเธอ พระองค์เจ้าสายสวลีภิรมย์ นอกจากนี้ยังมีหน้าที่ถวายงานนวดพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ในเวลาเข้าที่พระบรรทม  เป็นที่สบพระราชหฤทัย

 

พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

(จากซ้าย) เจ้าจอมเอิบ เจ้าจอมเอี่ยม และ เจ้าจอมเอื้อน

 

          ท่านเจ้าจอมเอี่ยม ถึงแกอสัญกรรมเมื่อวันที่ 22 มีนาคม พ.ศ. 2495 ด้วยโรคหัวใจโต สิริอายุ 79 ปี

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

เจ้าจอมเอิบ

          เข้าถวายตัวรับราชการฝ่ายในเมื่อ พ.ศ. 2434 เมื่ออายุได้ 12 ปี    เนื่องจากเจ้าจอมเอิบนั้นเป็นผู้ที่มีสิริโฉมงดงาม    กล่าวกันว่าท่านเจ้าจอมเอิบนั้นมีคุณสมบัติตรงตามตำราหญิงงาม    อันเป็นที่นิยมแห่งยุคสมัยนั้นทีเดียว   กล่าวคือที่หน้าตาที่อ่อนหวาน   งดงามเยือกเย็น   กล่าวกันอีกว่าท่อนแขนของท่านเจ้าจอมเอิบ   นั้นงดงามกลมกลึง   ราวกับลำเทียน  เนื่องจากท่านเป็นคนที่มีรูปร่างไม่ผอมไป   หรืออ้วนเกินไป   หากแต่อวบและมีน้ำมีนวล   กล่าวโดยสรุปคือ   ท่านเจ้าจอมเอิบนั้น   มีความงามแห่งรูปโฉม   และกิริยาที่สอดคล้องกับความนิยมในสมัยนั้นเป็นอย่างมาก    จึงเป็นที่โปรดปรานของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเป็นพิเศษ   ได้ตามเสด็จไปแปรพระราชฐาน   ประพาสหัวเมืองเหนือ เมื่อ พ.ศ. 2444   หรือไปประทับที่พระราชวังบางปะอิน เมื่อ พ.ศ. 2445    และเสด็จประพาสต้นเมื่อ พ.ศ. 2447    เป็นผู้ถวายงานอย่างใกล้ชิด   จนกระทั่งสิ้นรัชกาล

 

เจ้าจอมเอิบถ่ายรูป เจ้าพระยาสุรพันธ์พิสุทธิ์

          เจ้าจอมเอิบ   มีความสามารถในการใช้กล้องถ่ายภาพ  สามารถถ่ายภาพ   และล้างรูปได้ด้วยตัวเอง  เป็นช่างภาพสมัครเล่นในราชสำนัก  ซึ่งได้ถ่ายภาพพระบรมฉายาลักษณ์   พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว   และพระฉายาลักษณ์ของเจ้านายหลายพระองค์

          เจ้าจอมเอิบ  ในรัชกาลที่ ๕ ถึงแก่อสัญกรรมเมื่อวันที่ 11 สิงหาคม พ.ศ. 2487   สิริอายุ 65 ปี

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

เจ้าจอมอาบ

          เข้าถวายตัวรับราชการฝ่ายในเมื่อ พ.ศ. 2438 เมื่ออายุได้ 14 ปี   มีหน้าที่ถวายงานรับใช้พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว   ร่วมกับเจ้าจอมเอิบ   และเจ้าจอมเอื้อน

 

เจ้าจอมอาบ / เจ้าพระยาสุรพันธ์พิสุทธิ์ (บิดา)

          ท่านเจ้าจอมอาบ ถึงแก่อนิจกรรมเมื่อวันที่ 22 พฤศจิกายน พ.ศ. 2504   สิริอายุ 80 ปี

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

เจ้าจอมเอื้อน

          เป็นเจ้าจอมคนสุดท้องในเจ้าจอมก๊กออ    เนื่องจากเจ้าจอมเอื้อนเป็นธิดาคนสุดท้อง   เป็นที่รักใคร่ของเจ้าพระยาสุรพันธ์พิสุทธิ์และท่านผู้หญิงอู่    และตั้งใจเลี้ยงดู   ไม่ถวายตัวเข้าวังเช่นเดียวกับพี่ๆ    แต่แล้วเมื่อวันที่ 24 กรกฎาคม พ.ศ. 2447     พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว    ได้เสด็จประพาสเมืองเพชรบุรีทางชลมารค    และเสด็จไปยังจวนของเจ้าพระยาสุรพันธ์พิสุทธิ์    และทรงพบกับเจ้าจอมเอื้อน    ซึ่งขณะนั้นอายุได้ 17 ปี    ทรงพอพระทัยในรูปโฉมที่งามพิลาส    หลังจากนั้นเจ้าพระยาสุรพันธ์พิสุทธิ์   ท่านบิดา   ได้นำตัวธิดาคนสุดท้อง   ที่ตั้งใจจะให้อยู่ใกล้ชิด   เข้าถวายตัวรับใช้ในราชการฝ่ายใน   เป็นที่โปรดปรานของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

          เจ้าจอมเอื้อน   เป็นผู้มีฝีมือในการถ่ายภาพ  และมีความสามารถในการล้างรูป   เช่นเดียวกับเจ้าจอมเอิบผู้พี่  อีกทั้งยังมีความสามารถในการเล่นไวโอลิน

          ท่านเจ้าจอมเอื้อน   ถึงแก่อสัญกรรมเมื่อ พ.ศ. 2470 ด้วยอาการลิ้นหัวใจรั่ว  สิริอายุ 40 ปี

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

วังสวนสุนันทา

          หลังการสวรรคตของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว  ผู้เป็นพระราชสวามี   เหล่าเจ้าจอมก๊กออและพระราชธิดาทั้งสอง  คือ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอรประพันธ์รำไพ  และพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอดิศัยสุริยาภา    ยังคงพำนักอยู่ในในวังสวนสุนันทา

          แต่ต่อมาภายหลังการเปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ. 2475    เจ้าจอมก๊กออได้ย้ายไปมาอยู่ที่เรือนสร้างใหม่ริมคลองสามเสนกับถนนนครราชสีมา    โดยสร้างบนที่ดินพระราชทานกันคนละแปลงแบ่งเป็นสัดส่วน   เรียกว่า "สวนนอก"    และพำนักอยู่จนกระทั่งถึงแก่อสัญกรรม

เจ้าจอมมารดาอ่อน

          เจ้าจอมก๊กออที่ถึงแก่อสัญกรรมเป็นลำดับท้ายสุดคือ เจ้าจอมมารดาอ่อน ที่ถึงแก่อสัญกรรมในรัชกาลปัจจุบัน  ในปี พ.ศ. 2512 สิริอายุได้ 101 ปี