ภาพทดสอบโทรทัศน์ "PM5544" ในตำนาน ที่ถูกใช้งานแพร่หลายที่สุดในโลก ในยุคส่งสัญญาณแบบอนาล็อกนั่นเอง
ถ้าย้อนเวลากลับไปสักหน่อย ช่วงดึก ๆ หรือเช้ามืดในยุคทีวีอนาล็อก หลายคนน่าจะเคยเจอภาพหนึ่งที่คุ้นตาแบบประหลาด ๆ เปิดทีวีมาไม่มีละคร ไม่มีข่าว มีแค่ภาพกราฟิกนิ่ง ๆ เต็มจอ พร้อมเสียง “ตื๊ดดดด…” ยาว ๆ ภาพนั้นแหละที่ชื่อว่า PM5544 ภาพทดสอบโทรทัศน์ระดับตำนาน ที่ถูกใช้งานแพร่หลายที่สุดในโลก และแน่นอนว่ารวมถึงสถานีโทรทัศน์ในประเทศไทยด้วย
ภาพนี้ไม่ได้มีไว้แค่บอกว่า “ช่องยังไม่ปิดนะ” แต่มันคือเครื่องมือสารพัดประโยชน์ของช่างเทคนิคในยุคนั้น เป็นเหมือนชุดตรวจสุขภาพของทั้งสถานีส่งสัญญาณและเครื่องรับโทรทัศน์ในบ้านเราเลยทีเดียว ทุกเส้น ทุกวง ทุกสีที่เห็น ล้วนมีเหตุผลของมัน
เริ่มจากสิ่งที่เด่นที่สุดก่อนเลย วงกลมใหญ่กลางจอ วงนี้ไม่ได้เอาไว้สวย ๆ แต่เอาไว้เช็คความสมมาตรของภาพ หรือที่เรียกว่า linearity ถ้าวงกลมที่ควรจะกลมเป๊ะ กลายเป็นวงรี เบี้ยว หรือโย้ไปด้านใดด้านหนึ่ง นั่นแปลว่าทีวีเครื่องนั้นปรับค่าภาพเพี้ยนแล้ว สมัยก่อนช่างต้องหมุนปรับกันจริงจัง ไม่งั้นหน้าคนในละครอาจจะดูอ้วนหรือยาวผิดธรรมชาติได้เลย
ด้านหลังของวงกลมจะมีลายตารางหมากรุกสีเทาอ่อน ๆ เส้นสีขาวตัดกันเป็นช่อง ๆ ตรงนี้ใช้เช็คเรื่องการรวมแสงของจอ CRT หรือ convergence ถ้าทีวีปกติดี เส้นพวกนี้จะคม ชัด ตัดกันเป็นมุมฉากเป๊ะ ๆ แต่ถ้าเริ่มเห็นขอบรุ้งแดง เขียว น้ำเงิน เหลื่อมออกมาตามเส้น นั่นหมายความว่าปืนอิเล็กตรอนในจอยิงแสงไม่ตรงกัน ภาพจะเริ่มเบลอ สีไม่ตรง และช่างก็จะรู้ทันทีว่ามีอะไรต้องแก้
ถัดมาที่หลายคนจำได้แม่นคือแถบสีสด ๆ เรียงกันอยู่ด้านบนหรือตรงส่วนหนึ่งของจอ เหลือง ฟ้า เขียว ชมพู แดง น้ำเงิน แถบสีเหล่านี้เอาไว้เช็คความถูกต้องของสีโดยตรง ทั้งโทนและความอิ่มสี ว่าสัญญาณที่ส่งออกมาเป็นไปตามมาตรฐาน PAL หรือไม่ ถ้าสีเพี้ยน แสบตา หรือหม่นผิดปกติ ก็รู้เลยว่ามีปัญหาที่ระบบส่งสัญญาณหรือการตั้งค่าทีวี
อีกจุดที่ดูเหมือนเส้นเล็ก ๆ แนวตั้งเรียงถี่ ๆ กัน นั่นคือแถบความถี่ หรือ multiburst ใช้ตรวจสอบความละเอียดของภาพ เส้นพวกนี้มีความถี่ตั้งแต่หยาบไปจนถึงถี่มาก ถ้าเครื่องรับสัญญาณดีจริง เส้นในช่องที่ถี่ที่สุดจะยังแยกออกจากกันได้ชัด แต่ถ้าภาพเริ่มไม่ไหว เส้นเหล่านั้นจะละลายกลายเป็นแถบสีเทาเนียน ๆ ดูไม่ออกว่าเป็นเส้น นี่แหละตัวชี้วัดคุณภาพภาพแบบตรงไปตรงมามาก
ด้านล่างหรือด้านข้างจะมีแถบสีเทาเรียงจากเข้มไปอ่อน ไล่ตั้งแต่ดำสนิทไปจนถึงขาวจ้า อันนี้เอาไว้เช็คความสว่างและคอนทราสต์ ต้องมองเห็นความแตกต่างของสีเทาแต่ละระดับได้ครบ ถ้าดำก็จมไปหมด หรือขาวก็สว่างจนล้น แปลว่าปรับค่าผิด ต้องจูนใหม่
และตรงกลางสุดของจอ จะมีเส้นกากบาทเล็ก ๆ อยู่พอดี จุดนี้เอาไว้จัดตำแหน่งภาพให้อยู่กึ่งกลางจริง ๆ ไม่เอียง ไม่ล้ำขอบ ซ้ายขวา บนล่างต้องสมดุลกันหมด ถึงจะถือว่าโอเค
แล้วทำไมทุกวันนี้เราแทบไม่ได้เห็นภาพแบบนี้อีกแล้ว คำตอบก็ตรงไปตรงมาเลย เพราะโลกเปลี่ยนไป เราเข้าสู่ยุคทีวีดิจิทัล ระบบดิจิทัลไม่มีอาการหิมะฟุ้ง ภาพเบี้ยว หรือสีเพี้ยนแบบอนาล็อก ถ้าสัญญาณไม่มาก็ “ดับ” ไปเลย ไม่ได้ค่อย ๆ เพี้ยนให้เห็นเหมือนสมัยก่อน แถมสถานีโทรทัศน์ยุคนี้ก็มีรายการ โฆษณา หรือกราฟิกวิ่งตลอด แทบไม่มีช่วงว่างให้ส่งภาพทดสอบอีกแล้ว
ที่สำคัญ จอ LCD หรือ OLED สมัยใหม่มีความเที่ยงตรงทางเรขาคณิตสูงมาก แทบไม่ต้องมานั่งหมุนปรับด้วยตาเปล่าเหมือนจอหลังเต่า CRT ในอดีต ทุกอย่างถูกคาลิเบรตมาจากโรงงานแทบหมด
เกร็ดเล็ก ๆ ที่หลายคนอาจจำได้ ในประเทศไทย โดยเฉพาะช่อง 7 สี เคยใช้ภาพ PM5544 นี้อยู่นานมาก และมักจะมีเสียงประกอบเป็นดนตรีบรรเลงเบา ๆ หรือไม่ก็เสียงความถี่ 1 kHz แบบ “ตื๊ดดดด…” ยาว ๆ เอาไว้ให้ช่างเทคนิคใช้เช็คระดับความดังของเสียง ใครเคยตื่นเช้ามืดแล้วเปิดทีวีเจอภาพนี้พร้อมเสียงนั้น บอกเลยว่าเป็นความทรงจำร่วมของยุคหนึ่งจริง ๆ
วันนี้ภาพ PM5544 อาจจะหายไปจากหน้าจอ แต่สำหรับหลายคน มันยังคงเป็นสัญลักษณ์ของยุคอนาล็อก ยุคที่ทีวียังต้อง “ปรับ” กันทุกบ้าน และภาพนิ่งเงียบ ๆ ภาพนี้ ก็เคยเป็นเพื่อนยามดึกของใครหลายคนมาแล้ว 📺
สูตรคำนวณงวด 2/1/69
เครื่องบินรบไทยรุ่นใหม่ T50TH ลงสนามจริงครั้งแรกผลงานประทับใจ
เสน่ห์เกินต้าน! "มิคามิ ยัว" อวดลุคบิกินี่สีนู้ดในโรงอาบน้ำ โชว์ความlซ็กซี่จนโซเชียลแทบลุกเป็นไฟ
นักมวยรองแชมป์โอลิมปิก แซะเจ้าภาพไทย หลังตกรอบรองฯ ซีเกมส์ 33
พ่อนอกใจเป็นชู้ กับแฟนสาวของลูกชาย
กองทัพเขมรปั่นป่วนหนัก! ทหารไร้ศรัทธา ไม่อยากตๅยเพื่อตระกูลฮุน
เขมรไม่มีคิดหยุด แต่คิดว่าจะรบไทยให้ชนะด้วย F-35 ได้อย่างไรในอนาคต
รู้จัก "มาเฟีย" สาวไทยในปอยเปต..กับเส้นทางชีวิตที่ไม่ธรรมดา
“บอย ภิษณุ" ประกาศขายบ้านหรูแล้ว ราคา 70 ล้าน
หนุ่มเผาบ้านวอด เหตุเพราะแม่ไม่ยอมกินข้าวที่เขาทำ
สถานีรถไฟเกือบเจ๊ง แต่รอดเพราะแมวตัวเดียว ตำนาน ทามะนายสถานีขนฟูแห่งญี่ปุ่น
“Bodakko Meshi” ข้าวกล่องสุดโต่งแห่งจังหวัดอากิตะ เมื่อปลาชิ้นจิ๋ว สยบข้าวสวยทั้งกล่อง!
วิธีล้างผักด้วยน้ำส้มสายชู
ทหารกัมพูชา รับจ้างรีวิวสินค้าพร้อมปักตะกร้าในแนวหน้า ระหว่างสู้รบกับทหารไทย
พ่อนอกใจเป็นชู้ กับแฟนสาวของลูกชาย
เทรนด์ใหม่ "ปิดไฟอาบน้ำ" ช่วยแก้ปัญหา "นอนไม่หลับ" แพทย์ชี้ช่วยรีเซ็ตร่างกายได้จริง
ทึ่งทั่วโลก : ปรากฏการณ์ "ต้นคริสต์มาสน้ำแข็ง" นี่คือผลงานศิลปะที่สร้างสรรค์โดยธรรมชาติในช่วงฤดูหนาว ของประเทศจีน
จาก “วิริยาลัยสองแห่ง” สู่สถาบันเดียวที่แข็งแกร่ง — ย้อนรอยปี 2538 จุดกำเนิดโรงเรียนเทคโนธุรกิจวิริยาลัยนครสวรรค์
เผยสาเหตุที่ทำให้ "จิมิ" หลวม..ไม่ใช่แค่เรื่องเซ็กส์เพียงอย่างเดียว
กระถางต้นไม้จิ๋วบนโต๊ะทำงาน เรื่องเล็กๆ ที่ช่วยให้ใจเราเบาลงโดยไม่รู้ตัว