ภาพที่ไม่เคยออกอากาศ กับบทบันทึกความทรงจำที่ไม่เคยเลือน —และการจากไปของดาวรุ่งผู้มากความหวัง

เมื่อครู่นี้  ผมได้อ่านบทความหนึ่ง ซึ่งนำเสนอเรื่องราวที่สะท้อนความทรงจำอันลึกซึ้งของวงการละครโทรทัศน์ไทยในยุคเฟื่องฟูช่วงทศวรรษ 2530–2540
เป็นช่วงเวลาที่ละครมิได้ทำหน้าที่เพียงมอบความบันเทิงแก่ผู้ชม หากยังทำหน้าที่ถ่ายทอดคุณค่า ความผูกพัน และอารมณ์ความรู้สึกร่วมของสังคมในขณะนั้น

บทความดังกล่าวกล่าวถึงละครโทรทัศน์ในตำนานเรื่อง “คือหัตถาครองพิภพ” เวอร์ชันปี พ.ศ. 2538
ซึ่งประสบความสำเร็จอย่างสูงทั้งในด้านเรตติ้ง การแสดง และบทเพลงประกอบ
อย่างไรก็ตาม สิ่งที่สะเทือนใจยิ่งกว่าความสำเร็จของผลงาน กลับเป็นการเปิดเผยภาพถ่ายเบื้องหลังที่ไม่เคยถูกนำไปเผยแพร่หรือออกอากาศมาก่อน

ภาพดังกล่าวได้รับการเผยแพร่โดย หนึ่ง – มาฬิศร์ เชยโสภณ
เป็นภาพถ่ายในวันถ่ายทำไตเติลละคร ณ บริเวณลาดหลุมแก้ว
ซึ่งปรากฏนักแสดงร่วมแสดงครบถ้วน รวมถึงอดีตพระเอกดาวรุ่งผู้ล่วงลับ ธรรม์ โทณะวณิก
ภาพนี้ถูกบันทึกไว้เพียงไม่กี่วันก่อนการจากไปอย่างกะทันหันของเขา
จึงนับเป็นภาพประวัติศาสตร์ที่มิอาจประเมินคุณค่าทางจิตใจได้

ยิ่งเมื่อทราบว่า ธรรม์ โทณะวณิก
มิได้เป็นเพียงนักแสดงในละครเรื่องนี้เท่านั้น
หากยังเป็นบุตรชายของ อิราวดี นวมานนท์ (นามปากกา “น้ำอบ”)
เจ้าของบทประพันธ์นิยายต้นฉบับ
ยิ่งทำให้เรื่องราวของละครเรื่องนี้เปี่ยมไปด้วยความหมายในเชิงมนุษยธรรมและสายใยครอบครัว

นิยายที่มารดาเขียนขึ้น
ตัวละครที่ตั้งชื่อตามบุตรชาย
และบุตรชายผู้ได้ร่วมถ่ายทอดบทบาทในผลงานของมารดา
แต่กลับไม่อาจมีโอกาสรับชมละครตอนแรกพร้อมกันดังคำมั่นที่เคยให้ไว้

แม้เวลาจะล่วงเลยมากกว่าสามทศวรรษ
ละครเรื่อง “คือหัตถาครองพิภพ” ยังคงถูกกล่าวถึงในฐานะผลงานคุณภาพ
ขณะเดียวกัน บทเพลงประกอบละครยังคงถูกนำมาเปิดในช่วงเทศกาลวันแม่อย่างต่อเนื่อง
ราวกับเป็นสัญลักษณ์แห่งความรัก ความผูกพัน และความอาลัยที่ไม่จางหายไปตามกาลเวลา

เรื่องราวนี้มิได้เป็นเพียงการรื้อฟื้นความทรงจำของละครในอดีต
หากยังเป็นบทสะท้อนว่า เบื้องหลังความสำเร็จของผลงานระดับตำนาน
มักแฝงไว้ด้วยเรื่องราวของชีวิต ความหวัง และการสูญเสียที่ไม่อาจหลีกเลี่ยงได้

ภาพบางภาพอาจไม่เคยได้ออกอากาศ
แต่กลับถูกบันทึกไว้ในความทรงจำของผู้คนตลอดกาล