เมื่อลองถาม Chat gpt เล่นๆว่า ถ้าให้เลือก 1 อาชีพสมัยใหม่ และย้อนกลับไปยุคอยุธยา จำนวน 100 คน อาชีพใดจะทำให้อาณาจักรอยุธยา “เจริญรุ่งเรืองและมั่นคง” มากที่สุด คำตอบคือ...

หากมีโอกาสส่งผู้เชี่ยวชาญ 100 คน จาก 7 สาขาอาชีพสมัยใหม่ ได้แก่ แพทย์ ทหาร วิศวกร ครู ตำรวจ เกษตร และนักเคมี ย้อนกลับไปเสริมสร้างความเจริญรุ่งเรืองและความมั่นคงให้แก่อาณาจักรอยุธยา อาชีพที่ได้รับเลือกอย่างเป็นเอกฉันท์ว่ามีศักยภาพในการสร้างผลกระทบสูงสุดคือ วิศวกร เหตุผลเบื้องหลังการตัดสินใจนี้อิงอยู่กับการวิเคราะห์เชิงยุทธศาสตร์ที่เน้นการสร้าง การเปลี่ยนแปลงเชิงระบบ และ ความได้เปรียบเชิงโครงสร้าง ให้แก่อาณาจักร

วิศวกรจำนวน 100 คน จะกลายเป็นกุญแจสำคัญในการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานที่ยั่งยืน เริ่มตั้งแต่การปฏิวัติระบบชลประทาน การนำความรู้ด้านวิศวกรรมโยธาและแหล่งน้ำมาใช้ในการออกแบบระบบคลอง ฝาย และอ่างเก็บน้ำที่ทันสมัย จะช่วยเพิ่มผลผลิตทางการเกษตรอย่างก้าวกระโดด ทำให้มีอาหารเพียงพอต่อการเลี้ยงดูประชากรที่เพิ่มขึ้น และนำไปสู่การเพิ่มกำลังพลและกำลังแรงงานของอาณาจักรในที่สุด นอกจากนี้ การสร้างถนนและสะพานที่แข็งแรงตามหลักวิศวกรรมยังช่วยให้การค้าและการขนส่งเป็นไปอย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพ ซึ่งเป็นการเร่งวงจรทางเศรษฐกิจให้เติบโตอย่างรวดเร็ว

ในด้านความมั่นคง วิศวกรมีความสามารถในการถ่ายทอดเทคโนโลยีทางการทหารสมัยใหม่ พวกเขาจะนำความรู้ด้านวัสดุศาสตร์และกลไกมาประยุกต์ใช้ในการสร้าง ป้อมปราการและกำแพงเมือง ที่ทนทานต่อปืนใหญ่แบบตะวันตก รวมถึงการออกแบบและซ่อมแซมอาวุธยุทโธปกรณ์และปืนใหญ่ให้มีประสิทธิภาพสูงขึ้นมาก การยกระดับเทคโนโลยีการต่อเรือ (Naval Engineering) ยังเป็นสิ่งจำเป็นในการเสริมสร้างกองทัพเรือและการค้าทางทะเลของอยุธยาให้เข้มแข็ง ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญในการ ลดความเสี่ยงต่อการเสียกรุง

ความรู้ด้านสถาปัตยกรรมและผังเมืองจะช่วยให้อยุธยาสามารถวางแผนสร้างเมืองที่แข็งแรง มีสุขอนามัยที่ดี รวมถึงสร้างวัด วัง และป้อมค่ายที่ดูยิ่งใหญ่และสวยงามตามหลักการคำนวณที่แม่นยำ ภาพลักษณ์ของอาณาจักรที่ดูยิ่งใหญ่และทันสมัยนี้จะส่งผลดีต่อการเมืองและการค้า ทำให้พ่อค้าและทูตต่างชาติมีความเชื่อมั่นและอยากทำการค้าด้วยมากยิ่งขึ้น

ในทางตรงกันข้าม อาชีพอื่นแม้จะมีประโยชน์ แต่ผลกระทบเชิงยุทธศาสตร์กลับไม่รวดเร็วเท่า แพทย์ จะช่วยเรื่องสาธารณสุขได้จริง แต่ผลต่อขนาดเศรษฐกิจและความมั่นคงยังไม่เท่าการเพิ่มผลผลิตอาหารโดยวิศวกร ทหาร มีความจำเป็นในสงคราม แต่หากไม่มีเทคโนโลยีและโครงสร้างพื้นฐานที่ยั่งยืน ทหารก็ไม่อาจเป็นปัจจัยมั่นคงถาวรได้ ครู จะช่วยพัฒนาคน แต่ผลลัพธ์ต้องใช้เวลาหลายสิบปี ขณะที่อาชีพ เกษตร และ นักเคมี แม้จะสำคัญ แต่ในบริบทอยุธยานั้น การพัฒนาโดยอาศัยความรู้สมัยใหม่ของวิศวกรจะสร้าง "ข้อได้เปรียบใหม่" ที่เหนือกว่าการพัฒนาแบบดั้งเดิมของอาชีพเหล่านั้น

อาชีพเพิ่มเติมที่คู่ควรกับการย้อนเวลา

นอกเหนือจาก 7 อาชีพหลัก หากมีโอกาสเลือกเพิ่ม อาชีพที่ทรงพลังและเหมาะสมที่สุดคือ นักเศรษฐศาสตร์/ผู้เชี่ยวชาญด้านการคลัง และ นักการทูต ผู้เชี่ยวชาญด้านการคลังจะช่วยวางระบบภาษี การจัดการรายรับรายจ่ายของแผ่นดิน และเจรจาทางการค้าเพื่อให้ได้ผลประโยชน์สูงสุด ซึ่งเงินทุนที่ได้มาอย่างมีประสิทธิภาพนี้คือพลังขับเคลื่อนที่ทำให้โครงการทางวิศวกรรมขนาดใหญ่สามารถเกิดขึ้นได้จริง ขณะที่นักการทูตจะช่วยสร้างพันธมิตรและลดความขัดแย้งทางการเมือง ทำให้รัฐมีเสถียรภาพและสามารถทุ่มเททรัพยากรให้กับการพัฒนาได้อย่างเต็มที่ แต่ท้ายที่สุดแล้ว ความรู้ทางวิศวกรรมคือตัวจุดประกายให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางวัตถุที่รวดเร็วและเป็นรูปธรรมที่สุด