พลังขา (leg power) ทำนายสุขภาพสมองได้ มีขาแข็งแรง ทำให้สมองเสื่อมช้า

งานวิจัยจากมหาวิทยาลัยคิงส์คอลเลจลอนดอน (King’s College London) เปิดเผยผลงานวิจัยว่า “พลังขา” (leg power) สามารถทำนายสุขภาพสมองในระยะยาวได้  ผู้ที่มีพลังขาเริ่มต้นสูงกว่า มีการเสื่อมของสมอง (cognitive decline) ช้ากว่าผู้ที่มีกำลังขาต่ำกว่าอย่างมีนัยสำคัญ  ความเชื่อมโยง คือ กล้ามเนื้อขาเป็นกล้ามเนื้อใหญ่ที่สุดในร่างกาย และมีบทบาทในการสูบฉีดเลือดกลับสู่หัวใจและสมอง เมื่อกล้ามเนื้อขาทำงานได้ดี สมองจะได้รับออกซิเจนและสารอาหารมากขึ้น

ทีมวิจัยนำโดย ดร.แคลร์ สตีฟส์ (Dr. Claire Steves) จาก King’s College London และสถาบันฝาแฝดแห่งสหราชอาณาจักร (TwinsUK registry) ได้ติดตามผู้หญิงฝาแฝดจำนวน 324 คน อายุระหว่าง 43–73 ปี เป็นเวลา 10 ปี  นักวิจัยต้องการหาคำตอบว่า “ความแข็งแรงของขา” มีความสัมพันธ์กับการเปลี่ยนแปลงทางสมองและความสามารถทางสติปัญญาเมื่ออายุมากขึ้นหรือไม่  การวัดพลังขาไม่ได้ใช้แค่การวัดกล้ามเนื้อ แต่เป็นการวัด “กำลังเฉลี่ยสูงสุดต่อหน่วยเวลา” หรือที่เรียกว่า leg extensor power (LEP) ซึ่งสะท้อนทั้งความแข็งแรง (strength) และความเร็ว (speed) ของการเคลื่อนไหว

ผลลัพธ์ที่น่าสนใจ หลังติดตามเป็นเวลา 10 ปี นักวิจัยพบว่า

• ผู้ที่มีพลังขาเริ่มต้นสูงกว่า มีการเสื่อมของสมอง (cognitive decline) ช้ากว่าผู้ที่มีกำลังขาต่ำกว่าอย่างมีนัยสำคัญ

• ในภาพ MRI พบว่า ผู้ที่มีกำลังขามากกว่า มี ปริมาตรสมองส่วนสารสีเทา (gray matter volume) มากกว่า และสมองเสื่อมช้ากว่า

• ความสัมพันธ์นี้ยังคงอยู่ แม้ควบคุมปัจจัยพันธุกรรม เพราะผู้เข้าร่วมเป็น “ฝาแฝดแท้” ที่มี DNA เหมือนกัน สรุปได้ว่า แม้จะมียีนเหมือนกัน แต่ “แฝดที่ขาแข็งแรงกว่า” กลับมีสมองที่แข็งแรงกว่าในวัยชรา

พลังขา = พลังสมอง

นักวิทยาศาสตร์อธิบายว่า กล้ามเนื้อขาเป็นกล้ามเนื้อใหญ่ที่สุดในร่างกาย และมีบทบาทในการสูบฉีดเลือดกลับสู่หัวใจและสมอง เมื่อกล้ามเนื้อขาทำงานได้ดี สมองจะได้รับออกซิเจนและสารอาหารมากขึ้น  การฝึกกล้ามเนื้อขา อย่างเช่น การลุกนั่ง (squat), การเดินเร็ว, ปั่นจักรยาน หรือการขึ้นลงบันได อาจเป็น “การออกกำลังกายสมอง” ทางอ้อมที่ทรงพลัง