นอนน้อยนานเท่าใด "สมอง" จึงเริ่มเสื่อม? เปิดข้อมูลทางการแพทย์ พร้อมสัญญาณเตือน และคำแนะนำเพื่อป้องกัน
เมื่อวันที่ 11 กรกฎาคม พ.ศ. 2568 ผู้ช่วยศาสตราจารย์ นายแพทย์สุรัตน์ ตันประเวช แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านสมองและระบบประสาท ได้เผยแพร่ข้อมูลสำคัญเกี่ยวกับผลกระทบของการนอนหลับไม่เพียงพอที่มีต่อสมอง ผ่านเฟซบุ๊ก “สาระสมองกับ อจ.หมอสุรัตน์” ซึ่งได้รับความสนใจจากประชาชนจำนวนมาก
หัวข้อที่ได้รับการหยิบยกขึ้นมาในครั้งนี้ คือคำถามที่ว่า “นอนน้อยติดต่อกันเป็นเวลานานเท่าใด สมองจึงจะเริ่มเสื่อม?” ซึ่งเป็นคำถามที่พบได้บ่อยในยุคที่ผู้คนมีวิถีชีวิตเร่งรีบและพักผ่อนไม่เพียงพอ
ผลกระทบของการนอนน้อยต่อสมอง
ผศ.นพ.สุรัตน์ อธิบายว่า ระยะเวลาการนอนที่ไม่เพียงพอจะส่งผลกระทบต่อสมองในลักษณะค่อยเป็นค่อยไป ดังนี้:
นอนน้อย 4–6 ชั่วโมงต่อคืน ติดต่อกัน 1–2 สัปดาห์
อาจเริ่มมีอาการความจำแย่ลง สมาธิลดลง การประมวลผลข้อมูลช้าลง (ยังไม่จัดว่าเป็นภาวะสมองเสื่อม แต่เป็นการลดประสิทธิภาพของสมอง)
นอนน้อยเรื้อรังเป็นเดือนหรือปี
เพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคสมองเสื่อม โดยเฉพาะโรคอัลไซเมอร์
งานวิจัยจาก Nature Communications (ปี 2021) ซึ่งศึกษาผู้มีอายุ 50–70 ปี จำนวนกว่า 8,000 คน ในสหราชอาณาจักร (UK Biobank Study) พบว่า
ผู้ที่นอนน้อยกว่า 6 ชั่วโมงต่อคืน เป็นเวลาหลายปี มีความเสี่ยงในการเกิดโรคสมองเสื่อมเพิ่มขึ้นถึง 30–50%
นอกจากนี้ งานวิจัยจาก Harvard Medical School ยังชี้ว่า
การนอนหลับช่วยในการ “ล้างพิษ” สะสมในสมอง โดยเฉพาะสารเบต้า-อะไมลอยด์ (Beta-amyloid) ซึ่งเป็นสารที่พบมากในสมองของผู้ป่วยโรคอัลไซเมอร์ หากนอนหลับไม่เพียงพอ ระบบการกำจัดสารพิษในสมองจะทำงานลดลง เสี่ยงต่อการสะสมของสารพิษ และนำไปสู่การเสื่อมของสมองในระยะยาว
จากการทดลองในมนุษย์ (Sleep restriction studies) พบว่า
การนอนเพียง 4–5 ชั่วโมงต่อวัน เป็นเวลาต่อเนื่อง 2 สัปดาห์ จะทำให้ความสามารถทางสมอง (เช่น ความจำ ความเร็วในการคิด และสติปัญญา) ลดลงในระดับที่เทียบเท่ากับผู้ที่อยู่ในภาวะมึนเมา และแม้ว่าจะนอนชดเชยในภายหลัง ก็ไม่สามารถฟื้นฟูสมองกลับคืนได้เต็มที่
สัญญาณเตือนเบื้องต้นของภาวะสมองเสื่อมจากการนอนน้อย
1. ลืมเหตุการณ์หรือข้อมูลที่เพิ่งเกิดขึ้น
2. สมาธิสั้น ทำงานผิดพลาดบ่อย
3. อารมณ์แปรปรวน หงุดหงิดง่าย
4. เริ่มมีภาวะสับสนเรื่องเวลา หรือสถานที่
5. พูดซ้ำ ๆ หรือลืมคำศัพท์ที่เคยใช้บ่อย
คำแนะนำในการดูแลสมองให้แข็งแรงผ่านการนอนหลับที่มีคุณภาพ
ควรนอนวันละ 7–8 ชั่วโมง อย่างสม่ำเสมอ
เข้านอนและตื่นนอน ให้ตรงเวลาทุกวัน แม้ในวันหยุด
หลีกเลี่ยง คาเฟอีน และ หน้าจอมือถือ/คอมพิวเตอร์ อย่างน้อย 1 ชั่วโมงก่อนเข้านอน
ออกกำลังกายช่วงเช้าหรือบ่าย เพื่อช่วยให้หลับได้ดีขึ้นในเวลากลางคืน
การนอนหลับอย่างเพียงพอและมีคุณภาพ ไม่เพียงแต่ช่วยให้ร่างกายฟื้นฟู แต่ยังมีบทบาทสำคัญอย่างยิ่งต่อการดูแลสุขภาพสมองและลดความเสี่ยงของโรคสมองเสื่อมในระยะยาว โดยเฉพาะอย่างยิ่งในผู้สูงอายุ
ดังที่ ผศ.นพ.สุรัตน์ กล่าวทิ้งท้ายว่า
“อย่าเพิ่งสมองเสื่อมนะครับ อีกไม่เกิน 5 ปี ยารักษามาแน่”
แต่ก่อนที่ยารักษาจะมาถึง การดูแลสุขภาพด้วยตนเองอย่างต่อเนื่อง คือแนวทางป้องกันที่ดีที่สุดในวันนี้
รู้จัก M777 ปืนใหญ่สนามตัวโหด เบา คล่อง ยิงแม่นระดับนำวิถี ตัวเปลี่ยนเกมสงครามยุคใหม่
APC M113 รถเกราะ 60 ปี ลุยสมรภูมิช่องอานม้า เสริม "เกราะไม้" กันจรวดสุดแกร่ง
สื่ออินเดียมอง ฉลาดล้ำลึก ทิ้งไข่ถล่มคาสิโนเขมรมาเป็นเกราะป้องกันตัว
ทำไมกวางเรนเดียร์ของซานตาคลอสถึงอาจเป็น "ตัวเมีย" ทั้งฝูง
เจาะสถิติสลากกินแบ่งรัฐบาล ย้อนหลัง 10 ปี (งวด 2 มกราคม)
ไทยซื้อระบบป้องกันทางอากาศใหม่ !
เจาะลึกเลขเด็ดสำนักดัง งวดประจำวันที่ 2 มกราคม 2569
สยายปีกรับทรัพย์! เลขเด็ด "นกตาทิพย์" แนวทางรวยงวดใหม่ 2 มกราคม 2569
วิเคราะห์สถิติหวยปีใหม่ 2 มกราคม: เจาะลึกเลขเด่นรับโชควันศุกร์ 2569
"DJ Sakura Soh" กับบทบาทใหม่ในวงการ JAV
ปิดฉากบทบาทนักการเมือง! "นอท พันธ์ธวัช" ย้ำชัดลาออกพรรคเปลี่ยน พร้อมประกาศจุดยืนไม่หนุนฝ่ายใด
อาเซียนเทเขมร ไม่เอาด้วย โยนให้ไทย กับกัมพูชาไปเคลียร์กันเอง
แนะนำ! เว็บไซต์ ai สามารถวาดรูป [l8+](สร้างฟรี) ผู้ใหญ่เท่านั้น
"ใหม่ ดาวิกา" อวดหุ่นแซ่บในชุดชั้นในหวานแหวว..เห็นแล้วร้องว้าวกันสนั่น
ลือสะพัด เกาหลีใต้ถีบส่งแรงงานเขมรกลับบ้าน 5 หมื่นราย หลัง 37 องค์กรเกาหลี ไม่ทนพวกเขมรป่วนเมือง
ทหารไทย ยึดฐานกัมพูชา เจอถุงยางเกลื่อนฐาน
🎄ดราม่าต้นคริสต์มาสสนามบินลังกาวี! ชาวเน็ตมาเลเซียวิจารณ์ยับ หน้าตาคล้าย “กองอุจจาระ” จนกลายเป็นไวรัลสะเทือนโซเชียล
ทภ.2 แฉภาพจรวด BM-21 เขมร ถล่มบ้าน-ชุมชน-วัด-โรงเรียน-รพ.



