พิธีแต่งงานชาวกัมพูชา กับตำนานพระทอง-นางนาค

ช่วงนี้ดิฉันมีโอกาสได้อ่านเรื่องราวเกี่ยวกับพิธีแต่งงานของชาวกัมพูชา ซึ่งแม้จะเป็นประเทศเพื่อนบ้านของเรา แต่ก็มีหลายสิ่งที่ใกล้ชิดและน่าสนใจอย่างยิ่ง โดยเฉพาะเรื่องของ “ตำนานพระทอง-นางนาค” ที่มีอิทธิพลต่อพิธีแต่งงานของเขาอย่างมากจนดิฉันอดไม่ได้ที่จะหยิบยกมาแบ่งปันกันในกระทู้นี้ค่ะ

ในอดีต ชาวกัมพูชามีธรรมเนียมจัดพิธีแต่งงานต่อเนื่องถึง 7 วัน 7 คืน เลยทีเดียวค่ะ แต่ในปัจจุบัน ด้วยความเปลี่ยนแปลงของวิถีชีวิตและภาระต่าง ๆ พิธีแต่งงานมักจะใช้เวลาราว 2-3 วัน (แต่บางบ้านที่มีกำลังทรัพย์ก็อาจจะจัดได้นานกว่านี้ค่ะ)

พิธีสำคัญในวันสุดท้าย คือพิธี “ผูกข้อมือ” ให้แก่เจ้าบ่าวและเจ้าสาว ซึ่งทั้งสองจะต้องแต่งกายด้วยชุดโบราณตามความเชื่อที่สืบทอดกันมา โดยเจ้าบ่าวจะสวมชุด พระทอง ส่วนเจ้าสาวจะสวมชุด นางนาค ซึ่งถือเป็นชุดที่สง่างามและมีความหมายมากที่สุดในพิธีค่ะ

แล้วพระทองกับนางนาคคือใคร?

เรื่องราวของพระทอง-นางนาค

ตำนานเล่าว่า “พระทอง” เป็นเจ้าชายจากแดนไกล เดินทางมาเจอกับ “นางนาค” หรือ ทาวดี ซึ่งเป็นธิดาของพญานาค ผู้มีวิมานอยู่ใต้บาดาล ทั้งสองพบกันขณะนางนาคแปลงกายขึ้นมาเล่นน้ำบนโลกมนุษย์ และตกหลุมรักกันในทันที

เมื่อบิดาของนางนาครู้เรื่อง ก็ยินยอมให้ทั้งสองแต่งงานกัน พร้อมเนรมิตเมืองให้ใหม่ และตั้งชื่อเมืองนั้นว่า “กัมพูชา” ซึ่งนับเป็นจุดเริ่มต้นของอาณาจักรกัมพูชาในตำนาน โดยพระทองจึงกลายเป็นปฐมกษัตริย์องค์แรกของกัมพูชา

ต่อมา พระทองปรารถนาจะตามนางนาคลงไปยังเมืองบาดาล แต่มนุษย์ไม่สามารถเดินทางไปได้ นางนาคจึงยื่น “สไบ” ให้พระทองจับไว้ เพื่อจะสามารถติดตามเธอไปยังโลกใต้บาดาลได้ค่ะ

ตำนานนี้ไม่เพียงแต่เป็นเรื่องเล่าสืบต่อกันมา แต่ยัง สะท้อนรากเหง้าของวัฒนธรรม ความเชื่อ และความผูกพันในครอบครัวของชาวกัมพูชา ได้อย่างลึกซึ้ง พิธีแต่งงานจึงไม่ใช่แค่การประกาศความรักของคนสองคน แต่เป็นการย้ำรากเหง้าและการสืบทอดวิถีที่มีมาตั้งแต่โบราณ

เรื่องนี้ยังปรากฏใน ราชพงศาวดารกรุงกัมพูชา ฉบับพระองค์นพรัตน์ ด้วยค่ะ ถือว่าเป็นหลักฐานที่แสดงให้เห็นถึงความสำคัญของตำนานนี้ในประวัติศาสตร์ของเขมรโดยแท้

ดิฉันเชื่อว่า เรื่องราวแบบนี้ไม่เพียงแต่ทำให้เราเข้าใจเพื่อนบ้านมากขึ้น แต่ยังช่วยเตือนใจให้เราระลึกถึง “คุณค่า” ของพิธีกรรมและความเชื่อที่บ่มเพาะมาหลายชั่วอายุคนค่ะ😊