เสียงกระซิบจากยมโลกทำไม ‘เสียงวิญญาณ’ ถึงยังเป็นเรื่องหลอน แม้มีวิทยาศาสตร์อธิบาย?”

สวัสดีทุกคน กระทู้นี้จะเล่าให้ฟังถึงเรื่องที่หลายคนกลัวสุด ๆ ตั้งแต่เด็กยันแก่ นั่นคือ “เสียงผี” ไม่ว่าจะเสียงเรียกชื่อกลางดึก เสียงกระซิบเบา ๆ ข้างหู หรือเสียงก๊อกแก๊กในบ้านว่างเปล่า

ก่อนจะไปเรื่องวิทยาศาสตร์ ขอเล่าย้อนสั้น ๆ ว่า “เสียงวิญญาณ” ฝังอยู่ในเกือบทุกวัฒนธรรมบนโลก

• ญี่ปุ่นมีเรื่อง ยูเรย์ ผีผู้หญิงผมยาว ร้องไห้ครวญคราง
• ยุโรปยุควิคตอเรียนมีการติดต่อวิญญาณผ่าน Séance (นั่งวงเรียกผี)
• ฝรั่งหลายประเทศมีตำนานวิญญาณตามหลอกที่ชอบ ‘กระซิบชื่อคนตาย’

ทีนี้ มาดูฝั่งวิทยาศาสตร์ว่ามันเกิดจากอะไร?

อันดับแรก: เสียงในหัวคน

จริง ๆ แล้ว คนเรามีโอกาสได้ยินเสียงแปลก ๆ แม้ไม่มีอะไรอยู่ตรงนั้น เพราะสมองมีโหมด “Pareidolia” คือระบบที่ชอบจับแพทเทิร์นสุ่มแล้วแปลความหมาย เช่น เวลาได้ยินเสียงลม เสียงตู้เย็น เสียงท่อ ก็เผลอได้ยินเป็นเสียงคนพูด เสียงเรียกชื่อ เพราะสมองเราชอบหา ‘สิ่งคุ้นเคย’ มาคลุมเสียงประหลาด

อันดับสอง: เสียงความถี่ต่ำ (Infrasound)

งานวิจัยหลายชิ้นเจอว่าที่บางสถานที่หลอน ๆ อย่างปราสาทร้าง โรงพยาบาลเก่า หรือบ้านผีสิง มักมีเสียงความถี่ต่ำกว่า 20 Hz ที่หูเราไม่ได้ยินโดยตรง แต่มัน กระตุ้นร่างกายได้ เช่น ทำให้เกิดอาการขนลุก วิงเวียน หรือแม้กระทั่ง ‘ได้ยินเสียงเพี้ยน ๆ’ เพราะลูกตาสั่นนิด ๆ สมองก็แปลผลมั่วไปเลยว่ามีเงาดำ มีเสียงคนร้องไห้

อันดับสาม: Sleep Paralysis หรือ ผีอำ

เรื่องนี้คนไทยคุ้นสุด ๆ หลายคนเคยโดน ‘ผีอำ’ นอนแล้วขยับไม่ได้ ได้ยินเสียงคนมานั่งบนอก เสียงลากโซ่ เสียงพึมพำข้างหู แต่ความจริงแล้ว มันคือปรากฏการณ์ทางสมองล้วน ๆ เกิดช่วงก้ำกึ่งระหว่างฝันกับตื่น สมองส่วนสั่งกล้ามเนื้อยังล็อกอยู่ แต่สมองส่วนจินตนาการยังทำงานเต็มที่ ก็เลย ‘สร้างเสียง’ ขึ้นมาได้เหมือนจริง

แล้วทำไม เสียงผี ถึงยังหลอนอยู่ดี แม้จะมีคำอธิบายเป็นวิทยาศาสตร์?

คำตอบก็คือ เพราะมันไปแตะ จิตใต้สำนึกของความกลัวดั้งเดิม เสียงเป็นสิ่งแรกที่มนุษย์ใช้สื่อสารในความมืดมาตั้งแต่ยุคยังถือหอกล่าสัตว์ สัญชาตญาณเราถูกฝังมาว่า ‘เสียงที่ได้ยินแต่ไม่เห็นต้นตอ = อันตราย’ เพราะอาจเป็นสัตว์นักล่า พอเจอในยุคนี้ ก็เลยกลายร่างเป็น ‘เสียงผี’ แทน

ที่เด็ดคือ ตำนาน ‘เสียงจากโลกวิญญาณ’ ไม่ได้หยุดที่ยุคคนถือคบไฟ ปัจจุบันยังมีพวก EVP (Electronic Voice Phenomena) หรือเสียงผีในเครื่องอัดเสียง นักล่าผีหลายทีมยังออกไปอัดเสียงในบ้านร้าง บางไฟล์ฟังแล้วเหมือนได้ยินเสียงคนกระซิบ ซึ่งนักฟิสิกส์ก็อธิบายได้ว่า เครื่องอัดเสียงบางรุ่นไวต่อคลื่นวิทยุหรือไฟฟ้าสถิต เลยรับเสียงรบกวนมาบิดเบือนได้ง่าย

ถึงจะมีเหตุผลเป็นวิทยาศาสตร์ยังไง… แต่พอเสียงมันมาในที่มืด เงียบ ๆ ตอนตีสอง ต่อให้รู้หมดว่ามันคือ ‘เสียงลม’ หรือ ‘เสียงท่อน้ำ’ เชื่อเถอะว่า… ใครได้ยินก็ยังสะดุ้งอยู่ดี! 

คืนนี้ใครได้ยินเสียงเคาะหน้าต่าง ก็ลองหายใจเข้าลึก ๆ บอกตัวเองว่า… มันอาจจะเป็นแมว… หรือสายลม… หรือไม่ก็คงเป็นเสียงท่อ… (แล้วแต่อะไรจะน่ากลัวกว่ากัน 🤣)