ย้อนอดีตปี 2511 “ตลาดประตูชุมพล” โคราช กับตึกทหารผ่านศึกและสามล้อถีบคู่เมือง

ภาพถ่ายจากปี พ.ศ. 2511 ที่หาดูได้ยากนี้ บันทึกภาพของ "ตลาดประตูชุมพล" จังหวัดนครราชสีมา หรือที่ชาวโคราชเรียกติดปากว่า "โคราช" ไว้อย่างชัดเจน โดยจุดเด่นของภาพคือ "ตึกทหารผ่านศึก" ซึ่งเป็นอาคารที่มีต้นมะพร้าวสูงเด่นอยู่ด้านหน้า และถือเป็นสัญลักษณ์สำคัญของย่านนี้ในอดีต

บริเวณด้านหน้าตึกมีรถสามล้อถีบจอดเรียงราย เป็นภาพสะท้อนวิถีชีวิตของผู้คนในยุคนั้นได้เป็นอย่างดี สามล้อถีบถือเป็นพาหนะหลักที่ให้บริการรับส่งผู้คนในตัวเมืองโคราช โดยเฉพาะในเขตตลาดประตูชุมพลที่เต็มไปด้วยพ่อค้าแม่ค้า นักเรียน คนทำงาน และนักเดินทางที่สัญจรไปมาอยู่ตลอดวัน

ที่น่าสนใจคือ เมืองนครราชสีมาได้รับการยอมรับว่าเป็น "จุดกำเนิดของสามล้อถีบไทย" โดยสามล้อคันแรกในประเทศไทยถูกสร้างขึ้นในโคราชเมื่อช่วงต้นทศวรรษ 2470 จากฝีมือช่างฝีมือพื้นบ้านที่ได้รับแรงบันดาลใจจากจักรยานและรถลากแบบจีน การปรับเปลี่ยนให้เข้ากับวิถีชีวิตของคนไทย ทำให้สามล้อถีบกลายเป็นพาหนะยอดนิยมในหลายจังหวัด โดยเฉพาะในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

"ตึกทหารผ่านศึก" เองก็มีบทบาทสำคัญต่อสามล้อถีบในโคราช เพราะบริเวณนี้เป็นจุดรวมตัวของเหล่าคนขับสามล้อ ที่มักรอรับผู้โดยสารอยู่หน้าอาคาร และใช้เป็นสถานที่พักผ่อนหรือพูดคุยกันในยามว่าง ถือเป็นจุดเชื่อมโยงของชุมชนที่มีชีวิตชีวาในยุคนั้น

ปัจจุบัน แม้สามล้อถีบจะลดน้อยลงจากสภาพสังคมที่เปลี่ยนไป แต่ภาพในอดีตเช่นนี้ยังคงมีคุณค่า และสะท้อนเรื่องราวความทรงจำของเมืองโคราช ที่ครั้งหนึ่งเคยมีชีวิตชีวาด้วยแรงถีบและเสียงหัวเราะของผู้คนริมถนน

เครดิตภาพ: Bob Penoyer

หมายเหตุ: ขอขอบคุณภาพเก่าที่มีคุณค่าในการบอกเล่าเรื่องราววิถีชีวิตของคนไทยในอดีต