Wabi-Sabi วะบิ-ซาบิ ปรัชญาชีวิตของชาวญี่ปุ่น คุณค่าของความไม่สมบูรณ์แบบ คุณสมบัติ 7 ประการ หัวใจสำคัญของแนวคิดแบบ Wabi-Sabi ไม่สมบูรณ์แบบก็สวยงามได้

 

Wabi-Sabi เป็นคำสองคำที่แยกออกจากกันในภาษาญี่ปุ่น

• คำว่า Wabi (侘)  สื่อถึง การชื่นชมความงามที่สมถะ และ เรียบง่าย

 

• Sabi (寂) สื่อถึง การทำลาย และ การเปลี่ยนผ่านในรูปแบบต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นการเปลี่ยนฤดู หรือการชราภาพของมนุษย์ เป็นต้น 

 

Wabi-Sabi หมายถึง คตินิยม ที่เชิดชูความงามที่ไม่สมบูรณ์แบบ แต่เรียบง่าย จากการเปลี่ยนผ่านของชีวิตมนุษย์ โดยที่ไม่ต้องพยายามปรับปรุง หรือเปลี่ยนแปลงอะไรเลย

 

 

Wabi-Sabi ปรัชญาชีวิตที่สอนให้เราเห็นคุณค่าของตัวเองในแบบที่เราเป็น

ปัจจุบัน ปรัชญาชีวิต Wabi-Sabi ได้ถูกนำมาประยุกต์ใช้กับแนวคิดในการใช้ชีวิตของคนรุ่นใหม่มากขึ้น

 

การนำแนวคิด Wabi-Sabi มาปรับใช้ในการทำงาน อย่างเช่น เราไม่จำเป็นต้องทำทุกอย่างได้อย่างสมบูรณ์แบบนักหรอก งานทุกชิ้นย่อมมีข้อผิดพลาดได้เสมอและมันไม่ผิดแปลกอะไรเลย แค่เรารู้จักให้คุณค่ากับสิ่งที่ผิดพลาดไปในฐานะบทเรียนของชีวิต

 

การใช้ชีวิตในโลกของความงาม กรอบความคิดของสังคมที่กำหนด Beauty Standard ไว้ที่ความอ่อนเยาว์และรูปร่างที่สวยงามตามขนบเสมอ  สิ่งที่ตรงข้ามกับแนวคิดของ Wabi-Sabi ที่ให้คุณค่ากับความงามทุกรูปแบบของมนุษย์ การดูแลสภาพร่างกายให้แข็งแรงเป็นเรื่องที่สำคัญ และการดูแลสภาพจิตใจด้วยการยอมรับว่า บางสิ่งต้องเปลี่ยนผ่านไปตามกาลเวลาสำคัญยิ่งกว่า แทนที่จะเครียดวิตกกังวลกับการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้น ไม่ว่าจะเป็น น้ำหนักตัว ริ้วรอย หรือสิ่งอื่นที่ไม่ตรงกับ Beauty Standard ของสังคม เราควรมองคุณค่าความงามในแบบที่ตัวเองเป็น เพราะ ไม่มีอะไรจีรังยั่งยืนตลอดไป และในทุกความไม่สมบูรณ์แบบย่อมสวยงามเสมอ

 

 

หัวใจสำคัญของความงามแบบ Wabi-Sabi

1.เป็นธรรมชาติ  ความเป็นส่วนหนึ่งของธรรมชาติ ไร้การปรุงแต่ง โชว์พื้นผิวที่แฝงด้วยความเปราะปรางต่อสภาพอากาศ อย่างเช่น การเปิดเผยเนื้อแท้ของลายไม้ วัตถุที่สนิมขึ้น ซีดจางจากแดด หรือมัวหมองจากการตากฝน มักแฝงไปด้วยรอยเหี่ยวย่น หรือการหลุดลอก

 

2.ไม่สม่ำเสมอ  ความแตกต่างจากมาตรฐานเดิมที่เคยเห็น หรือเคยเป็น อาจเกิดขึ้นจากความไม่ตั้งใจ แต่เกิดเป็นความสวยงาม อย่างเช่น การซ่อมแซมถ้วยชามที่แตกกลับมาใช้งานได้ใหม่อย่างสวยงาม (คินสึงิ : Kintsugi)

 

 

3.สันโดษ  Wabi-Sabi จะไม่โฉ่งฉ่าง รักความสงบ  เป็นส่วนตัว มุมใดมุมหนึ่ง  อย่างเช่น ดอกไม้ป่าที่ขึ้นเองตามธรรมชาติที่ซอกตึก จนกลายเป็นสวนที่มองแล้วสวยงาม สร้างความรื่นรมย์ 

 

4.ไม่เสแสร้ง  ความไม่เสแสร้ง ทำให้ Wabi-Sabi ดูถ่อมตัว สงบเสงี่ยม ไม่จำเป็นต้องถูกชื่นชม หรือให้ค่าโดยตรง Wabi-Sabi จึงไม่ใช่วัตถุประเภทที่จะเก็บรักษาในพิพิธภัณฑ์ ต้องการการแปะป้าย หรือถูกมองว่าเป็นของมีคุณค่าตามรสนิยมในท้องตลาด

 

 

5.กำเนิดจากดิน  Wabi-Sabi อาจจะดูหยาบ ไม่ประณีต และมักทำจากวัสดุซึ่งเรายังมองเห็นเนื้อแท้เดิมของมันได้

 

6.หม่นมัว  Wabi-Sabi มักจะมีลักษณะอ่อนจาง ไม่ชัดเจน คล้ายกับว่ากำลังจะเลือนหายไป อย่างเช่น วัสดุที่เคยมีสีสดใสกลับกลายเป็นสีมอ ๆ เหมือนดิน Wabi-Sabi จึงมักมาในเฉดสีเทา น้ำตาล สีดำหม่น ๆ สีเขียวหม่น หรือน้ำเงินหม่น

 

 

7.เรียบง่าย  การลดทอนองค์ประกอบที่ฟุ่มเฟือยออกไป เปิดเผยถึงความเป็นจริงตามธรรมชาติ ซึ่งไร้การปรุงแต่ง แสดงสัจจะแท้จริงของธรรมชาติอย่างตรงไปตรงมา

 

 

ไม่สมบูรณ์แต่ทำไมยังสวยงาม

Wabi-Sabi อาจพูดได้ว่า ในร่องรอยของความไม่สมบูรณ์นั้นต่างแฝงความทรงจำ สิ่งที่ทำให้เราหวนถึงอดีต หรือเหตุการณ์สำคัญบางอย่าง ทำให้สิ่งที่เห็นเหล่านี้เกิดเรื่องราวที่ช่วยส่งเสริมความสวยงาม และทำให้เราจดจำความสำคัญของสิ่งนั้น ๆ ได้ชัดเจนมากขึ้น