ภาวะอารมณ์แปรปรวน” (Mood Swings)
อารมณ์แปรปรวนคืออะไร?
“อารมณ์แปรปรวน” (Mood Swings) คืออาการที่บุคคลมี การเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์อย่างรวดเร็วหรือผิดปกติ โดยอาจเปลี่ยนจากรู้สึกดีเป็นรู้สึกเศร้า โมโห หงุดหงิด หรือเครียดอย่างฉับพลัน และอารมณ์อาจรุนแรงจนส่งผลกระทบต่อความสัมพันธ์ การทำงาน หรือชีวิตประจำวัน
สาเหตุของอารมณ์แปรปรวน
อารมณ์แปรปรวนอาจเกิดจากหลายสาเหตุ แบ่งออกเป็นปัจจัยทางชีวภาพ จิตใจ และสภาพแวดล้อม ดังนี้
1. ความผิดปกติของสารเคมีในสมอง
-
เซโรโทนิน (Serotonin) และ โดพามีน (Dopamine) เป็นสารสื่อประสาทที่เกี่ยวข้องกับอารมณ์
-
การขาดสมดุลของสารเหล่านี้อาจทำให้เกิดอารมณ์เศร้า เครียด หรือฉุนเฉียวง่าย
2. ฮอร์โมน
-
ช่วงก่อนมีประจำเดือน (PMS)
-
ระยะวัยรุ่น หรือวัยทอง
-
ภาวะหลังคลอด (Postpartum)
-
ผู้ที่มีปัญหาเกี่ยวกับต่อมไทรอยด์
3. ภาวะทางจิตเวช
-
โรคซึมเศร้า (Major Depressive Disorder)
-
โรคไบโพลาร์ (Bipolar Disorder)
-
ภาวะวิตกกังวล (Anxiety Disorders)
-
โรคบุคลิกภาพไม่มั่นคง (Borderline Personality Disorder)
4. การใช้สารกระตุ้น / ยาบางชนิด
-
ยาเสพติด
-
ยาคุมกำเนิด
-
ยารักษาโรคบางประเภท เช่น corticosteroids
5. พฤติกรรมในชีวิตประจำวัน
-
พักผ่อนไม่เพียงพอ
-
ขาดการออกกำลังกาย
-
ความเครียดเรื้อรัง
🔬 อาการที่ควรสังเกต
-
อารมณ์เปลี่ยนอย่างรวดเร็วแบบไม่มีเหตุผล
-
หงุดหงิดหรือโกรธง่าย
-
รู้สึกเศร้าโดยไม่มีปัจจัยกระตุ้นที่ชัดเจน
-
ขาดแรงจูงใจในการทำสิ่งต่าง ๆ
-
รู้สึกผิดหรือหมดคุณค่าในตัวเอง
-
อารมณ์แปรปรวนจนมีผลกระทบต่อความสัมพันธ์หรือหน้าที่การงาน
หากอาการรุนแรง ควรปรึกษาแพทย์หรือจิตแพทย์ เพื่อประเมินและวินิจฉัยอย่างเหมาะสม
วิธีการวินิจฉัย
แพทย์หรือจิตแพทย์จะใช้การซักประวัติ ตรวจร่างกาย และแบบประเมินทางจิตเวช เช่น
-
แบบสอบถาม PHQ-9 สำหรับภาวะซึมเศร้า
-
GAD-7 สำหรับภาวะวิตกกังวล
-
Mood Disorder Questionnaire (MDQ) สำหรับโรคไบโพลาร์
หากสงสัยมีโรคทางกายเป็นสาเหตุ อาจมีการตรวจเลือด ตรวจฮอร์โมน หรือตรวจทางระบบประสาทเพิ่มเติม
✅ แนวทางการดูแลรักษา
1. การรักษาด้วยยา
-
ยากลุ่ม SSRI / SNRI สำหรับภาวะซึมเศร้าหรือวิตกกังวล
-
ยารักษาอารมณ์สองขั้ว เช่น lithium, valproate
-
ยาต้านอาการทางจิต (antipsychotics) ในบางกรณี
-
ยาควบคุมฮอร์โมน (หากเกี่ยวข้องกับรอบเดือนหรือไทรอยด์)
การใช้ยาต้องอยู่ภายใต้คำแนะนำของแพทย์เท่านั้น
2. จิตบำบัด (Psychotherapy)
-
การบำบัดด้วยการพูดคุย เช่น CBT (Cognitive Behavioral Therapy)
-
ช่วยให้ผู้ป่วยเข้าใจความคิด – อารมณ์ – พฤติกรรมของตนเอง
-
ฝึกทักษะจัดการความเครียดและควบคุมอารมณ์
3. การดูแลตนเอง (Self-Care)
💡 ปรับพฤติกรรม
-
นอนให้เพียงพอ (วันละ 7–9 ชม.)
-
รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ โดยเฉพาะกรดไขมันโอเมก้า-3 และแมกนีเซียม
-
ออกกำลังกายสม่ำเสมอ เช่น เดิน วิ่ง โยคะ
ผ่อนคลายจิตใจ
-
ฝึกสมาธิ / สติ (Mindfulness)
-
จดบันทึกอารมณ์ประจำวัน (Mood Journal)
-
พูดคุยกับคนที่ไว้ใจ หรือเข้ากลุ่มสนับสนุน
🚨 เมื่อใดควรพบแพทย์?
-
อารมณ์แปรปรวนรุนแรงต่อเนื่องนานกว่า 2 สัปดาห์
-
มีความคิดอยากทำร้ายตัวเองหรือผู้อื่น
-
กระทบต่อชีวิตประจำวัน การเรียน การงาน หรือความสัมพันธ์
-
เคยมีประวัติครอบครัวเกี่ยวกับโรคทางจิตเวช
📝 อารมณ์แปรปรวนอาจเป็นสัญญาณของภาวะร่างกายหรือจิตใจที่ต้องการการดูแล ไม่ควรละเลยหรือมองว่า “เป็นแค่เรื่องเล็ก” การรับรู้ เข้าใจ และกล้าที่จะขอความช่วยเหลือ คือก้าวแรกของการดูแลสุขภาพจิตที่แท้จริง หากคุณหรือคนรอบข้างมีอาการเข้าข่าย อย่าลังเลที่จะปรึกษาผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพจิต เพราะการดูแลใจตัวเอง…สำคัญไม่แพ้การดูแลร่างกายครับ
📜 ภาพเก่าประวัติศาสตร์ “พระตะบอง” จากแผ่นดินสยาม สู่ความทรงจำ
"ทัพฟ้าไทย" ยืดอกรับ ส่งฝูงบินถล่มคลังแสงพระตะบอง ลั่น "เราไม่ได้เริ่มก่อน" แต่ต้องทำเพื่อปกป้องประชาชน
ไทยยื่น 3 เงื่อนไข "GBC..รอบนี้กูเอาจริง"
รู้จัก M777 ปืนใหญ่สนามตัวโหด เบา คล่อง ยิงแม่นระดับนำวิถี ตัวเปลี่ยนเกมสงครามยุคใหม่
จรวดจีนฟัดจรวดจีน เปิดคลังอาวุธลับสมรภูมิสระแก้ว เมื่อไทย-เขมรต่างงัดไม้เด็ด "สายเลือดมังกร" มาดวลกัน
ทัพภาค 2 จัดหนัก งัดจรวดไทย DTI-1G รับใช้ชาติ ถล่ม BM-21 เขมรให้กระจาย
กฎหมายใหม่"การส่งข้อความลๅมกอนๅจๅร" อาจติดคุก เริ่มใช้ ต้นปี 69
"ซินแสดัง" เผยดวงเมืองประเทศไทย ปี 2569..ยิ่งรบ ยิ่งแข็งแกร่ง ศัตรูแพ้ราบคาบ
วิเคราะห์สถิติหวยปีใหม่ 2 มกราคม: เจาะลึกเลขเด่นรับโชควันศุกร์ 2569
ฮุน มาเนต เริ่มบทเจ้าเล่ห์ขอ รูบิโอ รมต.ต่างประเทศช่วยอุ้ม
เขมร งอแง ร้องสหรัฐฯ สวีเดนเกาหลีใต้ งดขายอาวุธให้ไทย
องค์กรช่วยเหลือระหว่างประเทศ เรียกร้องให้ไทยหยุดยิงทันที!!
บอกลาน้ำตาล ทำให้ผิวสวยสุขภาพดี
องค์กรช่วยเหลือระหว่างประเทศ เรียกร้องให้ไทยหยุดยิงทันที!!
เขมรมีการเรียกร้อง ไทยต้องถอยกลับไปจุดเดิมเท่านั้น ให้คนเขมรกลับมาอยู่ที่ทำกินเดิม
ทึ่งทั่วโลก : "ทะเลสาบเพโท" ทะเลสาบสีฟ้าเทอร์ควอยซ์แสนสดใสที่มองจากมุมสูงแล้วมีรูปร่างเหมือน "หัวสุนัขจิ้งจอก" ด้วยน๊า
จะว่าไปแล้ว "น้ำผึ้ง" นั้นคือ อุจจาระของผึ้งหรือไม่ ?
ทึ่งทั่วไทย : "สะพานท่าเทียบเรือแหลมบาลีฮาย" (Bali Hai Pier) ในยามค่ำคืน
เตือนแล้วนะ! 3 ผลไม้ที่ "เซลล์มะเร็ง" โปรดปราน หมอยังไม่กล้าแตะ แต่หลายคนกินทุกวันโดยไม่รู้ตัว