แปรงฟัน ก่อน หรือ หลังกินข้าว

ผู้เชี่ยวชาญชี้ว่า การแปรงฟันก่อนรับประทานอาหารเช้า สร้างผลกระทบที่แตกต่างจากการแปรงฟันหลังจากรับประทานอาหารอยู่ไม่น้อย

คุณหมอลอว์เรนซ์ สมิธ ทันตแพทย์ในเครือบูพา ประจำการอยู่ที่สถานพยาบาลทางทันตกรรมไบรเยอร์ วอลเลซ ในย่านไนท์สบริดจ์ของกรุงลอนดอน ประเทศอังกฤษ ได้ออกมาชี้แนะเคล็ดลับในการรักษาสุขภาพฟัน ระหว่างการร่วมงานเลี้ยงในเทศกาล ซึ่งเต็มไปด้วยอาหารและของหวานจำนวนมาก

คุณหมอแนะนำว่า หากจะรับประทานของหวาน ให้รับประทานต่อจากมื้อหลักในทันที และไม่ควรรับประทานของหวานเป็นระยะ ๆ ตลอดทั้งวัน เพราะการบริโภคน้ำตาลจะไปกระตุ้นให้แบคทีเรียในช่องปากสร้างกรดออกมา จะทำให้ฟันผุได้ง่าย

ควรแปรงฟัน ก่อน หรือ หลังอาหารมื้อเช้า

ในช่วงเช้า ควรดื่มก่อนกินอาหารอย่างน้อย 45 นาที เพื่อให้กระเพาะอาหารทำงานได้ดี และไม่ทำให้ท้องอืดก่อนกินอาหารด้วย

คุณหมอสมิธชี้ว่า การแปรงฟันก่อนรับประทานอาหารเช้า จะทำให้เคลือบฟันบางลง พอเราไปรับประทานอาหารที่มีความเป็นกรด หรืออาหารที่มีน้ำตาลผสมอยู่เป็นจำนวนมาก หลังจากนั้นย่อมส่งผลกระทบที่ไม่ดีต่อสุขภาพฟัน

ควรแปรงฟันหลังมื้อเช้าจะดีที่สุด เนื่องจากการแปรงฟันหลังมื้อเช้า จะกำจัดแบคทีเรียในช่องปาก และเศษอาหารออกทันที  

การแปรงฟันหลังอาหารมื้อเช้า ไม่ควรทำทันทีที่รับประทานเสร็จ ควรรอประมาณ 30 นาที หลังจากรับประทานอาหารแล้ว เพื่อให้น้ำลายในปากช่วยปรับระดับค่าความเป็นกรด-ด่าง (pH) ในปากมีความสมดุลเสียก่อน รวมถึงเป็นการปล่อยให้น้ำลายคืนแร่ธาตุกลับสู่ฟัน จะช่วยไม่ให้เป็นโรคฟันผุและโรคเหงือกอักเสบ

ไม่ควรแปรงฟันทันทีหลังกินข้าวเสร็จ

อาหารบางชนิดมีฤทธิ์เป็นกรด อย่างเช่น น้ำอัดลม  เบเกอรี่  ของทอด  นม เป็นต้น ทำให้เคลือบฟันอ่อนตัวลงอย่างน้อย 30-60 นาที หากแปรงฟันระหว่างนี้อาจเพิ่มโอกาสให้ฟันสึกกร่อนง่ายยิ่งขึ้น เนื่องจากกรดจากอาหารและเครื่องดื่มขัดสีบริเวณตัวฟันจนกัดกร่อนผิวเคลือบฟัน ทางที่ดีควรปล่อยให้เอนไซม์ในน้ำลายลด และปรับสภาพความเป็นกรด-ด่างในช่องปากให้สมดุลก่อน

หลังมื้ออาหารควรทำอย่างไร

หากรู้สึกมีเศษอาหารกวนใจอยู่ในช่องปาก แนะนำให้บ้วนปากด้วยน้ำสะอาด 1-2 แก้ว ทันทีหลังมื้ออาหาร  จากนั้นรอให้ครบ 1 ชม. ก่อนแล้วจึงแปรงฟัน

แปรงฟันแล้วรู้สึกหิวควรทำยังไง

แนะนำให้ดื่มน้ำแทน จะช่วยให้คลายหิวได้ช่วงระยะหนึ่งแล้ว น้ำยังช่วยชะล้างแบคทีเรียในช่องปากหลังมื้ออาหารได้ดี ยิ่งดื่มน้ำมากยิ่งช่วยชะล้างได้มาก ส่งผลให้มีสุขภาพช่องปากดียิ่งขึ้น

หากรู้สึกหิวมาก แนะนำให้กินได้ตามปกติ แต่ต้องแปรงฟันหลังจากมื้ออาหาร 30 นาที เพื่อไม่ให้แบคทีเรียสะสมในช่องปาก และทำให้ฟลูออไรด์ทำงานได้อย่างเต็มที่  

ไม่ควรกินอาหารหลังจากแปรงฟันทันที เนื่องจากอาหารที่กินเข้าไป อาจไปชะล้างฟลูออไรด์ในยาสีฟัน ส่งผลให้เคลือบฟันสึกกร่อนง่าย ทำให้ฟันผุง่ายขึ้นจากอาหารที่ตกค้างในช่องปากอีกด้วย

แปรงฟันอย่างไรถึงจะดีต่อฟัน

• ควรแปรงฟันอย่างน้อย 2-3 นาที เพื่อกำจัดเศษอาหารและคราบแบคทีเรียบนผิวฟันให้มากที่สุด

• วางแปรงลงบนฟันหน้าในแนวนอน ทำมุม 45 องศา ระหว่างรอยต่อของฟันและเหงือก

• ขยับแปรงไป-มาอย่างเบามือไปตามแนวฟันและเหงือก แปรงจากด้านนอกไปด้านในให้ครบทั้งฟันบนและล่าง อย่างน้อย 10 ครั้ง

• ขยับแปรงไปยังฟันบนปัดลง ส่วนฟันล่างให้ปัดขึ้น จากด้านนอกไปด้านในอย่างน้อย 10 ครั้ง

• แปรงลิ้นให้ทั่วเพื่อกำจัดแบคทีเรียที่ติดบนลิ้นออก อย่างน้อย 10 ครั้ง

• แปรงเสร็จให้บ้วนปากด้วยน้ำสะอาดเพียงเล็กน้อย เพื่อล้างคราบฟองที่ติดที่ริมฝีปาก ทั้งนี้เพื่อฟลูออไรด์ยังคงอยู่ในปากได้นานที่สุด