เงินบำนาญชราภาพแบบใหม่ VS แบบเดิม ต่างกันอย่างไร

เปิดวิธีคำนวณแบบง่าย “เงินบำนาญชราภาพแบบใหม่ VS แบบเดิม” ต่างกันอย่างไร

เปิดสูตรคำนวณเงินบำนาญชราภาพแบบใหม่ CARE – แบบเดิม แตกต่างกันอย่างไร ผู้ประกันตน ม. 33 และ ม. 39 ใครได้ประโยชน์ ใครเสียประโยชน์

เงินบำนาญชราภาพจากประกันสังคมเป็นเรื่องสำคัญที่ส่งผลต่อชีวิตความเป็นอยู่ของผู้ประกันตนหลังเกษียณ การปรับสูตรคำนวณใหม่จึงเป็นประเด็นที่สร้างความสนใจอย่างมาก มาทำความเข้าใจความแตกต่างระหว่างสูตรเก่าและสูตรใหม่แบบเข้าใจง่าย

เงื่อนไขในการรับบำนาญชราภาพ

1. อายุ 55 ปีบริบูรณ์ และ สิ้นสุดความเป็นผู้ประกันตน

2. ส่งเงินสมทบ ไม่น้อยกว่า 180 เดือน (15 ปี)

เงินบำนาญชราภาพ สูตรเดิมคำนวณอย่างไร?

สำหรับผู้ประกันตนมาตรา 33 การคำนวน

- คิด 20% ของฐานเงินเดือนเฉลี่ย 60 เดือนสุดท้าย (จากเพดานสูงสุดไม่เกิน 15,000 บาท)

- หากส่งเงินสมทบเกิน 180 เดือน (15 ปี) จะได้เพิ่มอีกปีละ 1.5%

เงินบำนาญชราภาพ = ฐานเงินเดือนเฉลี่ย 60 เดือนสุดท้าย × 20% + (อายุงานเกิน 180 เดือน × 1.5% ต่อปี)

สำหรับผู้ประกันตนมาตรา 39 การคำนวน

- คิด 20% จากฐานเงินเดือน 4,800 บาท (เป็นค่าคงที่ เนื่องจากส่งเงินสมทบจากฐานเงินเดือนนี้)

- หากส่งเงินสมทบเกิน 180 เดือน จะได้เพิ่มอีกปีละ 1.5% เช่นกัน

เงินบำนาญชราภาพ = 4,800 × 20% + (อายุงานเกิน 180 เดือน × 1.5% ต่อปี)

 ผู้ประกันตนที่เคยอยู่มาตรา 33 แล้วต่อมาเปลี่ยนเป็นมาตรา 39 จะได้รับเงินบำนาญลดลงอย่างมาก เพราะฐานเงินเดือนในการคำนวณลดลงจาก 15,000 บาท เหลือเพียง 4,800 บาท

สูตรใหม่ CARE คำนวณอย่างไร?

การคำนวณเงินบำนาญชราภาพสูตรใหม่แบบ CARE (Career-Average Revalued Earnings) หรือ “เฉลี่ยตลอดการทำงาน ปรับเป็นค่าเงินปัจจุบัน”  มีหลักการ ดังนี้

1. ไม่ใช้แค่ 60 เดือนสุดท้าย แต่คำนวณจากฐานเงินเดือนเฉลี่ยที่ส่งจริงตลอดอายุการทำงาน

2. ปรับค่าเงินในอดีตให้เป็นมูลค่าปัจจุบัน โดยคำนึงถึงอัตราเงินเฟ้อ

3. นำเงินสมทบทั้งหมดมาคำนวณ ทั้งช่วงที่เป็นมาตรา 33 และมาตรา 39

สูตรใหม่นี้ ผู้ได้ประโยชน์หลัก คือ ผู้ประกันตนมาตรา 39 ที่เคยเป็นมาตรา 33 มาก่อน

ผู้ประกันตนส่งเงินสมทบทั้งหมด 25 ปี โดยส่งในมาตรา 33 เป็นเวลา 15 ปี และส่งต่อในมาตรา 39 อีก 10 ปี

การคำนวนสูตรเดิม

- 20% × 4,800 บาท = 960 บาท

- บวกเพิ่ม 1.5% ต่อปีสำหรับการส่งเกิน 15 ปี (10 ปี × 1.5% × 4,800 บาท = 720 บาท)

- รวมได้รับบำนาญเดือนละ 1,680 บาท

การคำนวนสูตรใหม่

- 20% × ฐานเงินเดือนเฉลี่ยที่ส่งจริงในมูลค่าปัจจุบัน

- บวกเพิ่ม 1.5% ต่อปีสำหรับการส่งเกิน 15 ปี

- รวมได้รับบำนาญเดือนละประมาณ 3,800 บาท (เพิ่มขึ้นกว่า 2 เท่า)

การคำนวณจากสูตรใหม่ทำให้ผู้ที่ต่อประกันในมาตรา 39 ได้รับเงินเพิ่มขึ้นตามระยะเวลาการส่งเงินสมทบ

- ส่งต่อ 1 ปี: จากสูตรเดิม 2,786 บาท เป็น 3,088 บาท (เพิ่มขึ้น 11%)

- ส่งต่อ 3 ปี: จากสูตรเดิม 2,176 บาท เป็น 3,259 บาท (เพิ่มขึ้น 50%)

- ส่งต่อ 5 ปี: จากสูตรเดิม 1,320 บาท เป็น 3,417 บาท (เพิ่มขึ้น 159%)

การบังคับใช้สูตรใหม่

หากสูตรใหม่ผ่านการอนุมัติจากคณะกรรมการประกันสังคม จะมีการทยอยใช้งานแบบค่อยเป็นค่อยไป:

- 2568-2569: ใช้สูตรเก่า 100%

- 2570: ใช้สูตรเก่า 80% + สูตรใหม่ 20%

- 2571: ใช้สูตรเก่า 60% + สูตรใหม่ 40%

- 2572: ใช้สูตรเก่า 40% + สูตรใหม่ 60%

- 2573: ใช้สูตรเก่า 20% + สูตรใหม่ 80%

- 2574 เป็นต้นไป: ใช้สูตรใหม่ (CARE) เต็มรูปแบบ

การปรับสูตรคำนวณบำนาญชราภาพนี้มุ่งเน้นสร้างความเป็นธรรมให้ผู้ประกันตนทุกกลุ่ม โดยเฉพาะผู้ที่ต้องเปลี่ยนสถานะจากมาตรา 33 เป็นมาตรา 39 ให้ได้รับเงินบำนาญที่สอดคล้องกับเงินสมทบที่จ่ายไปตลอดชีวิตการทำงาน

อย่างไรก็ดี การคำนวณเงินบำนาญชราภาพสูตรใหม่แบบ CARE  นี้ จะเข้าสู่การทำประชาพิจารณ์เพื่อแก้ไขกฎหมายภายใน 30 วันให้แล้วเสร็จภายใน 90 วัน