ความนับถือในตัวเอง การเห็นคุณค่าในตัวเอง (Self-Esteem) ช่วยป้องกันโรคซึมเศร้าได้
ความนับถือในตัวเอง การเห็นคุณค่าในตัวเอง (Self-esteem) หมายถึง การมีความภาคภูมิใจในตนเองสูง
ในด้านจิตวิทยา “ความนับถือในตัวเอง” ใช้เพื่ออธิบายความรู้สึกโดยรวมของบุคคลเกี่ยวกับคุณค่าของตัวเอง หรือคุณค่าส่วนบุคคลว่า ตัวคุณนั้นชื่นชมและชอบตัวเองมากแค่ไหน
- ความนับถือในตัวเองมักเป็นลักษณะของบุคลิกภาพหมายถึง ความมั่นคง และยั่งยืน
- ความนับถือในตัวเองสามารถเกี่ยวข้องกับความเชื่อที่หลากหลายเกี่ยวกับตัวเอง อย่างเช่น การประเมินรูปลักษณ์ ความเชื่ออารมณ์ และพฤติกรรมของคุณ
Edward Higgins นักจิตวิทยา ได้จัดประเภทของ ตัวตน ออกเป็น 3 มุมมอง ได้แก่
- ตัวตนที่แท้จริงของเรา คือ สิ่งที่เราเป็น ไม่ว่าจะเป็น บุคลิกลักษณะ ความฉลาด ความสามารถ รวมไปถึงรูปร่างหน้าตาภายนอก
- ตัวตนที่เราต้องการที่จะเป็น คือ คนที่เรามีความฝัน และเป้าหมายที่เราต้องการที่จะเป็น
- ตัวตนที่เกิดจากมุมมองของคนอื่น คือ สิ่งที่คนอื่นมองเรา ว่าเราเป็นเช่นไร
งานวิจัยทางจิตวิทยา ได้ทำการศึกษาและค้นพบว่า การที่เรารู้สึกว่า ตัวตนที่แท้จริงของเรา กับ ตัวตนที่เราต้องการที่จะเป็น ไม่สอดคล้องกัน ส่งผลต่อความเสี่ยงในการเป็นโรคซึมเศร้าได้ คนที่รู้สึกแบบนี้ จะมีการเห็นคุณค่าในตัวเองต่ำ
วิธีการรับมือ เมื่อต้องเผชิญกับปัญหาความซึมเศร้า และการเห็นคุณค่าในตัวเองต่ำ
1.พูดคุยให้กำลังใจตัวเอง เลือกใช้ภาษาที่เป็นบวก เป็นเรื่องที่สำคัญมาก ๆ เพราะคนที่ตัดสินตัวเองมากที่สุด ก็คือตัวเราเอง การพูดให้กำลังใจตัวเอง อย่างเช่น “เหตุการณ์นี้ เป็นเรื่องชั่วคราว เราเก่ง และมีความสามารถ เดี๋ยวเราก็จะจัดการ และผ่านมันไปได้” เป็นสิ่งที่จำเป็น จะต้องเชื่อในตัวเองให้ได้ ก่อนที่จะให้คนอื่นมาเชื่อ เมื่อเรามีกำลังใจจากตัวเอง ก็เป็นเรื่องง่ายที่จะฝ่าฝันอุปสรรคต่าง ๆ ไปได้
2.จัดการกับความคิดภายในของตัวเอง เมื่อกำลังเผชิญกับภาวะซึมเศร้า อาจจะมองไม่เห็น โอกาส หรือความเป็นไปได้ ที่เหตุการณ์ต่างๆ จะคลี่คลายไปได้ ให้คิดจินตนาการถึงสิ่งที่อยากได้ ชีวิตที่อยากได้ และคนที่อยากจะเป็น โฟกัสไปกับสิ่งนั้น แทนที่จะมองแต่ปัญหาที่เกิดขึ้น และเริ่มลงมือปฏิบัติ รู้สึก ให้เหมือนกับว่าสิ่งที่ต้องการได้เกิดขึ้นกับเราแล้วในปัจจุบันนี้จริง ๆ
3.ฝึกสมาธิ เป็นการฝึกเพื่อให้รู้เสมอว่า เรารู้สึกอะไรอยู่ ให้รู้เท่าทัน และเลือกที่จะตอบสนองต่อความคิดที่เกิดขึ้นอย่างมีสติ ไม่ปรุงแต่ง อยู่กับปัจจุบันขณะ
4.ดูแลตัวเอง และรักตัวเอง การให้อภัยตัวเอง ปลอบใจตัวเอง ในเรื่องที่ทำผิดพลาดไปในอดีต เรียนรู้ และนำมาเป็นประสบการณ์ในการดำเนินชีวิตต่อไป แทนที่จะเป็นคนที่สมบูรณ์แบบ ก็ให้เป็นคนที่ดีกว่า เก่งกว่า คนที่เคยเป็นเมื่อวาน ค่อย ๆ พัฒนาไปเรื่อย ๆ จนกว่าจะเป็นคนที่สมบูรณ์แบบในวันหนึ่ง อย่ากดดันตัวเองมากจนเกินไป
ข้อดีของการมีความนับถือในตัวเอง (Self-Esteem)
- มีความมั่นใจ
- สามารถที่จะกล่าวคำว่า “ไม่” ออกมาได้
- มีมุมมองเชิงบวก
- มีความสามารถในการดูจุดแข็ง และจุดอ่อน โดยรวมของผู้อื่น และยอมรับได้
- ประสบการณ์เชิงลบไม่ส่งผลต่อมุมมองโดยรวม
- สามารถแสดงความต้องการออกมาได้อย่างชัดเจน
วิธีสร้างความนับถือให้ตัวเอง
- คิดเกี่ยวกับสิ่งที่ทำได้ดี อะไรคือจุดแข็งของคุณ
- เฉลิมฉลองสิ่งเล็ก ๆ ในชีวิต ให้ชื่นชมตัวเองเมื่อคุณประสบความสำเร็จแม้กระทั่งเรื่องเล็ก ๆ น้อย ๆ
- ท้าทายการคิดเชิงลบ ปรับเปลี่ยนความคิด และมุมมองใหม่ ๆ ในปัญหา ด้วยการมองหาคำอธิบาย ทางเลือก และนำสิ่งต่าง ๆ เข้ามาในมุมมอง
- คิดเกี่ยวกับสิ่งที่คุณสามารถเปลี่ยนแปลงได้ ไม่คิดกังวลกับสิ่งที่ไม่สามารถเปลี่ยนแปลงได้
- หลีกเลี่ยงการพยายามทำสิ่งต่าง ๆ อย่างสมบูรณ์แบบ เป็นไปไม่ได้ที่ทุกอย่างจะสมบูรณ์แบบ
- หยุดวิตกกังวลหากคุณทำผิด ทุกคนสามารถทำผิดพลาดได้
- ทำในสิ่งที่คุณชอบ จะง่ายกว่าถ้าเลือกทำสิ่งที่ชอบ
- เลือกอยู่กับคนที่ไม่ทำให้คุณผิดหวัง
- ลองทำอาสาสมัครช่วยเหลือผู้คน เมื่อได้เป็นผู้ให้ สิ่งนี้จะทำให้รู้สึกดีกับตัวเองมากขึ้น
- การออกกำลังกายจะช่วยปรับปรุงอารมณ์ให้ดีขึ้นได้