อันตราย ! หากเกิดภาวะวูบหมดสติ

 

ภาวะวูบหมดสติ (Syncope Attack) คือ ภาวะการสูญเสียการรับรู้สติ ความรู้สึกตัว และ การทรงตัวชั่วคราว โดยทั่วไปเกิดจากเลือดไปเลี้ยงสมองลดลงชั่วขณะ ทำให้สมองขาดออกซิเจนชั่วคราวจะมีลักษณะอาการเฉพาะ คือ หมดสติเฉียบพลัน เกิดขึ้นชั่วขณะในระยะเวลาอันสั้น สามารถฟื้นคืนสติได้เอง

 

 

แสดงออกทางอาการหลากหลาย เช่น

• เรียกไม่รู้สึกตัว

 

• ล้มลงกับพื้น ทรงตัวไม่อยู่

 

• อาจมีอาการเกร็งที่มือ เท้า ตาค้างชั่วขณะ

 

• เหงื่อออกที่ใบหน้า

 

• ป่วยจะจำเหตุการณ์ตอน หมดสติไม่ได้ โดยจะมีระยะเวลาการหมดสติ ตั้งแต่ 30 วินาที ถึง 5 นาที ขึ้นกับสุขภาพพื้นฐานเดิมของผู้ป่วย

 

• ผู้ป่วยบางราย อาจจะมีอาการนำมาก่อนเกิดอาการวูบหมดสติ เช่น รู้สึกหวิว ๆ มึนศีรษะ โคลงเคลง ตาพร่า หรือ เห็นแสงแวบวาบ ปลายมือ ปลายเท้าเย็น คลื่นไส้ เป็นต้น

 

 

อาการวูบไม่รู้ตัวเป็นอันตรายมากโดยเฉพาะคนที่ต้องทำงานบนที่สูง ผู้ที่ต้องใช้ยาพาหนะ ขณะทำงานกับเครื่องจักร โดยเฉพาะบางอาชีพที่มีความเสี่ยงสูง เช่น พนักงานขับรถ นักบิน นักประดาน้ำ คนงานก่อสร้าง ซึ่งอาจเกิดอุบัติเหตุซ้ำเติมจากการภาวะวูบได้ ในผู้สูงอายุพบมากถึง 23% พบอุบัติการณ์ของภาวะนี้ในคนทั่วไป 3% ผู้ที่เคยมีอาการวูบหมดสติมีโอกาสเกิดซ้ำได้อีกถึง 1 ใน 3 เท่า

 

 

สาเหตุของภาวะวูบหมดสติ

เกี่ยวกับหัวใจโดยตรง เช่น

• เกิดจากหัวใจเต้นผิดจังหวะทั้งชนิดเร็ว และ ช้า

 

• หลอดเลือดหัวใจตีบ

 

• กล้ามเนื้อหัวใจหนาตัวผิดปกติ

 

• ลิ้นหัวใจตีบ

 

• กล้ามเนื้อหัวใจบีบตัวผิดปกติ

 

• ภาวะหัวใจล้มเหลวเฉียบพลัน

 

 

เกี่ยวกับระบบประสาทอัตโนมัติทำงานผิดปกติ

• มักพบตามหลังสถานการณ์เฉพาะบางอย่าง เช่น หลังไอ จาม เบ่งอุจจาระ เบ่งปัสสาวะ

 

•  ยืนนาน ๆ ในที่แออัด หรือ อากาศร้อน

 

• กลัวการเจาะเลือด

 

• กลัวเข็มฉีดยา

 

• เกิดจากการเสียเลือด หรือขาดน้ำ เช่น ท้องเสียรุนแรง

 

• มีเลือดออกในอวัยวะภายใน

 

• เกิดจากยาบางชนิด โดยเฉพาะยาลดความดันโลหิตสูง ยารักษาต่อมลูกหมาก ยาต้านอาการซึมเศร้า หรือ แม้แต่ยาเบาหวาน สิ่งที่เป็นอันตราย

 

• โรคทางสมองบางอย่างที่มีระบบประสาทอัตโนมัติเสื่อม เช่น โรคพาร์กินสัน โรคสมองเสื่อม

 

อาการวูบที่ควรพบแพทย์

• วูบแล้วหมดสติ - ชัก

 

• ปากเบี้ยว ลิ้นแข็ง พูดไม่ชัด ชา มีอาการใบหน้าบิดเบี้ยว หรือ อ่อนแรงร่างกายครึ่งซีก

 

• หัวใจเต้นผิดปกติ หรือ ในผู้สูงอายุรวมถึงผู้ที่มีโรคประจำตัว

 

วิธีการป้องกันภาวะวูบหมดสติ

1.รับประทานอาหารให้ครบห้าหมู่

 

2.ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ ไม่ควรออกกำลังกายหนักเกินไป หรือ หักโหม

 

3.ควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกินมาตรฐาน

 

4.ดื่มน้ำให้เพียงพอในแต่ละวัน

 

 

5.พักผ่อนให้เพียงพอ นอนหลับให้เป็นเวลา

 

6.หากมีอาการวูบตอนเปลี่ยนท่า ควรเปลี่ยนท่าช้า ๆ

 

7.หมั้นตรวจสุขภาพประจำปี อย่างน้อยปีละ1 ครั้ง

 

เมื่อพบผู้ป่วยวูบหมดสติควรทำอย่างไร ?

1.ให้ผู้ป่วยนอนราบบนพื้นที่สะอาด ปลอดภัย

 

2.ไม่มุงดู เพื่อให้อากาศถ่ายเทสะดวก

 

3.ตะแคลงศีรษะไปด้านข้างป้องกันลิ้นตก

 

 

4.ถ้ากำลังรับประทานอาหารอยู่ มีอาหารอยู่ในปาก หรือ มีฟันปลอม ควรใช้ผ้าล่วงเอาเศษอาหารออกจากปาก และ ถอดฟันปลอม

 

5.เรียกรถฉุกเฉิน นำตัวส่งโรงพยาบาล