ภาวะขากระตุกขณะหลับ

โรคภาวะขากระตุกขณะหลับ คือ โรคที่มีการกระตุกของขาซ้ำๆ ขณะนอนหลับ หรือ PLMD (Periodic Limb Movement Disorder)

อาการของภาวะขากระตุกขณะหลับ

ผู้ป่วยอาจตื่นตอนกลางคืนหลายครั้งจากการที่ขากระตุกสามารถเกิดได้กับทุกเพศทุกวัย แม้จะดูเหมือนเป็นอาการที่ไม่ได้มีอันตรายมากนัก แต่ที่จริงแล้วเป็นอาการที่ไม่ควรมองข้าม ทำให้สมองมีการตื่นตัวบ่อย ๆ ขณะหลับ ผู้ป่วยไม่สามารถเข้าสู่ภาวะหลับลึกได้ มักมีอาการเหมือนคนนอนไม่เต็มอิ่ม ง่วงนอนในเวลากลางวัน ภาวะนี้มักจะทราบโดยการสอบถามจากคนที่นอนข้างกัน  

• มีอาการขากระตุกเป็นพัก ๆ ขณะนอนหลับ เกิดได้ทั้งขาข้างเดียว และสองข้าง รวมถึงอวัยวะอื่น ๆ 

• หากมีอาการจะเกิดการกระตุกเป็นจังหวะซ้ำ ๆ ประมาณ 20-40 วินาที ซึ่งระยะเวลาของอาการจะขึ้นอยู่กับตัวบุคคล

• ความรุนแรงมีตั้งแต่ระดับกระดิกเบา ๆ ที่อวัยวะส่วนต่าง ๆ ไปจนถึงเกิดการสะบัดอย่างรุนแรง
• ผู้ป่วยจะมีพฤติกรรมสะดุ้งตื่นตอนกลางคืนบ่อยครั้ง ส่งผลต่อคุณภาพการนอน จากความไม่สบายตัวหรือรู้สึกเหนื่อย ทำให้การนอนหลับไม่ต่อเนื่อง
• ตื่นเช้ามามีอาการเหมือนคนนอนไม่เต็มอิ่ม ง่วงนอนในเวลากลางวัน ประสิทธิภาพในด้านต่างๆ ลดลง เกิดอารมณ์แปรปรวน และหงุดหงิดง่าย

สาเหตุของภาวะขากระตุกขณะหลับ

• อาจเกิดจากโรคหรืออาการเจ็บป่วยที่เกี่ยวกับการนอนหลับ เช่น โรคลมหลับ ภาวะหยุดหายใจขณะหลับ หรือโรคขาอยู่ไม่สุข
• อาการแทรกซ้อนจากภาวะเจ็บป่วยอื่น ๆ เช่น โรคเบาหวาน โรคไต โรคโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็ก โรคที่เกี่ยวกับพัฒนาการทางร่างกาย เป็นต้น
• ได้รับผลกระทบจากการรับยาบางชนิด เช่น ยารักษาโรคซึมเศร้า ยาแก้แพ้ ยาระงับประสาท และยารักษาโรคจิตเภท บางชนิด
• ปัจจัยกระตุ้นที่ทำให้ร่างกายนอนหลับได้ไม่ปกติ เช่น การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ การดื่มเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีน ก่อนนอน ความเครียดและความวิตกกังวล ฯลฯ
• ขณะตั้งครรภ์ คนท้องจะมีอาการรุนแรงขึ้นได้โดยเฉพาะช่วง   สองไตรมาสหลัง
• โรคทางพันธุกรรม และพัฒนาการทางร่างกาย เช่น กลุ่มอาการวิลเลียม,  โรคสมาธิสั้น 

วิธีรักษาภาวะขากระตุกขณะหลับ

• เริ่มจากการกินอาหารที่มีธาตุเหล็กให้มากขึ้น รวมถึงอาหารที่มีกรดโฟลิคสูง เพราะหากมีธาตุเหล็กและกรดโฟลิคในเลือดค่อนข้างต่ำ อาจส่งผลให้เกิดภาวะขากระตุกขณะหลับได้
• ควรงดเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ งดเครื่องดื่มจำพวกที่มีส่วนประกอบคาเฟอีนเป็นส่วนประกอบ เนื่องจากคาเฟอีนอาจมีส่วนทำให้อาการของภาวะนี้รุนแรงยิ่งขึ้น
• งดออกกำลังกายที่ใช้พลังงานมากเกินไป