จับแพะ/แพะรับบาป...ทำไมต้องแพะ?

“The Scapegoat” (แพะรับบาป) โดย William Holman Hunt 
ที่มา: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Holman-Hunt-Scapegoat-(Manchester).jpg

คำว่า "แพะรับบาป" หมายถึง ผู้ที่มิได้กระทำผิด แต่กลับต้องเป็นผู้รับโทษ หรือรับความผิดที่ผู้อื่นกระทำไว้ ที่มาของคำนี้ปรากฏในคัมภีร์ภาคพันธสัญญาเดิม ซึ่งเป็นคัมภีร์ของชาวอิสราเอลผู้มีภูมิหลังเป็นผู้เลี้ยงแพะ แกะเป็นอาชีพ

ในพิธีวันลบบาปประจำปีของชาวอิสราเอล ปุโรหิตจะเลือกแพะสองตัว โดยจับฉลากเพื่อให้ตัวหนึ่งเป็นแพะบูชายัญเพื่อไถ่บาปของประชาชน และอีกตัวหนึ่งเป็นแพะรับบาป

ปุโรหิตจะถวายแพะบูชายัญแด่พระยาห์เวห์ พระเจ้าของชาวอิสราเอล เพื่อที่พระองค์จะได้ยกโทษให้ชาวอิสราเอล จากนั้น ปุโรหิตจะนำแพะรับบาปไปปล่อยในถิ่นทุรกันดาร โดยเชื่อว่าบาปของชาวอิสราเอลจะติดไปกับแพะรับบาปและหายไปในถิ่นทุรกันดาร

การใช้แพะรับบาปเป็นพิธีกรรมที่แสดงถึงความเชื่อของชาวอิสราเอลว่า บาปเป็นสิ่งสกปรกที่ต้องถูกชำระล้างออกไป และผู้ที่รับบาปแทนผู้อื่นจะเป็นผู้แบกรับบาปนั้นไป

นอกจากนี้ การใช้แพะรับบาปยังเป็นสัญลักษณ์ของการไถ่บาปของพระเจ้า โดยที่พระองค์ทรงรับบาปของมนุษย์ไปแทนและทรงชำระล้างความบาปนั้นให้

ในปัจจุบัน สำนวน "แพะรับบาป" มักใช้เพื่อหมายถึงผู้ที่ถูกกล่าวหาหรือถูกลงโทษแทนผู้อื่นที่ไม่มีส่วนเกี่ยวข้อง หรือผู้ที่ถูกใช้เป็นเครื่องมือในการแก้ไขปัญหาต่างๆ โดยไม่คำนึงถึงความเป็นธรรม

ที่มา: Download Caught Tied Up Pillory Royalty-Free Stock Illustration Image - Pixabay