นักชีววิทยาตั้งสมมติฐาน เหตุใดมนุษย์มีอายุขัยสั้น?

สวัสดีค่าทุกคน  เคยสงสัยกันไหมคะว่าทำไมมนุษย์ถึงเจ็บป่วยง่าย และมีอายุขัยเฉลี่ยสั้นอยู่แค่ในช่วงอายุ 65-75 ปี วันนี้เราจะพามาดูสมมติฐานที่ชื่อว่า “longevity bottleneck” หรือคอขวดของความมีอายุยืนยาว ที่ได้รับการตีพิมพ์เผยแพร่ในวารสาร BioEssays โดย ดร.จัว เปโดร จี มากาเญส (João Pedro de Magalhães) นักจุลชีววิทยาจากมหาวิทยาลัยเบอร์มิงแฮมในสหราชอาณาจักร

       นักจุลชีววิทยา กล่าวว่า “ในขณะที่สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมรวมถึงมนุษย์ มีการเปลี่ยนแปลงเนื่องจากความแก่ชราอย่างเห็นได้ชัด แต่สัตว์เลื้อยคลานและสัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำบางชนิดกลับแสดงการเปลี่ยนแปลงเนื่องจากความแก่ชราช้ามาก จนถึงขั้นไม่มีการเปลี่ยนแปลงของความแก่ชราเลย” ซึ่งเขาได้ทำการศึกษาต่อและได้ตั้งสมมติฐานขึ้น

1. นักวิทยาศาสตร์ตั้งสมมติฐานว่าอายุขัยของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมอาจสั้นลง เนื่องจากการพยายามเอาชีวิตรอดในยุคไดโนเสาร์

   

   ภาพประกอบที่ 1 ไดโนเสาร์

           เขาเสนอเพิ่มเติมว่า “เป็นเวลากว่า 100 ล้านปีที่ไดโนเสาร์เป็นสัตว์นักล่าที่สำคัญ สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมโดยทั่วไปมีขนาดเล็ก ออกหากินเวลากลางคืน และมีอายุสั้น”

           นักจุลชีววิทยา ตั้งสมมติฐานต่อไปว่า “ความกดดันทางวิวัฒนาการอันยาวนานต่อสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมยุคแรกเพื่อการสืบพันธุ์อย่างรวดเร็ว นำไปสู่การสูญเสียหรือหยุดการทำงานของยีนและวิถีทางที่เกี่ยวข้องกับชีวิตที่ยืนยาว”

   

   ภาพประกอบที่ 2 นักจุลชีววิทยา João Pedro de Magalhães

   2. การวิวัฒนาการจากบรรพบุรุษของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมในช่วงการปกครองของไดโนเสาร์

          ตามที่นักวิทยาศาสตร์ระบุ สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมในยุคแรก ๆ บางส่วนถูกบังคับให้มีชีวิตอยู่จนถึงจุดต่ำสุดของห่วงโซ่อาหาร และอาจใช้เวลาถึง 100 ล้านปีในช่วงอายุของไดโนเสาร์ที่พัฒนาเพื่อความอยู่รอดผ่านการแพร่พันธุ์อย่างรวดเร็ว

   

   ภาพประกอบที่ 3 นักจุลชีววิทยา João Pedro de Magalhães กล่าวในรายการข่าว BBC

           แม้ว่าสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมจะสามารถพัฒนาช่วงชีวิตที่ยืนยาวได้แต่พวกมันไม่เลือกทำเช่นนั้น เนื่องจากต้องรีบขยายเผ่าพันธุ์ในยุคไดโนเสาร์ เพื่อไม่ให้สูญพันธุ์ จึงทำให้สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมโตไวเพื่อสืบพันธุ์ เป็นเหตุผลให้สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมแก่เร็วด้วยเช่นกัน (โตไว แก่ไว อายุสั้น)

   

   ภาพประกอบที่ 4 แผนภาพ “คอขวดของความมีอายุยืนยาว” ในสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม ช่วงยุคจูราสสิกและครีเทเชียส

   3. เหตุผลที่มนุษย์หรือสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมเจ็บปวดง่ายและอายุสั้น

             นักวิทยาศาสตร์ เสนอว่า ในยุคไดโนเสาร์ สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมมีความกดดันด้านการวิวัฒนาการอันยาวนาน ซึ่งมีผลกระทบต่ออายุของมนุษย์

             ผู้วิจัยได้ยกตัวอย่างทฤษฎีเพิ่มเติมของเขาเกี่ยวกับความสามารถของสัตว์บางชนิดในการซ่อมแซมและการฟื้นฟู ซึ่งเขาพบว่าสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมขาดยีนบางชนิดที่ช่วยซ่อมแซมและฟื้นฟูเซลล์ที่ได้รับความเสียหาย และเมื่อเปรียบเทียบกับญาติของไดโนเสาร์อย่างสัตว์เลื้อยคลานและสัตว์สะเทินน้ำสะเทินบกที่มียีนดังกล่าวอยู่ จึงอาจเป็นสาเหตุที่ทำให้สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมรวมทั้งมนุษย์แก่ชราได้ง่าย และนอกจากนี้ยังมีอัตราการป่วยเป็นโรคมะเร็งสูงกว่าสัตว์ชนิดอื่นอีกด้วย

   4. ความขัดแย้งของสมมติฐาน

             สมมติฐานนี้อาจใช้ไม่ได้กับ “ตุ่นหนูไร้ขน” สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมที่มีภูมิคุ้มกันต้านมะเร็ง และยังขัดแย้งกับความรู้ใหม่ ที่พบว่า ไดโนเสาร์เองก็มีอายุไม่ยืนยาวมากเท่าที่เคยคิดกัน และสังเกตว่าสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมบางชนิดมีชีวิตอยู่ได้นานมาก เช่น วาฬหัวบาตร ซึ่งเป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมที่มีอายุยืนที่สุด วาฬอาร์กติกและวาฬใต้อาร์กติก มีอายุยืนยาวกว่า 100 ปีอย่างสบาย และสามารถมีชีวิตอยู่ได้มากกว่า 200 ปี แต่อย่างไรก็ตาม การติดตามพิสูจน์ความถูกต้องของสมมติฐานนี้ จะเป็นประโยชน์อย่างยิ่งต่อการวิจัยเพื่อหาวิธีป้องกันรักษาโรคมะเร็งและยืดอายุขัยของมนุษย์ต่อไป 

      ภาพประกอบที่ 5 ตุ๋นหนูไร้ขน

      

      ภาพประกอบที่ 6 วาฬหัวบาตร

   5. ความคิดเห็นบางส่วนของผู้คนที่มีต่อสมมติฐานนี้

ผู้คนส่วนใหญ่แสดงความคิดเห็นต่อสมมติฐานนี้ไปทางเดียวกัน เช่น

คุณ Meredith กล่าวว่า "ใครจะอยากอยู่ถึง 200 ปี, ไม่ใช่ฉัน" 

คุณ Derick กล่าวว่า "ทำไม? ถ้าฉันยังต้องจ่ายบิลและทำงานจนกระทั่งอายุ 110 ปี ฉันคิดว่าไดโนเสาร์ได้ช่วยเราแล้ว"

คุณ Matthew กล่าวว่า "ไดโนเสาร์ทำดีต่อเราแล้ว"

คุณ Francois กล่าวว่า "ไดโนเสาร์และมนุษย์คิดถึงกันมา 65 ล้านปีแล้ว, มาเร็ว"

ภาพประกอบที่ 7 ความคิดเห็นของชาวต่างชาติต่อสมมติฐานนี้

        สรุปได้ว่า  “longevity bottleneck” หรือคอขวดของความมีอายุยืนยาว เป็นสมมติฐานที่น่าสนใจ และมีความเป็นไปได้ จากทฤษฎีที่กล่าวว่าสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมขาดยีนบางชนิดที่ช่วยซ่อมแซมและฟื้นฟูเซลล์ที่ได้รับความเสียหาย และความกดดันในยุคไดโนเสาร์ทำให้ต้องรีบขยายเผ่าพันธุ์ จึงเป็นเหตุผลที่สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมรวมถึงมนุษย์มีวิวัฒนาการแบบโตไว แก่ไว เจ็บป่วยง่าย และตายไว แต่ในขณะเดียวกันก็มีความขัดแย้ง เนื่องจาก สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมบางชนิดก็มีอายุยืนยาว เช่น ตุ๋นหนูไร้ขนและวาฬ จึงต้องทำการศึกษาและหาข้อสรุปต่อไป อย่างไรก็ตามสมมติฐานนี้มีประโยชน์อย่างยิ่งต่อการศึกษาเรื่องยีนซ่อมแซมฟื้นฟูเซลล์ที่ได้รับความเสียหาย ซึ่งจะนำไปสู่การพัฒนางานวิจัย การหาวิธีรักษาโรคมะเร็งต่อไปได้