ตำนาน เขาอกทะลุ จังหวัด พัทลุง
ตามตำนานเล่าว่า นายเมืองมีเมียสองคน เมียหลวงชื่อ นางสินลา ( ลุดี) หรือ นางดุดีส่วนเมียน้อยชื่อ ปุบฝา นายเมืองมีอาชีพเป็นพ่อค้าช้างนายเมืองมีลูกสาวหนึ่งคนและลูกชายหนึ่งคน
นายเมืองมีลูกสาวกับนางสินลา ชื่อ นางยี่สุ่น นางชอบเดินเรือสำเภาหนีพ่อกับแม่ไปค้าขายถึงเมืองจีน และมีลูกชายกับนางบุปฝา ชื่อ นายชังกั้ง นายชังกั้งเป็นคนชอบเที่ยว ใช้ชีวิตสนุกไปวัน ๆ ไม่ชอบอยู่บ้านทำให้นางบุปฝาเอือมระอากับลูกชายคนนี้มากเพราะด้วยนิสัยของนายชังกั้งเกินที่จะผู้เป็นแม่จะอบรมสั่งสอนว่ากล่าวตักเตือนได้อีกต่อไป
ในขณะที่นายเมืองเดินทางไปต่างเมืองค้าขายช้างต่างถิ่น นางยี่สุ่นได้ออกเรือเรือสำเภาไปเมืองจีน ส่วนนายชังกั้งไปเที่ยวบ้านเพื่อน ทั้งสามคนไม่มีใครอยู่บ้านทำให้ภายในบ้านมีเพียง นางสินลาและนางบุปผาทั้งสองคนเป็นไม้เบื่อไม้เมากันมักมีเรื่องทะเลาวิวาทกันทุกวันทำให้บ้านมีเพียงนางสองคนเท่านั่น ต่างคนต่างทำหน้าที่ของตัวเอง นางสินลากำลังนั่งทอผ้าหรือเรียกอีกแบบหนึ่งว่า ทอหูกอยู่ใต้ถุนบ้าน ส่วนนางบุปฝากำลังยืนตำข้าวโพดโดยใช้สากตำลงในครก คนใต้เรียกวิธีนี้ว่า ซ้อมสาร
ในขณะที่ทั้งสองคนกำลังทำหน้าที่ของตัวเองอยู่เกิดมีปากเสียงกันอย่างรุนแรงด่าทอกันไปมา ด้วยความโมโหนางสินลาได้ใช้กระสวยทอผ้า คนใต้เรียกกระสวยทอห้า ว่า ตรน ฟาดลงบนหัวนางบุปผาอย่างแรกทำให้หัวแตกเลือดไหลโชกไปทั้งตัว นางบุปผาเห็นดังนั้นจึงใช้สากตำข้าวกระทุ้งหน้าอกนางสินลาอย่างแรงจนหน้าอกทะลุทั้งสองคนได้รับบาดเจ็บสาหัสจนในที่ทั้งคู่ก็ทนความเจ็บปวดไม่ไหวถึงแก่ความตายนางสินลาตายไปกลายเป็น เขาอกทะทุ ส่วนนางบปฝาตายไปกลายเป็นเขาหัวแตก
เมื่อนายเมืองกลับมาถึงบ้านเห็นเมียของตัวเองตายอยู่ในบ้านรู้สึกเศร้าและเสยใจเป็นอย่างมากตรอมใจตายตามเมียรักทั้งสองไปกลายเป็น เขาเมือง หรือ เขาชัยบุรี
นางยี่สุ่นกลับมาบ้านทราบข่าวการตายของพ่อและแม่ทั้งสองคน นางเสียใจเป็นอย่างมากตรอมใจตายทั้งสามคนกลายเป็นกลายเป็นเขาชัยเสน สวนนายชังกั้งกลับมาเป็นคนสุดท้ายเห็นคนในครอบครัวตายไปหมดแล้วทนความเจ็บปวดทางใจไม่ไหวตรอมใจตายคนทั้งสี่ไปกลายเป็น เขาชังกั้งหรือเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า เขากังทั้งสองคนนี้มักมีเรื่องทะเลาะวิวาทกันอยยู่เป็นประจำ
เมียหลวงนั่งทอผ้าอยู่ใต้ถุนบาน เมียน้อยตำข้าว ทั้งสองเกิดมีปากเสียงกัน เมียหลวงใช้กระสวยทอฟ้าฟาดไปที่หัวของเมียน้อยทำให้หัวแตกเลือดไหลโชกไปทั้งหัว เมียน้อยใช้ใช้สากตำข้าวกระตุ้งไปที่ทรวงอกของเมียหลวง ส่วนนายเมืองกลับมาจากค้าขายต่างเมืองทราบว่าเมียของตนเองทั้งสองคนตายแล้วก็ตรอมใจตายตามไป
ส่วนนายซังกั้งเดินทางกลับมาเป็นคนสุดท้ายทราบข่าวเรื่องคนในครอบครัวตายก็ตรอมใจตาย กลายเป็นเขากัง