ท่องโลกดึกดำบรรพ์: ปฐมบทของไดโนเสาร์ (ไทรแอสซิก)

        สภาพของยุคไทรแอสซิกตอนปลายเริ่มสร้างสภาพแวดล้อมที่มีบทบาท คุณได้มองเห็นว่าตอนนี้โลกเริ่มอบอุ่นมากขึ้นและอุดมสมบูรณ์มากๆ กว่าแต่ก่อนอีก ต้นไม้หลากชนิดงอกงามเจริญพันธุ์อย่างดี ในช่วงปลายยุคนี้ ทวีปต่างๆ ที่เคยหลอมรวมกันเริ่มจะกลับไปฉีกออกอีกครั้ง โลกที่คุณสามารถแหงนหน้าเงยมองดวงอาทิตย์ได้อย่างสบายใจ

 แล้วไดโนเสาร์ มาจากไหน ?

       ไดโนเสาร์ (Dinosaur) เป็นกลุ่มของสัตว์เลื้อยคลานในกลุ่มอาร์โคซอร์ (Archosaur) ถือกำเนิดขึ้นในช่วงปลายยุคไทรแอสซิกหรือเมื่อ 230 ล้านปีที่แล้ว พวกมันเริ่มแตกสายวิวัฒนาการอย่างรวดเร็ว กระดูกเชิงกรานของพวกมันนั้นออกแบบมาเพื่อการยืนสองขา ถึงจะเป็นเช่นนั้น พวกมันก็แบ่งออกเป็นสองกลุ่มด้วยสะโพกกระดูกที่พัฒนา แบ่งเป็น พวกที่มีกระดูกเชิงกรานคล้ายกิ้งก่า ซอริสเซียน (Saurischian) และ พวกที่มีกระดูกเชิงกรานคล้ายนก ออรนิธีเซียน (Ornithischian)

       คุณท่องไปตามหนองน้ำบนทุ่งอันรกร้างกว้างใหญ่สุดลูกหูลูกตา รอบข้างมีแต่ดงหญ้าหางม้าสูงยาวงอกแทงทะลุขึ้นมาในบึงโคลนน้ำตื้น สถานที่แห่งนี้ วันหนึ่งจะกลายเป็นทะเลทรายในประเทศสหรัฐอเมริกาภาคตะวันตกเฉียงใต้ ในน้ำเองก็มีปลาผุดขึ้นมาหายใจเอาอากาศ นี่คือปลาปอด (Lungfish) บรรพบุรุษของพวกมันถือกำเนิดขึ้นในช่วงยุคดีโวเนียนหรือเกือบ 423 ล้านปีที่แล้ว พวกมันยังคงอาศัยในน้ำที่ตื้นเขินและใกล้แห้งผากได้เป็นอย่างดี ด้วยความสามารถในการข้ามแหล่งน้ำที่เหือดแห้งและสามารถเดินหนีได้ พวกมันจึงเป็นหนึ่งในผู้ที่ปรับตัวได้เป็นอย่างดี

        ร่างๆ หนึ่งที่สูงพอๆ กับมนุษย์ยืนจดจ้องก่อนจะฉกลงไปอย่างแม่นยำและลากปลาปอดตัวลื่นๆ ออกมา ลักษณะของมันช่างคุ้นตาสำหรับคุณเสียจริง ยืนสองขา คอยาว ผิวเป็นเกล็ดตัวผอมบางและหางที่ยาว นี่คือ ซีโลไฟซิส (Ceolophysis) รูปร่างนั้นช่างปราดเปรียวเสียจริง แต่พวกมันเองก็อาศัยอยู่ท่ามกลางฝูงของนักล่าชนิดอื่นเช่นกัน

       ซีโลไฟซิสตัวอื่นๆ วิ่งมารวมตัวกันแล้วพยายามกัดแย่งชิ้นเนื้อปลาในปากของสหายร่วมเผ่าพันธุ์ส่งเสียงเอ็ดตะโร มีนักวิทยาศาตร์เชื่อว่าซีโลไฟซิสนั้นเป็นนักล่าประเภทฉวยโอกาศและกินไม่เลือกถึงขั้นกินพวกเดียวกันที่อายุน้อยกว่า ทว่า จากซากฟอสซิลที่ค้นพบในโกสต์แรนช์ที่ประเทศสหรัฐอเมริกา เศษโครงกระดูกที่อยู่ข้างในช่องท้องของซีโลไฟซิสนั้น เป็นของสัตว์จำพวกจระเข้บกชนิดหนึ่งที่ขนาดเล็กที่ไม่ทราบชนิด ไม่ใช่ลูกของซีโลไฟซิสด้วยกันอย่างที่เข้าใจ 

        คุณมองดูทุกสิ่งอย่างงุนงงและเดินหลีกออกมาช้าๆ จนได้เห็นนักล่าอีกชนิดก้มตัวดื่มน้ำอยู่ริมบึง นั่นดูคล้ายไดโนเสาร์แต่ก็ไม่ใช่ มันคือ โพสโทซูคัส (Postosuchus) เป็นสัตว์กลุ่มอาร์โคซอร์ตระกูลจระเข้ ถึงจะไม่ใกล้ชิดกับไดโนเสาร์มากนัก แต่มันก็เป็นสุดยอดนักล่า มัดกล้ามทั่วทั้งร่าง เกล็ดช่วงบนที่หนาแข็ง ฟันทั้งหมด 100 ซี่ที่แหลมคมพร้อมฉีกเนื้อ มันกำลังง่วนกับการดื่มน้ำให้ผ่อนคลายในยามบ่ายอันร้อนระอุที่แผดเผาและเดินทิ้งท้ายจากไป

        ตอนนี้คุณเดินออกมาจนหลุดพ้นและเข้าถึงเขตทุ่งโล่งขนาดใหญ่ ปรากฏสัตว์กินพืชขนาดยักษ์ที่หน้าตาคล้ายฮิปโป พวกนี้คือ พลาเซเรียส (Placerias) พวกมันเป็นไซแนปซิดขนาดใหญ่ วิวัฒนาการมาจากลิสโตรซอรัสที่คุณเคยเจอมาแล้ว ต่างกันแค่ขนาดที่เพิ่มมากขึ้น พวกมันตัวใหญ่พอๆ กับแม่วัว มีเขี้ยวคู่หน้าคล้ายงาใช้ในการป้องกันตัว ท่ามกลางทุ่งหญ้าหางม้านั้น ก็มีสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมขนาดเล็ก นั่นคือ ไทรแน็กโซดอน (Thrinaxodon) พวกมันนั้นตัวเล็ก สามารถวิ่งได้อย่างว่องไว เมื่อพลาเซเรียสย่ำเท้าลงไปตรงไหน แมลงที่ซ่อนอยู่จะตกใจจนบินออกมา ทำให้นักล่าขนาดเล็กเหล่านี้ออกมากระโจนตะครุบแมลงกินได้อย่างง่ายดาย สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมส่วนมากในยุคนี้ต้องอาศัยอยู่ใต้เงาของไดโนเสาร์และสัตว์เลื้อยคลานชนิดอื่นๆ 

       บนท้องฟ้าก็มีเงาของสิ่งที่ร่อนถลาไปมา คุณมองดูว่ามันคล้ายค้างคาว แต่ก็ไม่ใช้นัก นี่คือ ยูดิมอร์โฟดอน (Eudimorphodon) เป็นเทอร์โรซอร์ (Pterosaur) ซึ่งเป็นอาร์โคซอร์คนละพวกกับไดโนเสาร์ที่แยกสายจากการวิวัฒนาการออกมา ปีกที่เป็นหนังนี้ช่วยให้พวกมันร่อนถลาไปมากลางอากาศได้ หางยาวๆ นี้ใช้ในการควบคุมทิศทางคล้ายว่าว ปากแหลมยาวของพวกมันมีฟันแหลมคมจำนวนมาก ที่ทุ่งแห่งนี้ พวกมันต้องอยู่ให้ห่างจากพื้นเอาไว้

       ยูดิมอร์โฟดอนตัวหนึ่งโชคร้าย มันบินตามแมลงที่เป็นอาหารจนไม่ดูทางและลดต่ำลงจนใกล้่พื้น ซีโลไฟซิสที่รออยู่กระโดดออกมาขย้ำกัดคอของมันก่อนจะออกตัววิ่งออกไป บนพื้นมีไดโนเสาร์และจระเข้บกที่ล่าพวกมันมากินเป็นอาหาร การอยู่ในชัยภูมิที่ได้เปรียบของตัวเองนั้นคงจะเป็นทางเลือกที่ดี ฝูงซีโลไฟซิสเองก็อาศัยหากินตามพลาเซเรียสในทุ่งกว้างด้วย เพราะมีทั้งสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมและแมลง พวกมันจึงใช้โอกาศนี้เข้ามากอบโกย

       ทุกสิ่งดูจะสงบจนกระทั่งคุณได้ยินเสียงฝีเท้าอันหนักอึ้งวิ่งควบมาข้างหลังของคุณ เมื่อหันไป ก็พบกับโพสโตซูคัสตัวเดิมวิ่งชาร์ตเข้ามาด้วยความเร็วสูง คุณกระโดดหลบอย่างทันท่วงที คิดได้ฉับไวดีนะ! แต่โพสโตซูคัสไม่ได้จะล่าคุณ มันเล็งพลาเซเรียสตัวหนึ่งเอาไว้ ทั้งฝูงส่งเสียงร้องตกใจเตือนกันให้ทุกตัวออกวิ่ง แต่ก็สายไป โพสโตซูคัสเข้าประชิดตัวกับพลาเซเรียสหนุ่มด้วยความว่องไว ขาคู่หน้าตะกายไปบนหลังพร้อมกับปากที่อ้าเตรียมกัด เจ้าโพสโตซูคัสตัวนี้อ่อนประสบการณ์นัก พลาเซเรียสหนุ่มไม่รอข้าพุ่งเข้าไปขวิดและใช้ร่างกายที่หนากว่าดันนักล่าออกจนสลัดหลุด งาคู่นั้นแทงลงไปยังสีข้างจนนักล่าขนาดสี่เมตรลดตัวลงมาด้วยความเจ็บปวด พลาเซเรียสใช้จะงอยปากกัดลงไปที่ข้อเท้าข้างซ้ายของนักล่า จะงอยปากอาจจะไม่ได้ใช้สำหรับกินเนื้อ แต่ก็คมเหมือนกรรไกรตัดกิ่งที่สามารถบดหญ้าหางม้าเหนียวๆ ได้สบายๆ โพสโตซูคัสถูกแทงซ้ำอีกครั้ง และในที่สุด เหยื่อก็หันหลังหนีจากมันไป

       ตอนนี้คุณได้แต่ยืนดูโดยที่ทำอะไรไม่ได้ ร่างของคุณพยุงตัวลุกขึ้นมามองดูโพสโตซูคัสที่บาดเจ็บ มันเสียเลือดมากไปจากการต่อสู้จนอ่อนแอ อาจจะไม่สามารถออกไปล่าสัตว์ได้อีก ร่างของมันนอนส่งเสียงคำรามเบาๆ อย่างสิ้นหวัง ซีโลไฟซิสทั้งฝูงหันมามองนักล่าที่นอนรอความตาย ถึงปกติแล้วซีโลไฟซิสมีร่างกายที่อ่อนแอ ไม่สามารถต่อกรกับนักล่าที่ใหญ่กว่าตนเองได้ ตอนนี้พวกมันได้เปรียบมากๆ ทั้งด้วยจำนวนที่มากกว่า โพสโตซูคัสกลายเป็นบุฟเฟต์เนื้อก้อนโตชั้นดีให้กับพวกมัน ทั้งฝูงจะอิ่มไปอีกหลายเดือนพร้อมกับเสียงร้องอันเจ็บปวดของนักล่าที่ถูกกัดแทะทั้งเป็นอย่างช่วยไม่ได้ ธรรมชาตินั้นโหดร้าย แต่จงจำไว้ว่าความประมาทก็นำพาภัยร้ายมาสู่ชีวิตของคุณได้เช่นกัน

       ตอนต่อไป เดินทางไปยังทวีปยุโรปในช่วงใกล้สิ้นสุดของยุคไทรแอสซิกเพื่อไปยังหาดทรายที่เต็มไปด้วยสัตว์ประหลาดจากท้องทะเล เชิญพบกับสัตว์เลื้อยคลานที่วิวัฒนาการกลายร่างเป็นปลา อิกทิโอซอร์ ยุโรปนั้นเคยมีสิ่งมีชีวิตที่แปลกประหลาดว่ายน้ำและคืบคลานในท้องทะเลอย่างมากมาย จะมีอะไรรอเราอยู่นอกจากนี้อีกกัน โปรดติดตามใน ท่องโลกดึกดำบรรพ์