“มะเร็งเต้านม” ถือเป็นภัยเงียบตัวร้ายใกล้ตัวคุณผู้หญิง และยังเป็นสาเหตุการเสียชีวิตมากเป็นอันดับ 1 ของผู้หญิงไทย โดยส่วนมากมะเร็งเต้านมมักจะไม่มีสัญญาณหรืออาการนำ ดังนั้นการหมั่นดูแลตรวจสุขภาพเต้านม สังเกตเต้านมตัวเองอย่างสม่ำเสมอ และการตรวจเต้านมด้วยตนเองเป็นประจำอย่างน้อยเดือนละ 1 ครั้ง เพื่อช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดมะเร็งเต้านม เพราะหากตรวจพบมะเร็งเต้านมตั้งแต่ระยะเริ่มแรกในขณะที่ก้อนมีขนาดเล็ก และก้อนมะเร็งยังอยู่เฉพาะที่เต้านม จะช่วยเพิ่มโอกาสในการรักษาให้หายขาดได้

 

การตรวจเต้านมด้วยตนเอง (Breast self-examination)

มะเร็งเต้านม เป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับต้นๆ ของผู้หญิงทั่วโลก และเป็นมะเร็งที่พบบ่อยในผู้หญิงไทย  แต่เนื่องจากปัจจุบันผู้หญิงยุคใหม่มีความตื่นตัวในการตรวจสุขภาพมากขึ้น ทำให้เราสามารถพบมะเร็งเต้านมในระยะแรก ๆ ได้เร็วขึ้น เปอร์เซ็นต์การตรวจพบเจอในระยะเริ่มต้นมีมากขึ้น การรักษาให้หายจึงมีมากขึ้นตามลำดับ

มะเร็งเต้านม รู้เร็ว รีบรักษา หายขาดได้

วิธีการการป้องกันมะเร็งเต้านมที่ดีที่สุด...คือการตรวจพบเจอให้เร็วที่สุด

ร้อยละ 90 ของเนื้องอกในเต้านมของสตรีถูกพบครั้งแรกด้วยตนเอง เพราะฉะนั้นการตรวจเต้านมด้วยตนเองจึงเป็นเรื่องจำเป็น ผู้หญิงทุกคนควรตรวจเต้านมด้วยตนเองเป็น และควรทำทุกเดือนตั้งแต่อายุ 20 ปีขึ้นไป โดยช่วงเวลาที่เหมาะสม คือ หลังหมดระดูได้ 7- 10 วัน เพราะเป็นระยะที่เต้านมไม่บวมและนิ่มทำให้ตรวจได้ง่าย และสำหรับสตรีที่เริ่มเข้าสู่วัยหมดประจำเดือนหรือได้รับการตัดมดลูกไปแล้ว ควรทำการตรวจเต้านมด้วยตนเองอย่างน้อยเดือนละครั้ง

 

การตรวจเต้านมด้วยตัวเอง (Breast self-examination)

3 วิธีที่คุณเองก็สามารถทำได้ด้วยตนเอง

 

1.ยืนหน้ากระจก

 

 

• ปล่อยแขนข้างลำตัวตามสบาย เปรียบเทียบเต้านมทั้งสองข้างว่ามีการบิดเบี้ยวของหัวนมหรือมีสิ่งผิดปกติหรือไม่
• ประสานมือทั้งสองข้างเหนือศีรษะแล้วกลับมาอยู่ในท่าเท้าสะเอวพร้อมสำรวจหาสิ่งผิดปกติ
• ให้โค้งตัวมาข้างหน้าโดยใช้มือทั้งสองข้างวางบนเข่าหรือเก้าอี้  ในท่านี้เต้านมจะห้อยลงไปตรง ๆ หากมีสิ่งผิดปกติก็จะเห็นได้ชัดมากขึ้น

 

2.นอนราบ

 

• นอนในท่าสบายและสอดหมอนหรือม้วนผ้าใต้ไหล่ซ้าย
• ยกแขนเหนือศีรษะเพื่อให้เต้านมด้านซ้ายแผ่ราบ ซึ่งจะทำให้คลำพบก้อนเนื้อได้ง่ายขึ้น โดยเฉพาะส่วนบนด้านนอกซึ่งมีเนื้อมากที่สุดและมีการเกิดมะเร็งมากที่สุด
• ให้ใช้นิ้วชี้ นิ้วกลางและนิ้วนางคลำทั่วทั้งเต้านมและรักแร้ ที่สำคัญคือ ห้ามบีบเนื้อเต้านมเพราะจะทำให้รู้สึกเหมือนเจอก้อนเนื้อซึ่งที่จริงแล้วไม่ใช่

 

3.ขณะอาบน้ำ

 

 

• สำหรับผู้หญิงที่มีเต้านมขนาดเล็กให้วางมือข้างเดียวกับเต้านมที่ต้องการจะตรวจบนศีรษะ แล้วใช้มืออีกข้างคลำในทิศทางเดียวกับที่คุณใช้ในท่านอน
• สำหรับผู้ที่มีเต้านมขนาดใหญ่ให้ใช้มือทั้งสองข้างนั้นประคองและตรวจคลำเต้านมจากด้านล่าง ส่วนมืออีกข้างหนึ่งให้ตรวจคลำจากด้านบน ขณะอาบน้ำให้ถูสบู่ด้วยจะทำให้คลำง่ายขึ้น

 

สิ่งสำคัญที่สุด คือ การตรวจสุขภาพเพื่อค้นหารอยโรคซ่อนเร้น รวมทั้งเป็นคนช่างสังเกตดูว่าเรามีสิ่งผิดปกติหรือไม่ เมื่อพบสิ่งผิดปกติควรรีบพบแพทย์ เพื่อการรักษาอย่างทันท่วงที

 

Health’s Tip

• ผู้หญิงที่มีอายุตั้งแต่ 40 ปีขึ้นไป ควรได้รับการตรวจมะเร็งเต้านมอย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง เพื่อค้นหารอยโรคซ่อนเร้น เพื่อนำไปสู่การรักษได้อย่างทันท่วงที
• ผู้หญิงอายุต่ำกว่า 40 ปี ควรหมั่นตรวจเต้านมด้วยตนเองทุกเดือน ช่วงเวลาที่เหมาะสม คือ หลังหมดประจำเดือนได้ 7- 10 วัน เพราะเป็นระยะที่เต้านมไม่บวมและนิ่มทำให้ตรวจได้ง่าย

 

คุณผู้หญิงทุกท่าน ไม่ควรนิ่งนอนใจต่ออาการผิดปกติต่างๆ ในร่างกาย หมั่นเฝ้าสังเกตความผิดปกติที่เกิดขึ้น ซึ่งอาจนำพาไปสู่โรคร้าย ดังนั้นการตรวจเต้านมด้วยตนเองเป็นประจำอย่างน้อยเดือนละ 1 ครั้ง, การตรวจคัดกรองมะเร็งเต้านมด้วยเครื่องดิจิตอลแมมโมแกรม พร้อมการตรวจ     อัลตร้าซาวด์เต้านม อย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง จะช่วยค้นหาความเสี่ยงการเกิด “มะเร็งเต้านม” เพราะหากตรวจพบในระยะเริ่มแรก และได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที จะช่วยให้มีโอกาสหายสูง

 

 

 

 

 

ขอบคุณข้อมูล : นายแพทย์ชนินทร์ อภิวาณิชย์

ศัลยแพทย์เฉพาะทางมะเร็งเต้านมและเสริมสร้างเต้านม

ศูนย์รักษ์เต้านม

 

https://www.nonthavej.co.th/Breast-self-examination.php