ช่างสลักดุน และ งานสลักดุน

16 พฤษภาคม 2560 (08:59)โพสท์โดย สวนชยุตราดงไม้งาม

" ช่างสลักดุน และ งานสลักดุน"

สลักดุน เป็นงานฝีมือหมวดหนึ่งของงานช่างไทย อยู่ใน ‘ช่างสิบหมู่’ ตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา

ถ้าสืบค้นย้อนขึ้นไปเราค้นพบงานศิลปกรรมแขนงนี้ตั้งแต่ยุคก่อนประวัติศาสตร์ ขุดพบตามลุ่มน้ำป่าสัก ลุ่มน้ำลพบุรี อายุ 1800 ปี มีการใช้เครื่องประดับที่เป็นเปลือกหอย เอาโลหะเงินทำเป็นกำไล แต่ไม่มีลวยลาย แต่มีจิ้มเป็นรูปไข่ปลา ในพิธีฝังศพมีแผ่นเงินปิดตา ทำด้วยทองคำกับเงินเป็นรูปดวงตา นั่นคือการดุนที่เกิดขึ้นแล้วในสมัยก่อนประวัติศาสตร์ พอกำไลเปลือกหอยหัก ก็ใช้สำริดไปเกาะ ใช้เงินไปหุ้ม ให้ต่อเชื่อมกัน แม้แต่ในยุคอียิปต์โบราณก็มีแล้ว มหาสมบัติของตุตันคาเมน สี่พันกว่าปี แต่ในอุษาคเนย์บ้านเรา ไทย ลาว พม่า กัมพูชา ล้วนมีราชสำนัก ฉะนั้นงานสลักดุนที่เกิดขึ้นมาบ่งบอกว่าราชสำนักสร้างสรรค์เพื่อใช้ในราชสำนักของตนเอง ซึ่งมีลวดลายต่างกัน แล้วจึงค่อยๆ แพร่ออกนอกวังหลวง

งานสลักดุน เดิมเรียกกันว่างานบุดุน เพราะจะใช้โลหะเป็น แผ่นบางๆ แล้วไปหุ้มบนวัสดุที่มีรูปทางแล้ว กล่าวคือหุ้มข้างนอกวัตถุเดิม เพื่อให้เกิดความพิเศษ เป็นเอกลักษณ์เฉพาะ เช่น การบุทองคำบนขันเงิน พานเงิน หรือพระพุทธรูป เป็นต้น แต่ปัจจุบันไม่ค่อยนิยม เพราะความบาง ของเนื้อโลหะที่มีความหนามากกว่า ฉะนั้นช่างบุดุน ปัจจุบันจึงพัฒนา เทคนิคจากงานบุดุนมาเป็นการสลักดุน ซึ่งสามารถใช้สิ่วสลักตอกลงไป บนแผ่นโลหะ และดุนขึ้นให้สูง หรือสร้างสรรค์งานได้ตามความต้องการ โดยไม่ต้องคำนึงถึง ว่าเนื้อโลหะจะฉีกขาด หรือชำรุดได้ง่าย

นี่คือความหมายของงานสลักดุน

-----------------------------

ขอบคุณข้อมูล และ ภาพถ่ายสวยๆจาก :

bangkokbiznews / komchadluek.net / ประชาชาติธุรกิจ / ไทยรัฐ