“ความเป็นมืออาชีพ” ของสาวอาบอบนวด ตอนที่ 3

ในงานวิจัยชุด เอชไอวี และผู้ให้บริการทางเพศ ตีพิมพ์เมื่อเดือนกรกฎาคม 2557 ซึ่งประกอบด้วยงานวิจัยย่อยเจ็ดฉบับ พบว่า ผู้ให้บริการทางเพศซึ่งเผชิญกับความเสี่ยงติดเชื้อเอชไอวีและโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์อื่นๆ สิ่งที่เป็นอุปสรรคในการเข้าถึงการป้องกันและการรักษาโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์สำหรับผู้ให้บริการทางเพศคือ การที่อาชีพนี้ผิดกฎหมาย การไม่ได้รับการยอมรับจากสังคม การถูกปฏิบัติอย่างกีดกัน จากสังคมที่พวกเขาอยู่ "ความอยุติธรรม" ทางสังคม กฎหมายและเศรษฐกิจ ทำให้พวกเขามีความเสี่ยงสูงที่จะติดเชื้อเอชไอวี

จากการเข้าร่วมโครงการในเครือข่าย 32 จังหวัดของหญิงบริการอาบอบนวดในช่วงปี 56 และปี 57ลองมาดูกันว่า ผลลัพธ์ที่ได้สำนักงานสาธารณสุขประจำจังหวัดได้จัดทำโครงการในเครือข่าย 32 ขึ้นมา เพื่อป้องกันและรักษาหญิงบริการให้มีความปลอดภัยในชีวิตนั้น จะมีผลสรุปจากตัวเลขการติดเชื้อเอชไอวีและโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์อย่างไร ซึ่งทางสำนักสาธารณสุขได้ให้ข้อมูลเกี่ยวกับสถิติหญิงบริการติดเชื้อเอชไอวี และหญิงบริการที่เป็นโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ ได้ความดังนี้

ในปี 2556 กลุ่มหญิงบริการทางเพศรายเก่า จำนวนสองคนติดเชื้อเอชไอวี คิดเป็นร้อยละ 0.61 จากหญิงบริการเข้าร่วมโครงการ 325 คน ขณะเดียวกัน ในปี 2557 กลุ่มหญิงบริการทางเพศจำนวน 12 คน โดยแบ่งเป็น หนึ่ง กลุ่มหญิงบริการทางเพศรายใหม่ จำนวนแปดคน เป็นโรคซิฟิลิสซึ่งเป็นโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ คิดเป็นร้อยละ 1.56 จากหญิงบริการเข้าร่วมโครงการ 255 คน และสอง กลุ่มหญิงบริการทางเพศรายเก่า จำนวน 4 คน ติดเชื้อเอชไอวีซึ่งเป็นโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ คิดเป็นร้อยละ 3.14 จากหญิงบริการเข้าร่วมโครงการ 255 คน

จะเห็นได้ว่า หญิงบริการทางเพศที่เข้าร่วมโครงการ มีจำนวนการติดเชื้อเอชไอวีเพิ่มขึ้นจากปีที่ผ่านมาสองคน และเป็นโรคซิฟิลิสที่เป็นโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์เพิ่มจำนวนขึ้นจากปีที่ผ่านมาแปดคน อย่างไรก็ตาม คุณสุภาพ แกล้วกล้า พยาบาลวิชาชีพชำนาญการประจำสำนักงานสาธารณสุข จังหวัดพิษณุโลก เห็นว่า สาเหตุที่หญิงบริการติดเชื้อเอชไอวีและเป็นโรคซิฟิลิส ไม่ได้ติดมาจากการทำงาน แต่ติดมาจากคู่รักเสียมากกว่า “ถ้าจะติดโรคจากแขกคงไม่ใช่ เนื่องจากการทำงานของหมอนวดและหญิงบริการทางเพศจะใส่ถุงยางกับแขกเป็นประจำต่อเนื่องและสม่ำเสมอ เพราะหมอนวดและหญิงบริการทางเพศกลัวแขกเอาโรคติดต่อมาให้”

ขณะเดียวกัน หมอนวดได้เล่าถึงการดูแลสุขภาพของตนเองเพื่อให้ตนเองมีสุขภาพร่างกายแข็งแรงไม่ติดเชื้อเอดส์และโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ โดยการเข้าร่วมโครงการกับสำนักงานสาธารณสุขประจำจังหวัด ดังนี้

ฟ้า บอกว่า นอกจากเธอให้ความสำคัญการห้ามจูบและการป้องกันตัวเองจากโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์แล้ว เธอยังตรวจเลือดและตรวจภายในเป็นประจำ ทุกสามเดือน หรือหกเดือน ตามที่สำนักงานสาธารณสุขจะมาตรวจให้สถานบริการอาบอบนวด มีการซักประวัติโดยใช้เบอร์เป็นตัวย่อแทนชื่อ-สกุลจริง พร้อมได้รับแจกถุงยางอนามัย แต่บางครั้ง ถุงยางอนามัยมีจำนวนไม่เพียงพอ เธอก็จะใช้เงินส่วนตัวซื้อถุงยางอนามัยเอง “พี่ไม่ใช้ถุงยางอนามัยของแขกที่เตรียมมา เพราะเธอเกรงว่าแขกจะแอบเจาะ และไม่ปลอดภัยสำหรับพี่”

การเตรียมถุงยางอนามัยให้พร้อมตลอดเวลาจึงเป็นเรื่องสำคัญมากสำหรับหญิงบริการ หากเปรียบว่า อาชีพนักข่าวต้องมีปากกา อาชีพหญิงบริการก็ขาดเครื่องมือหากินสำคัญอย่างถุงยางอนามัยไปไม่ได้เลยทีเดียว และถึงแม้จะได้รับถุงยางแจกฟรีจากกรมสาธารณสุข แต่นั่นก็อาจยังไม่พอ

โป๊ยเซียน บอกว่า แม้สำนักงานสาธารณสุขจะมีถุงยางอนามัยแจกให้ แต่หลายครั้งขนาดของถุงยางอนามัยที่ได้มาก็ไม่พอดีกับอวัยวะเพศของแขก ที่อาจใหญ่หรือเล็กกว่ามาตรฐาน เธอจะต้องใช้เงินส่วนตัวซื้อเอง “พี่ก็ต้องใช้เงินส่วนตัวซื้อทุกอย่างเอง เพราะพี่ไม่ไว้ใจแขกที่จัดเตรียมถุงยางอนามัยมา เนื่องจากอาจมีรอยฉีกขาด แต่ถ้าแขกแกะกล่องใหม่ให้เธอเห็นต่อหน้าต่อตาพี่ พี่ก็จะยอมใช้ของแขก เป็นการประหยัดรายจ่ายพี่ได้”

ปลายทางของอาชีพขายบริการ

เช่นเดียวกับอาชีพอื่นๆ ที่ใช้รูปร่างหน้าตาเป็นจุดขาย เช่น นางแบบ นักแสดง ที่ผู้ที่ทำอาชีพเหล่านี้มักเริ่มอาชีพตั้งแต่อายุยังน้อย และเลิกอาชีพเมื่ออายุมากขึ้น หญิงบริการส่วนใหญ่มักเริ่มอาชีพนี้อายุระหว่าง 16-25 ปี ล้วนให้เหตุผลว่า เริ่มทำอาชีพนี้เพราะสร้างรายได้มากกว่าอาชีพอื่น เมื่ออายุมากขึ้น ลูกค้าก็หันไปหาหญิงบริการสาวๆ รุ่นใหม่แทน จึงบีบให้พวกเธอต้องคอยมองหาลู่ทางทำมาหากินทางอื่นแทน

จากการสำรวจ หลังจากเลิกอาชีพหญิงบริการอาบอบนวดด้วยอายุจำกัดหรือบางคนสามารถเก็บเงินได้มาก พวกเธอมักหันไปค้าขาย เช่น เป็นแม่ค้าขายเครื่องสำอางค์นำเข้าจากเกาหลี ประกอบธุรกิจนวดและสปาโบราณ แต่หากเธอ “โชคดี” กว่านั้น อาจมีผู้ชายที่ดีรับอุปการะเลี้ยงดูในฐานะเพื่อนรู้ใจถึงขั้นลงทุนเปิดร้านเสริมสวยเป็นอาชีพให้แก้เหงา ก็จะทำให้พวกเธอสบาย

“พวกพี่ก็ทำอาชีพนี้มานานแล้ว ก็อยากพักร่างกาย อยากสบายบ้าง ขอพึ่งความโชคดีของบุญเก่าที่ได้สะสมมา มีเงินเก็บเร็วๆ มีผู้ชายดีๆ เข้ามา ไม่ใช่ว่าอาชีพสาวอาบอบนวดจะเป็นอาชีพที่โชคร้าย แต่ด้วยสังคมไม่ยอมรับในอาชีพนี้จึงทำให้อาชีพนี้มีความโชคร้าย แต่สำหรับพวกพี่แล้ว อาชีพนี้มีความโชคดี ที่พวกพี่เป็นส่วนหนึ่งในการลดปัญหาการข่มขืน และสร้างรายได้ให้กับพนักงานในร้านอีกหลายคน ไม่ว่าจะเป็นคนเชียร์แขก แม่บ้านทำความสะอาด หรือแม้แต่พนักงานเสิร์ฟ” โป๊ยเซียนกล่าว

พิกุลกับโป๊ยเซียนพูดตรงกันว่า คงไม่ทำอาชีพค้าบริการไปจนแก่ และกำลังมองหาลู่ทางอาชีพอื่นอยู่

โดยที่พิกุลบอกว่า เธอกำลังเก็บหอมรอมริบ เพราะเมื่ออายุมากขึ้นก็จะเลิกอาชีพหมอนวด “พี่ทำตั้งแต่อายุ 30 ย่าง 31 ทำๆหยุดๆ มีปีนี้ที่พี่ทำเกือบครบ 1 ปีแล้ว แต่ก่อนสามถึงสี่เดือนต่อปี ตอนนี้อายุก็จะปาไป 38 แล้วกำลังเก็บหอมรอมริบ เพื่อสร้างอาชีพให้ตนเอง ด้วยความฝันที่ว่า อยากเป็นแม่ค้าขายเครื่องสำอางค์นำเข้าจากเกาหลี เพราะพี่มองว่า เราได้ใช้ ได้ขายด้วย ตอบโจทย์ความสวยที่พี่อยากเก็บไว้ให้ยั่งยืนจนพี่แก่เฒ่า และพี่อยากเป็นเถ้าแก่เนี้ยหรือไม่ก็ไปเรียนต่อสายนวดแผนโบราณ พี่มีคิดๆ อยู่เหมือนกันว่า จะเลิกอาชีพนี้ ก็น่าจะประมาณซักสามปี ดูเงิน ดูทุน ก็จะเลิกเลย”

ส่วนโป๊ยเซียน กล่าวว่า อายุเป็นสิ่งสำคัญในอาชีพของเธอ เพราะเมื่ออายุมาก ร่างกายของเธอจะสร้างเงินไม่ได้ หรือภาษาหญิงบริการเรียกว่า “ขายไม่ออก” เธอมีความฝันว่า เมื่อเลิกอาชีพนี้แล้วจะไปทำธุรกิจการนวดและสปา “พี่เริ่มอายุมากแล้ว เก็บตังค์ได้สักก้อนใหญ่ มีความฝันจะเอาตังค์ไปเรียนนวดแผนโบราณ เพราะอยากมีความมั่นคงในอาชีพ ในเมื่อเราเลือกมาทางนวดนี้แล้ว เราก็เลยคิดว่า เราอยากนวดให้จริงจัง มีวิชาอยู่ในตัว ถ้าให้ฝันแบบไกลๆ เราอยากเปิดสปาเลย”

ญาศศิภาส์ สุกใส ผู้เชี่ยวชาญ กล่าวว่า การคิดเลิกอาชีพนี้ คงไม่ได้สะท้อนว่า พวกเขาไม่ชอบอาชีพหญิงบริการ แต่ด้วยรสนิยมของชายไทยส่วนใหญ่ที่อยากมีเพศสัมพันธ์กับสาววัยใส มากกว่าป้าวัย 40 จึงทำให้หญิงบริการต้องมีการ “เกษียณอายุ” ไป

บทสรุป

ถึงแม้อาชีพหญิงบริการนั้นจะผิดกฎหมายไทยในปัจจุบัน แต่ที่พวกเธอยังดำรงอยู่ ก็เพราะมีความต้องการซื้อการบริการจากแขก ซึ่งความต้องการทางเพศก็เป็นสิ่งที่เป็นธรรมดาของมนุษย์ปุถุชน อาชีพของพวกเธอก็มีขึ้นเพื่อตอบสนองความต้องการดังกล่าว

นอกจากนี้ มันยังเป็นอาชีพที่มีการแข่งขันสูงอีกด้วย ทำให้ผู้ให้บริการต้องพัฒนาทักษะ ความรู้ ความเชี่ยวชาญ ประกอบงานบริการจากเธออย่างสม่ำเสมอ เฉกเช่นเดียวกับวิชาชีพอื่นๆ ทั้งเพื่อพัฒนาการบริการ และป้องกันตัวเองจากการโดนทำร้ายอีกด้วย

นอกจากงานของพวกเธอจะไม่ง่ายแล้ว ยังต้องมีการดูแลตัวเองที่ดี ทั้งรูปร่างหน้าตา ที่เป็นสิ่งดึงดูดใจแขก และที่สำคัญที่สุดคือ ด้านสุขภาพ เพื่อป้องกันตัวเองจากโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์

********************************

เกี่ยวกับผู้เขียน พิมพ์กมล พิจิตรศิริ เป็นนักศึกษาภาควิชาสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา คณะสังคมศาสตร์ ชั้นปีที่ 3 มหาวิทยาลัยนเรศวร ผู้มีความสนใจประเด็นมนุษย์ในสังคมเป็นพิเศษ

นักข่าวพี่เลี้ยง : ทวีพร คุ้มเมธา

ภาพประกอบ : วศิน ปฐมหยก

รายงานข่าวนี้เป็นส่วนหนึ่งในโครงการทุนเพื่อทำข่าวสืบสวนสอบสวน กลุ่มเยาวชน มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน

ภาพประกอบจาก....คาราบาว เดอะซีรีส์ ตอน นางงามตู้กระจก